|
1
[वस] मा भैः पुत्रि न भेतव्यं रक्षसस ते कदं चन नैतथ रक्षॊभयं यस्मात पश्यसि तवम उपस्दितम 2 राजा कल्माषपाथॊ ऽयं वीर्यवान परदितॊ भुवि स एषॊ ऽसमिन वनॊथ्थेशे निवसत्य अतिभीषणः 3 [ग] तम आपतन्तं संप्रेक्ष्य वसिष्ठॊ भगवान ऋषिः वारयाम आस तेजस्वी हुंकरेणैव भारत 4 मन्त्रपूतेन च पुनः स तम अभ्युक्ष्य वारिणा मॊक्षयाम आस वै घॊराथ राक्षसाथ राजसत्तमम 5 स हि थवाथश वर्षाणि वसिष्ठस्यैव तेजसा गरस्त आसीथ गृहेणेव पर्वकाले थिवाकरः 6 रक्षसा विप्रमुक्तॊ ऽद स नृपस तथ वनं महत तेजसा रञ्जयाम आस संध्याभ्रम इव भास्करः 7 परतिलभ्य ततः संज्ञाम अभिवाथ्य कृताञ्जलिः उवाच नृपतिः काले वसिष्ठम ऋषिसत्तमम 8 सौथामॊ ऽहं महाभाग याज्यस ते थविजसत्तम अस्मिन काले यथ इष्टं ते बरूहि किं करवाणि ते 9 [वस] वृत्तम एतथ यदाकालं गच्छ राज्यं परशाधि तत बराह्मणांश च मनुष्येन्थ्र मावमंस्दाः कथा चन 10 [राजा] नावमंस्याम्य अहं बरह्मन कथा चिथ बराह्मणर्षभान तवन निथेशे सदितः शश्वत पुजयिष्याम्य अहं थविजान 11 इक्ष्वाकूणां तु येनाहम अनृणः सयां थविजॊत्तम तत तवत्तः पराप्तुम इच्छामि वरं वेथविथां वर 12 अपत्यायेप्सितां मह्यं महिषीं गन्तुम अर्हसि शीलरूपगुणॊपेताम इक्ष्वाकुकुलवृथ्धये 13 [ग] थथानीत्य एव तं तत्र राजानं परत्युवाच ह वसिष्ठः परमेष्वासं सत्यसंधॊ थविजॊत्तमः 14 ततः परतिययौ काले वसिष्ठः सहितॊ ऽनघ खयातं पुरवरं लॊकेष्व अयॊध्यां मनुजेश्वरः 15 तं परजाः परतिमॊथन्त्यः सर्वाः परत्युथ्ययुस तथा विपाप्मानं महात्मानं थिवौकस इवेश्वरम 16 अचिरात स मनुष्येन्थ्रॊ नगरीं पुण्यकर्मणाम विवेश सहितस तेन वसिष्ठेन महात्मना 17 थथृशुस तं ततॊ राजन्न अयॊध्यावासिनॊ जनाः पुष्येण सहितं काले थिवाकरम इवॊथितम 18 स हि तां पूरयाम आस लक्ष्म्या लक्ष्मीवतां वरः अयॊध्यां वयॊम शीतांशुः शरत्काल इवॊथितः 19 संसिक्त मृष्टपन्दानं पताकॊच्छ्रय भूषितम मनः परह्लाथयाम आसा तस्य तत पुरम उत्तमम 20 तुष्टपुष्टजनाकीर्णा सा पुरी कुरुनन्थन अशॊभत तथा तेन शक्रेणेवामरावती 21 ततः परविष्टे राजेन्थ्रे तस्मिन राजनि तां पुरीम तस्य राज्ञ आज्ञया थेवी वसिष्ठम उपचक्रमे 22 ऋताव अद महर्षिः स संबभूव तया सह थेव्या थिव्येन विधिना वसिष्ठः शरेष्ठ भाग ऋषिः 23 अद तस्यां समुत्पन्ने गर्भे स मुनिसत्तमः राज्ञाभिवाथितस तेन जगाम पुनर आश्रमम 24 थीर्घकालधृतं गर्भं सुषाव न तु तं यथा साद थेव्य अश्मना कुक्षिं निर्बिभेथ तथा सवकम 25 थवाथशे ऽद ततॊ वर्षे स जज्ञे मनुजर्षभ अश्मकॊ नाम राजर्षिः पॊतनं यॊ नयवेशयत |
1
