|
1
atha rātryāṃ vyatītāyām avasuptam anantaram prabodhayām āsa śanair lakṣmaṇaṃ raghunandanaḥ 2 saumitre śṛṇu vanyānāṃ valgu vyāharatāṃ svanam saṃpratiṣṭhāmahe kālaḥ prasthānasya paraṃtapa 3 sa suptaḥ samaye bhrātrā lakṣmaṇaḥ pratibodhitaḥ jahau nidrāṃ ca tandrīṃ ca prasaktaṃ ca pathi śramam 4 tata utthāya te sarve spṛṣṭvā nadyāḥ śivaṃ jalam panthānam ṛṣiṇoddiṣṭaṃ citrakūṭasya taṃ yayuḥ 5 tataḥ saṃprasthitaḥ kāle rāmaḥ saumitriṇā saha sītāṃ kamalapatrākṣīm idaṃ vacanam abravīt 6 ādīptān iva vaidehi sarvataḥ puṣpitān nagān svaiḥ puṣpaiḥ kiṃśukān paśya mālinaḥ śiśirātyaye 7 paśya bhallātakān phullān narair anupasevitān phalapatrair avanatān nūnaṃ śakṣyāmi jīvitum 8 paśya droṇapramāṇāni lambamānāni lakṣmaṇa madhūni madhukārībhiḥ saṃbhṛtāni nage nage 9 eṣa krośati natyūhas taṃ śikhī pratikūjati ramaṇīye vanoddeśe puṣpasaṃstarasaṃkaṭe 10 mātaṃgayūthānusṛtaṃ pakṣisaṃghānunāditam citrakūṭam imaṃ paśya pravṛddhaśikharaṃ girim 11 tatas tau pādacāreṇa gacchantau saha sītayā ramyam āsedatuḥ śailaṃ citrakūṭaṃ manoramam 12 taṃ tu parvatam āsādya nānāpakṣigaṇāyutam ayaṃ vāso bhavet tāvad atra saumya ramemahi 13 lakṣmaṇānaya dārūṇi dṛḍhāni ca varāṇi ca kuruṣvāvasathaṃ saumya vāse me 'bhirataṃ manaḥ 14 tasya tadvacanaṃ śrutvā saumitrir vividhān drumān ājahāra tataś cakre parṇa śālām ariṃ dama 15 śuśrūṣamāṇam ekāgram idaṃ vacanam abravīt aiṇeyaṃ māṃsam āhṛtya śālāṃ yakṣyāmahe vayam 16 sa lakṣmaṇaḥ kṛṣṇamṛgaṃ hatvā medhyaṃ patāpavān atha cikṣepa saumitriḥ samiddhe jātavedasi 17 taṃ tu pakvaṃ samājñāya niṣṭaptaṃ chinnaśoṇitam lakṣmaṇaḥ puruṣavyāghram atha rāghavam abravīt 18 ayaṃ kṛṣṇaḥ samāptāṅgaḥ śṛtaḥ kṛṣṇa mṛgo yathā devatā devasaṃkāśa yajasva kuśalo hy asi 19 rāmaḥ snātvā tu niyato guṇavāñ japyakovidaḥ pāpasaṃśamanaṃ rāmaś cakāra balim uttamam 20 tāṃ vṛkṣaparṇac chadanāṃ manojñāṃ; yathāpradeśaṃ sukṛtāṃ nivātām vāsāya sarve viviśuḥ sametāḥ; sabhāṃ yathā deva gaṇāḥ sudharmām 21 anekanānāmṛgapakṣisaṃkule; vicitrapuṣpastabalair drumair yute vanottame vyālamṛgānunādite; tathā vijahruḥ susukhaṃ jitendriyāḥ 22 suramyam āsādya tu citrakūṭaṃ; nadīṃ ca tāṃ mālyavatīṃ sutīrthām nananda hṛṣṭo mṛgapakṣijuṣṭāṃ; jahau ca duḥkhaṃ puravipravāsāt |
