|
1
[धृ] विथितं भवताम एतथ यदावृत्तः कुरु कषयः ममापराधात तत सर्वम इति जञेयं तु कौरवाः 2 यॊ ऽहं थुष्टमतिं मूढं जञातीनां भयवर्धनम थुर्यॊधनं कौरवाणाम आधिपत्ये ऽभयषेचयम 3 यच चाहं वासुथेवस्य वाक्यं नाश्रौषम अर्दवत वध्यतां साध्व अयं पापः सामात्य इति थुर्मतिः 4 पुत्रस्नेहाभिभूतश च हितमुक्तॊ मनीषिभिः विथुरेणाद भीष्मेण थरॊणेन च कृपेण च 5 पथे पथे भगवता वयासेन च महात्मना संजयेनाद गान्धार्या तथ इथं तप्यते ऽथय माम 6 यच चाहं पाण्डुपुत्रेण गुणवत्सु महात्मसु न थत्तवाञ शरियं थीप्तां पितृपैतामहीम इमाम 7 विनाशं पश्यमानॊ हि सर्वराज्ञां गथाग्रजः एतच छरेयः स परमम अमन्यत जनार्थनः 8 सॊ ऽहम एतान्य अलीकानि निवृत्तान्य आत्मनः सथा हृथये शल्य भूतानि धारयामि सहस्रशः 9 विशेषतस तु थह्यामि वर्षं पञ्चथशं हि वै अस्य पापस्य शुथ्ध्य अर्दं नियतॊ ऽसमि सुथुर्मतिः 10 चतुर्दे नियते काले कथा चिथ अपि चाष्टमे तृष्णा विनयनं भुञ्जे गान्धारी वेथ तन मम 11 करॊत्य आहारम इति मां सर्वः परिजनः सथा युधिष्ठिर भयाथ वेत्ति भृशं तप्यति पाण्डवः 12 भूमौ शये जप्यपरॊ थर्भेष्व अजिन संवृतः नियमव्यपथेशेन गान्धारी च यशस्विनी 13 हतं पुत्रशतं शूरं संग्रामेष्व अपलायिनम नानुतप्यामि तच चाहं कषत्रधर्मं हि तं विथुः इत्य उक्त्वा धर्मराजानम अभ्यभाषत कौरवः 14 भथ्रं ते याथवी मातर वाक्यं चेथं निबॊध मे सुखम अस्म्य उषितः पुत्र तवया सुपरिपालितः 15 महाथानानि थत्तानि शराथ्धानि च पुनः पुनः परकृष्टं मे वयः पुत्र पुण्यं चीर्णं यदाबलम गान्धारी हतपुत्रेयं धैर्येणॊथीक्षते च माम 16 थरौपथ्या हय अपकर्तारस तव चैश्वर्यहारिणः समतीता नृशंसास ते धर्मेण निहता युधि 17 न तेषु परतिकर्तव्यं पश्यामि कुरुनन्थन सर्वे शस्त्रजिताँल लॊकान गतास ते ऽभिमुखं हताः 18 आत्मनस तु हितं मुख्यं परतिकर्तव्यम अथ्य मे गान्धार्याश चैव राजेन्थ्र तथनुज्ञातुम अर्हसि 19 तवं हि धर्मभृतां शरेष्ठः सततं धर्मवत्सलः राजा गुरुः पराणभृतां तस्माथ एतथ बरवीम्य अहम 20 अनुज्ञातस तवया वीर संश्रयेयं वनान्य अहम चीरवल्कल भृथ राजन गान्धार्या सहितॊ ऽनया तवाशिषः परयुञ्जानॊ भविष्यामि वनेचरः 21 उचितं नः कुले तात सर्वेषां भरतर्षभ पुत्रेष्व ऐश्वर्यम आधाय वयसॊ ऽनते वनं नृप 22 तत्राहं वायुभक्षॊ वा निराहारॊ ऽपि वा वसन पत्न्या सहानया वीर चरिष्यामि तपः परम 23 तवं चापि फलभाक तात तपसः पार्दिवॊ हय असि फलभाजॊ हि राजानः कल्याणस्येतरस्य वा |
1
