|
1
[न] अदाह गालवं थीनं सुपर्णः पततां वरः निर्मितं वह्निना भूमौ वायुना वैधितं तदा यस्माथ धिरण्मयं सर्वं हिरण्यं तेन चॊच्यते 2 धत्ते धारयते चेथम एतस्मात कारणाथ धनम तथ एतत तरिषु लॊकेषु धनं तिष्ठति शाश्वतम 3 नित्यं परॊष्ठपथाभ्यां च शुक्रे धनपतौ तदा मनुष्येभ्यः समाथत्ते शुक्रश चित्तार्जितं धनम 4 अजैक पाथ अहिर बुध्न्यै रक्ष्यते धनथेन च एवं न शक्यते लब्धुम अलब्धव्यं थविजर्षभ 5 ऋते च धनम अश्वानां नावाप्तिर विथ्यते तव अर्दं याचात्र राजानं कं चिथ राजर्षिवंशजम अपीड्य राजा पौरान हि यॊ नौ कुर्यात कृतादिनौ 6 अस्ति सॊमान्ववाये मे जातः कश चिन नृपः सखा अभिगच्छावहे तं वै तस्यास्ति विभवॊ भुवि 7 ययातिर नाम राजर्षिर नाहुषः सत्यविक्रमः स थास्यति मया चॊक्तॊ भवता चार्दितः सवयम 8 विभवश चास्य सुमहान आसीथ धनपतेर इव एवं स तु धनं विथ्वान थानेनैव वयशॊधयत 9 तदा तौ कदयन्तौ च चिन्तयन्तौ च यत कषमम परतिष्ठाने नरपतिं ययातिं परयुपस्दितौ 10 परतिगृह्य च सत्कारम अर्घाथिं भॊजनं वरम पृष्टश चागमने हेतुम उवाच विनतासुतः 11 अयं मे नाहुष सखा गालवस तपसॊ निधिः विश्वामित्रस्य शिष्यॊ ऽभूथ वर्षाण्य अयुतशॊ नृप 12 सॊ ऽयं तेनाभ्यनुज्ञात उपकारेप्सया थविजः तम आह भगवान कां ते थथानि गुरु थक्षिणाम 13 असकृत तेन चॊक्तेन किं चिथ आगतमन्युना अयम उक्तः परयच्छेति जानता विभवं लघु 14 एकतः शयाम कर्णानां शुभ्राणां शुथ्धजन्मनाम अष्टौ शतानि मे थेहि हयानां चन्थ्र वर्चसाम 15 गुर्वर्दॊ थीयताम एष यथि गालव मन्यसे इत्य एवम आह सक्रॊधॊ विश्वामित्रस तपॊधनः 16 सॊ ऽयं शॊकेन महता तप्यमानॊ थविजर्षभः अशक्तः परतिकर्तुं तथ भवन्तं शरणं गतः 17 पतिगृह्य नरव्याघ्र तवत्तॊ भिक्षां गतव्ययः कृत्वापवर्गं गुरवे चरिष्यति महत तपः 18 तपसः संविभागेन भवन्तम अपि यॊक्ष्यते सवेन राजर्षितपसा पूर्णं तवां पूरयिष्यति 19 यावन्ति रॊमाणि हये भवन्ति हि नरेश्वर तावतॊ वाजिथा लॊकान पराप्नुवन्ति महीपते 20 पात्रं परतिग्रहस्यायं थातुं पात्रं तदा भवान शङ्खे कषीरम इवासक्तं भवत्व एतत तदॊपमम |
1
[n] athāha gālavaṃ dīnaṃ suparṇaḥ patatāṃ varaḥ nirmitaṃ vahninā bhūmau vāyunā vaidhitaṃ tathā yasmād dhiraṇmayaṃ sarvaṃ hiraṇyaṃ tena cocyate 2 dhatte dhārayate cedam etasmāt kāraṇād dhanam tad etat triṣu lokeṣu dhanaṃ tiṣṭhati śāśvatam 3 nityaṃ proṣṭhapadābhyāṃ ca śukre dhanapatau tathā manuṣyebhyaḥ samādatte śukraś cittārjitaṃ dhanam 4 ajaika pād ahir budhnyai rakṣyate dhanadena ca evaṃ na śakyate labdhum alabdhavyaṃ dvijarṣabha 5 ṛte ca dhanam aśvānāṃ nāvāptir vidyate tava arthaṃ yācātra rājānaṃ kaṃ cid rājarṣivaṃśajam apīḍya rājā paurān hi yo nau kuryāt kṛtāthinau 6 asti somānvavāye me jātaḥ kaś cin nṛpaḥ sakhā abhigacchāvahe taṃ vai tasyāsti vibhavo bhuvi 7 yayātir nāma rājarṣir nāhuṣaḥ satyavikramaḥ sa dāsyati mayā cokto bhavatā cārthitaḥ svayam 8 vibhavaś cāsya sumahān āsīd dhanapater iva evaṃ sa tu dhanaṃ vidvān dānenaiva vyaśodhayat 9 tathā tau kathayantau ca cintayantau ca yat kṣamam pratiṣṭhāne narapatiṃ yayātiṃ prayupasthitau 10 pratigṛhya ca satkāram arghādiṃ bhojanaṃ varam pṛṣṭaś cāgamane hetum uvāca vinatāsutaḥ 11 ayaṃ me nāhuṣa sakhā gālavas tapaso nidhiḥ viśvāmitrasya śiṣyo 'bhūd varṣāṇy ayutaśo nṛpa 12 so 'yaṃ tenābhyanujñāta upakārepsayā dvijaḥ tam āha bhagavān kāṃ te dadāni guru dakṣiṇām 13 asakṛt tena coktena kiṃ cid āgatamanyunā ayam uktaḥ prayaccheti jānatā vibhavaṃ laghu 14 ekataḥ śyāma karṇānāṃ śubhrāṇāṃ śuddhajanmanām aṣṭau śatāni me dehi hayānāṃ candra varcasām 15 gurvartho dīyatām eṣa yadi gālava manyase ity evam āha sakrodho viśvāmitras tapodhanaḥ 16 so 'yaṃ śokena mahatā tapyamāno dvijarṣabhaḥ aśaktaḥ pratikartuṃ tad bhavantaṃ śaraṇaṃ gataḥ 17 patigṛhya naravyāghra tvatto bhikṣāṃ gatavyayaḥ kṛtvāpavargaṃ gurave cariṣyati mahat tapaḥ 18 tapasaḥ saṃvibhāgena bhavantam api yokṣyate svena rājarṣitapasā pūrṇaṃ tvāṃ pūrayiṣyati 19 yāvanti romāṇi haye bhavanti hi nareśvara tāvato vājidā lokān prāpnuvanti mahīpate 20 pātraṃ pratigrahasyāyaṃ dātuṃ pātraṃ tathā bhavān śaṅkhe kṣīram ivāsaktaṃ bhavatv etat tathopamam |