1
pūrṇe caturdaśe varṣe pañcabhyāṃ lakṣmaṇāgrajaḥ bharadvājāśramaṃ prāpya vavande niyato munim 2 so 'pṛcchad abhivādyainaṃ bharadvājaṃ tapodhanam śṛṇoṣi ka cid bhagavan subhikṣānāmayaṃ pure kac cic ca yukto bharato jīvanty api ca mātaraḥ 3 evam uktas tu rāmeṇa bharadvājo mahāmuniḥ pratyuvāca raghuśreṣṭhaṃ smitapūrvaṃ prahṛṣṭavat 4 paṅkadigdhas tu bharato jaṭilas tvāṃ pratīkṣate pāduke te puraskṛtya sarvaṃ ca kuśalaṃ gṛhe 5 tvāṃ purā cīravasanaṃ praviśantaṃ mahāvanam strītṛtīyaṃ cyutaṃ rājyād dharmakāmaṃ ca kevalam 6 padātiṃ tyaktasarvasvaṃ pitur vacanakāriṇam svargabhogaiḥ parityaktaṃ svargacyutam ivāmaram 7 dṛṣṭvā tu karuṇā pūrvaṃ mamāsīt samitiṃjaya kaikeyīvacane yuktaṃ vanyamūlaphalāśanam 8 sāmprataṃ susamṛddhārthaṃ samitragaṇabāndhavam samīkṣya vijitāriṃ tvāṃ mama prītir anuttamā 9 sarvaṃ ca sukhaduḥkhaṃ te viditaṃ mama rāghava yat tvayā vipulaṃ prāptaṃ janasthānavadhādikam 10 brāhmaṇārthe niyuktasya rakṣataḥ sarvatāpasān mārīcadarśanaṃ caiva sītonmathanam eva ca 11 kabandhadarśanaṃ caiva pampābhigamanaṃ tathā sugrīveṇa ca te sakhyaṃ yac ca vālī hatas tvayā 12 mārgaṇaṃ caiva vaidehyāḥ karma vātātmajasya ca viditāyāṃ ca vaidehyāṃ nalasetur yathā kṛtaḥ yathā ca dīpitā laṅkā prahṛṣṭair hariyūthapaiḥ 13 saputrabāndhavāmātyaḥ sabalaḥ saha vāhanaḥ yathā ca nihataḥ saṃkhye rāvaṇo devakaṇṭakaḥ 14 samāgamaś ca tridaśair yathādattaś ca te varaḥ sarvaṃ mamaitad viditaṃ tapasā dharmavatsala 15 aham apy atra te dadmi varaṃ śastrabhṛtāṃ vara arghyaṃ pratigṛhāṇedam ayodhyāṃ śvo gamiṣyasi 16 tasya tac chirasā vākyaṃ pratigṛhya nṛpātmajaḥ bāḍham ity eva saṃhṛṣṭaḥ śrīmān varam ayācata 17 akālaphalino vṛkṣāḥ sarve cāpi madhusravāḥ bhavantu mārge bhagavann ayodhyāṃ prati gacchataḥ 18 niṣphalāḥ phalinaś cāsan vipuṣpāḥ puṣpaśālinaḥ śuṣkāḥ samagrapatrās te nagāś caiva madhusravāḥ |
1
पूर्णे चतुर्थशे वर्षे पञ्चभ्यां लक्ष्मणाग्रजः भरथ्वाजाश्रमं पराप्य ववन्थे नियतॊ मुनिम 2 सॊ ऽपृच्छथ अभिवाथ्यैनं भरथ्वाजं तपॊधनम शृणॊषि क चिथ भगवन सुभिक्षानामयं पुरे कच चिच च युक्तॊ भरतॊ जीवन्त्य अपि च मातरः 3 एवम उक्तस तु रामेण भरथ्वाजॊ महामुनिः परत्युवाच रघुश्रेष्ठं समितपूर्वं परहृष्टवत 4 पङ्कथिग्धस तु भरतॊ जटिलस तवां परतीक्षते पाथुके ते पुरस्कृत्य सर्वं च कुशलं गृहे 5 तवां पुरा चीरवसनं परविशन्तं महावनम सत्रीतृतीयं चयुतं राज्याथ धर्मकामं च केवलम 6 पथातिं तयक्तसर्वस्वं पितुर वचनकारिणम सवर्गभॊगैः परित्यक्तं सवर्गच्युतम इवामरम 7 थृष्ट्वा तु करुणा पूर्वं ममासीत समितिंजय कैकेयीवचने युक्तं वन्यमूलफलाशनम 8 साम्प्रतं सुसमृथ्धार्दं समित्रगणबान्धवम समीक्ष्य विजितारिं तवां मम परीतिर अनुत्तमा 9 सर्वं च सुखथुःखं ते विथितं मम राघव यत तवया विपुलं पराप्तं जनस्दानवधाथिकम 10 बराह्मणार्दे नियुक्तस्य रक्षतः सर्वतापसान मारीचथर्शनं चैव सीतॊन्मदनम एव च 11 कबन्धथर्शनं चैव पम्पाभिगमनं तदा सुग्रीवेण च ते सख्यं यच च वाली हतस तवया 12 मार्गणं चैव वैथेह्याः कर्म वातात्मजस्य च विथितायां च वैथेह्यां नलसेतुर यदा कृतः यदा च थीपिता लङ्का परहृष्टैर हरियूदपैः 13 सपुत्रबान्धवामात्यः सबलः सह वाहनः यदा च निहतः संख्ये रावणॊ थेवकण्टकः 14 समागमश च तरिथशैर यदाथत्तश च ते वरः सर्वं ममैतथ विथितं तपसा धर्मवत्सल 15 अहम अप्य अत्र ते थथ्मि वरं शस्त्रभृतां वर अर्घ्यं परतिगृहाणेथम अयॊध्यां शवॊ गमिष्यसि 16 तस्य तच छिरसा वाक्यं परतिगृह्य नृपात्मजः बाढम इत्य एव संहृष्टः शरीमान वरम अयाचत 17 अकालफलिनॊ वृक्षाः सर्वे चापि मधुस्रवाः भवन्तु मार्गे भगवन्न अयॊध्यां परति गच्छतः 18 निष्फलाः फलिनश चासन विपुष्पाः पुष्पशालिनः शुष्काः समग्रपत्रास ते नगाश चैव मधुस्रवाः |