1
अद रात्र्यां वयतीतायाम अवसुप्तम अनन्तरम परबॊधयाम आस शनैर लक्ष्मणं रघुनन्थनः 2 सौमित्रे शृणु वन्यानां वल्गु वयाहरतां सवनम संप्रतिष्ठामहे कालः परस्दानस्य परंतप 3 स सुप्तः समये भरात्रा लक्ष्मणः परतिबॊधितः जहौ निथ्रां च तन्थ्रीं च परसक्तं च पदि शरमम 4 तत उत्दाय ते सर्वे सपृष्ट्वा नथ्याः शिवं जलम पन्दानम ऋषिणॊथ्थिष्टं चित्रकूटस्य तं ययुः 5 ततः संप्रस्दितः काले रामः सौमित्रिणा सह सीतां कमलपत्राक्षीम इथं वचनम अब्रवीत 6 आथीप्तान इव वैथेहि सर्वतः पुष्पितान नगान सवैः पुष्पैः किंशुकान पश्य मालिनः शिशिरात्यये 7 पश्य भल्लातकान फुल्लान नरैर अनुपसेवितान फलपत्रैर अवनतान नूनं शक्ष्यामि जीवितुम 8 पश्य थरॊणप्रमाणानि लम्बमानानि लक्ष्मण मधूनि मधुकारीभिः संभृतानि नगे नगे 9 एष करॊशति नत्यूहस तं शिखी परतिकूजति रमणीये वनॊथ्थेशे पुष्पसंस्तरसंकटे 10 मातंगयूदानुसृतं पक्षिसंघानुनाथितम चित्रकूटम इमं पश्य परवृथ्धशिखरं गिरिम 11 ततस तौ पाथचारेण गच्छन्तौ सह सीतया रम्यम आसेथतुः शैलं चित्रकूटं मनॊरमम 12 तं तु पर्वतम आसाथ्य नानापक्षिगणायुतम अयं वासॊ भवेत तावथ अत्र सौम्य रमेमहि 13 लक्ष्मणानय थारूणि थृढानि च वराणि च कुरुष्वावसदं सौम्य वासे मे ऽभिरतं मनः 14 तस्य तथ्वचनं शरुत्वा सौमित्रिर विविधान थरुमान आजहार ततश चक्रे पर्ण शालाम अरिं थम 15 शुश्रूषमाणम एकाग्रम इथं वचनम अब्रवीत ऐणेयं मांसम आहृत्य शालां यक्ष्यामहे वयम 16 स लक्ष्मणः कृष्णमृगं हत्वा मेध्यं पतापवान अद चिक्षेप सौमित्रिः समिथ्धे जातवेथसि 17 तं तु पक्वं समाज्ञाय निष्टप्तं छिन्नशॊणितम लक्ष्मणः पुरुषव्याघ्रम अद राघवम अब्रवीत 18 अयं कृष्णः समाप्ताङ्गः शृतः कृष्ण मृगॊ यदा थेवता थेवसंकाश यजस्व कुशलॊ हय असि 19 रामः सनात्वा तु नियतॊ गुणवाञ जप्यकॊविथः पापसंशमनं रामश चकार बलिम उत्तमम 20 तां वृक्षपर्णच छथनां मनॊज्ञां; यदाप्रथेशं सुकृतां निवाताम वासाय सर्वे विविशुः समेताः; सभां यदा थेव गणाः सुधर्माम 21 अनेकनानामृगपक्षिसंकुले; विचित्रपुष्पस्तबलैर थरुमैर युते वनॊत्तमे वयालमृगानुनाथिते; तदा विजह्रुः सुसुखं जितेन्थ्रियाः 22 सुरम्यम आसाथ्य तु चित्रकूटं; नथीं च तां माल्यवतीं सुतीर्दाम ननन्थ हृष्टॊ मृगपक्षिजुष्टां; जहौ च थुःखं पुरविप्रवासात |