|
1
tatas tad dāruṇaṃ karma duṣkaraṃ sāhasāt kṛtam ācacakṣe muneḥ sarvaṃ sūryānugamanaṃ tathā 2 bhagavan vraṇayuktatvāl lajjayā cākulendriyaḥ pariśrānto na śaknomi vacanaṃ paribhāṣitum 3 ahaṃ caiva jaṭāyuś ca saṃgharṣād darpamohitau ākāśaṃ patitau vīrau jighāsantau parākramam 4 kailāsaśikhare baddhvā munīnām agrataḥ paṇam raviḥ syād anuyātavyo yāvad astaṃ mahāgirim 5 athāvāṃ yugapat prāptāv apaśyāva mahītale rathacakrapramāṇāni nagarāṇi pṛthak pṛthak 6 kva cid vāditraghoṣāṃś ca brahmaghoṣāṃś ca śuśruva gāyantīś cāṅganā bahvīḥ paśyāvo raktavāsasaḥ 7 tūrṇam utpatya cākāśam ādityapatham āsthitau āvām ālokayāvas tad vanaṃ śādvalasaṃsthitam 8 upalair iva saṃchannā dṛśyate bhūḥ śiloccayaiḥ āpagābhiś ca saṃvītā sūtrair iva vasuṃdharā 9 himavāṃś caiva vindhyaś ca meruś ca sumahān nagaḥ bhūtale saṃprakāśante nāgā iva jalāśaye 10 tīvrasvedaś ca khedaś ca bhayaṃ cāsīt tadāvayoḥ samāviśata mohaś ca mohān mūrchā ca dāruṇā 11 na dig vijñāyate yāmyā nāgenyā na ca vāruṇī yugānte niyato loko hato dagdha ivāgninā 12 yatnena mahatā bhūyo raviḥ samavalokitaḥ tulyaḥ pṛthvīpramāṇena bhāskaraḥ pratibhāti nau 13 jaṭāyur mām anāpṛcchya nipapāta mahīṃ tataḥ taṃ dṛṣṭvā tūrṇam ākāśād ātmānaṃ muktavān aham 14 pakṣibhyāṃ ca mayā gupto jaṭāyur na pradahyata pramādāt tatra nirdagdhaḥ patan vāyupathād aham 15 āśaṅke taṃ nipatitaṃ janasthāne jaṭāyuṣam ahaṃ tu patito vindhye dagdhapakṣo jaḍīkṛtaḥ 16 rājyena hīno bhrātrā ca pakṣābhyāṃ vikrameṇa ca sarvathā martum evecchan patiṣye śikharād gireḥ |
1
ततस तथ थारुणं कर्म थुष्करं साहसात कृतम आचचक्षे मुनेः सर्वं सूर्यानुगमनं तदा 2 भगवन वरणयुक्तत्वाल लज्जया चाकुलेन्थ्रियः परिश्रान्तॊ न शक्नॊमि वचनं परिभाषितुम 3 अहं चैव जटायुश च संघर्षाथ थर्पमॊहितौ आकाशं पतितौ वीरौ जिघासन्तौ पराक्रमम 4 कैलासशिखरे बथ्ध्वा मुनीनाम अग्रतः पणम रविः सयाथ अनुयातव्यॊ यावथ अस्तं महागिरिम 5 अदावां युगपत पराप्ताव अपश्याव महीतले रदचक्रप्रमाणानि नगराणि पृदक पृदक 6 कव चिथ वाथित्रघॊषांश च बरह्मघॊषांश च शुश्रुव गायन्तीश चाङ्गना बह्वीः पश्यावॊ रक्तवाससः 7 तूर्णम उत्पत्य चाकाशम आथित्यपदम आस्दितौ आवाम आलॊकयावस तथ वनं शाथ्वलसंस्दितम 8 उपलैर इव संछन्ना थृश्यते भूः शिलॊच्चयैः आपगाभिश च संवीता सूत्रैर इव वसुंधरा 9 हिमवांश चैव विन्ध्यश च मेरुश च सुमहान नगः भूतले संप्रकाशन्ते नागा इव जलाशये 10 तीव्रस्वेथश च खेथश च भयं चासीत तथावयॊः समाविशत मॊहश च मॊहान मूर्छा च थारुणा 11 न थिग विज्ञायते याम्या नागेन्या न च वारुणी युगान्ते नियतॊ लॊकॊ हतॊ थग्ध इवाग्निना 12 यत्नेन महता भूयॊ रविः समवलॊकितः तुल्यः पृद्वीप्रमाणेन भास्करः परतिभाति नौ 13 जटायुर माम अनापृच्छ्य निपपात महीं ततः तं थृष्ट्वा तूर्णम आकाशाथ आत्मानं मुक्तवान अहम 14 पक्षिभ्यां च मया गुप्तॊ जटायुर न परथह्यत परमाथात तत्र निर्थग्धः पतन वायुपदाथ अहम 15 आशङ्के तं निपतितं जनस्दाने जटायुषम अहं तु पतितॊ विन्ध्ये थग्धपक्षॊ जडीकृतः 16 राज्येन हीनॊ भरात्रा च पक्षाभ्यां विक्रमेण च सर्वदा मर्तुम एवेच्छन पतिष्ये शिखराथ गिरेः |