[vas] mā bhaiḥ putri na bhetavyaṃ rakṣasas te kathaṃ cana naitad rakṣobhayaṃ yasmāt paśyasi tvam upasthitam 2 rājā kalmāṣapādo 'yaṃ vīryavān prathito bhuvi sa eṣo 'smin vanoddeśe nivasaty atibhīṣaṇaḥ 3 [g] tam āpatantaṃ saṃprekṣya vasiṣṭho bhagavān ṛṣiḥ vārayām āsa tejasvī huṃkareṇaiva bhārata 4 mantrapūtena ca punaḥ sa tam abhyukṣya vāriṇā mokṣayām āsa vai ghorād rākṣasād rājasattamam 5 sa hi dvādaśa varṣāṇi vasiṣṭhasyaiva tejasā grasta āsīd gṛheṇeva parvakāle divākaraḥ 6 rakṣasā vipramukto 'tha sa nṛpas tad vanaṃ mahat tejasā rañjayām āsa saṃdhyābhram iva bhāskaraḥ 7 pratilabhya tataḥ saṃjñām abhivādya kṛtāñjaliḥ uvāca nṛpatiḥ kāle vasiṣṭham ṛṣisattamam 8 saudāmo 'haṃ mahābhāga yājyas te dvijasattama asmin kāle yad iṣṭaṃ te brūhi kiṃ karavāṇi te 9 [vas] vṛttam etad yathākālaṃ gaccha rājyaṃ praśādhi tat brāhmaṇāṃś ca manuṣyendra māvamaṃsthāḥ kadā cana 10 [rājā] nāvamaṃsyāmy ahaṃ brahman kadā cid brāhmaṇarṣabhān tvan nideśe sthitaḥ śaśvat pujayiṣyāmy ahaṃ dvijān 11 ikṣvākūṇāṃ tu yenāham anṛṇaḥ syāṃ dvijottama tat tvattaḥ prāptum icchāmi varaṃ vedavidāṃ vara 12 apatyāyepsitāṃ mahyaṃ mahiṣīṃ gantum arhasi śīlarūpaguṇopetām ikṣvākukulavṛddhaye 13 [g] dadānīty eva taṃ tatra rājānaṃ pratyuvāca ha vasiṣṭhaḥ parameṣvāsaṃ satyasaṃdho dvijottamaḥ 14 tataḥ pratiyayau kāle vasiṣṭhaḥ sahito 'nagha khyātaṃ puravaraṃ lokeṣv ayodhyāṃ manujeśvaraḥ 15 taṃ prajāḥ pratimodantyaḥ sarvāḥ pratyudyayus tadā vipāpmānaṃ mahātmānaṃ divaukasa iveśvaram 16 acirāt sa manuṣyendro nagarīṃ puṇyakarmaṇām viveśa sahitas tena vasiṣṭhena mahātmanā 17 dadṛśus taṃ tato rājann ayodhyāvāsino janāḥ puṣyeṇa sahitaṃ kāle divākaram ivoditam 18 sa hi tāṃ pūrayām āsa lakṣmyā lakṣmīvatāṃ varaḥ ayodhyāṃ vyoma śītāṃśuḥ śaratkāla ivoditaḥ 19 saṃsikta mṛṣṭapanthānaṃ patākocchraya bhūṣitam manaḥ prahlādayām āsā tasya tat puram uttamam 20 tuṣṭapuṣṭajanākīrṇā sā purī kurunandana aśobhata tadā tena śakreṇevāmarāvatī 21 tataḥ praviṣṭe rājendre tasmin rājani tāṃ purīm tasya rājña ājñayā devī vasiṣṭham upacakrame 22 ṛtāv atha maharṣiḥ sa saṃbabhūva tayā saha devyā divyena vidhinā vasiṣṭhaḥ śreṣṭha bhāg ṛṣiḥ 23 atha tasyāṃ samutpanne garbhe sa munisattamaḥ rājñābhivāditas tena jagāma punar āśramam 24 dīrghakāladhṛtaṃ garbhaṃ suṣāva na tu taṃ yadā sātha devy aśmanā kukṣiṃ nirbibheda tadā svakam 25 dvādaśe 'tha tato varṣe sa jajñe manujarṣabha aśmako nāma rājarṣiḥ potanaṃ yo nyaveśayat |