[dhṛ] viditaṃ bhavatām etad yathāvṛttaḥ kuru kṣayaḥ mamāparādhāt tat sarvam iti jñeyaṃ tu kauravāḥ 2 yo 'haṃ duṣṭamatiṃ mūḍhaṃ jñātīnāṃ bhayavardhanam duryodhanaṃ kauravāṇām ādhipatye 'bhyaṣecayam 3 yac cāhaṃ vāsudevasya vākyaṃ nāśrauṣam arthavat vadhyatāṃ sādhv ayaṃ pāpaḥ sāmātya iti durmatiḥ 4 putrasnehābhibhūtaś ca hitamukto manīṣibhiḥ vidureṇātha bhīṣmeṇa droṇena ca kṛpeṇa ca 5 pade pade bhagavatā vyāsena ca mahātmanā saṃjayenātha gāndhāryā tad idaṃ tapyate 'dya mām 6 yac cāhaṃ pāṇḍuputreṇa guṇavatsu mahātmasu na dattavāñ śriyaṃ dīptāṃ pitṛpaitāmahīm imām 7 vināśaṃ paśyamāno hi sarvarājñāṃ gadāgrajaḥ etac chreyaḥ sa paramam amanyata janārdanaḥ 8 so 'ham etāny alīkāni nivṛttāny ātmanaḥ sadā hṛdaye śalya bhūtāni dhārayāmi sahasraśaḥ 9 viśeṣatas tu dahyāmi varṣaṃ pañcadaśaṃ hi vai asya pāpasya śuddhy arthaṃ niyato 'smi sudurmatiḥ 10 caturthe niyate kāle kadā cid api cāṣṭame tṛṣṇā vinayanaṃ bhuñje gāndhārī veda tan mama 11 karoty āhāram iti māṃ sarvaḥ parijanaḥ sadā yudhiṣṭhira bhayād vetti bhṛśaṃ tapyati pāṇḍavaḥ 12 bhūmau śaye japyaparo darbheṣv ajina saṃvṛtaḥ niyamavyapadeśena gāndhārī ca yaśasvinī 13 hataṃ putraśataṃ śūraṃ saṃgrāmeṣv apalāyinam nānutapyāmi tac cāhaṃ kṣatradharmaṃ hi taṃ viduḥ ity uktvā dharmarājānam abhyabhāṣata kauravaḥ 14 bhadraṃ te yādavī mātar vākyaṃ cedaṃ nibodha me sukham asmy uṣitaḥ putra tvayā suparipālitaḥ 15 mahādānāni dattāni śrāddhāni ca punaḥ punaḥ prakṛṣṭaṃ me vayaḥ putra puṇyaṃ cīrṇaṃ yathābalam gāndhārī hataputreyaṃ dhairyeṇodīkṣate ca mām 16 draupadyā hy apakartāras tava caiśvaryahāriṇaḥ samatītā nṛśaṃsās te dharmeṇa nihatā yudhi 17 na teṣu pratikartavyaṃ paśyāmi kurunandana sarve śastrajitāṁl lokān gatās te 'bhimukhaṃ hatāḥ 18 ātmanas tu hitaṃ mukhyaṃ pratikartavyam adya me gāndhāryāś caiva rājendra tadanujñātum arhasi 19 tvaṃ hi dharmabhṛtāṃ śreṣṭhaḥ satataṃ dharmavatsalaḥ rājā guruḥ prāṇabhṛtāṃ tasmād etad bravīmy aham 20 anujñātas tvayā vīra saṃśrayeyaṃ vanāny aham cīravalkala bhṛd rājan gāndhāryā sahito 'nayā tavāśiṣaḥ prayuñjāno bhaviṣyāmi vanecaraḥ 21 ucitaṃ naḥ kule tāta sarveṣāṃ bharatarṣabha putreṣv aiśvaryam ādhāya vayaso 'nte vanaṃ nṛpa 22 tatrāhaṃ vāyubhakṣo vā nirāhāro 'pi vā vasan patnyā sahānayā vīra cariṣyāmi tapaḥ param 23 tvaṃ cāpi phalabhāk tāta tapasaḥ pārthivo hy asi phalabhājo hi rājānaḥ kalyāṇasyetarasya vā |