Sacred Texts  Hinduism  Index  Book 7 Index  Previous  Next 

Book 7
Chapter 92

 1 tac chrutvā harṣam āpede rāghavo bhrātṛbhiḥ saha
  vākyaṃ cādbhutasaṃkāśaṃ bhrātṝn provāca rāghavaḥ
 2 imau kumārau saumitre tava dharmaviśāradau
  aṅgadaś candraketuś ca rājyārhau dṛḍhadhanvinau
 3 imau rājye 'bhiṣekṣyāmi deśaḥ sādhu vidhīyatām
  ramaṇīyo hy asaṃbādho rametāṃ yatra dhanvinau
 4 na rājñāṃ yatra pīdā syān nāśramāṇāṃ vināśanam
  sa deśo dṛśyatāṃ saumya nāparādhyāmahe yathā
 5 tathoktavati rāme tu bharataḥ pratyuvāca ha
  ayaṃ kārāpatho deśaḥ suramaṇyo nirāmayaḥ
 6 niveśyatāṃ tatra puram aṅgadasya mahātmanaḥ
  candraketoś ca ruciraṃ candrakāntaṃ nirāmayam
 7 tad vākyaṃ bharatenoktaṃ pratijagrāha rāghavaḥ
  taṃ ca kṛtā vaśe deśam aṅgadasya nyaveśayat
 8 aṅgadīyā purī ramyā aṅgadasya niveśitā
  ramaṇīyā suguptā ca rāmeṇākliṣṭakarmaṇā
 9 candraketus tu mallasya mallabhūmyāṃ niveśitā
  candrakānteti vikhyātā divyā svargapurī yathā
 10 tato rāmaḥ parāṃ prītiṃ bharato lakṣmaṇas tathā
   yayur yudhi durādharṣā abhiṣekaṃ ca cakrire
11 abhiṣicya kumārau dvau prasthāpya sabalānugau
   aṅgadaṃ paścimā bhūmiṃ candraketum udaṅmukham
12 aṅgadaṃ cāpi saumitrir lakṣmaṇo 'nujagāma ha
   candraketos tu bharataḥ pārṣṇigrāho babhūva ha
13 lakṣmaṇas tv aṅgadīyāyāṃ saṃvatsaram athoṣitaḥ
   putre sthite durādharṣe ayodhyāṃ punar āgamat
14 bharato 'pi tathaivoṣya saṃvatsaram athādhikam
   ayodhyāṃ punar agamya rāmapādāv upāgamat
15 ubhau saumitribharatau rāmapādāv anuvratau
   kālaṃ gatam api snehān na jajñāte 'tidhārmikau
16 evaṃ varṣasahasrāṇi daśateṣāṃ yayus tadā
   dharme prayatamānānāṃ paurakāryeṣu nityadā
17 vihṛtya lākaṃ paripūrṇamānasāḥ; śriyā vṛtā dharmapathe pare sthitāḥ
   trayaḥ samiddhā iva dīptatejasā; hutāgnayaḥ sādhu mahādhvare trayaḥ
 1 तच छरुत्वा हर्षम आपेथे राघवॊ भरातृभिः सह
  वाक्यं चाथ्भुतसंकाशं भरातॄन परॊवाच राघवः
 2 इमौ कुमारौ सौमित्रे तव धर्मविशारथौ
  अङ्गथश चन्थ्रकेतुश च राज्यार्हौ थृढधन्विनौ
 3 इमौ राज्ये ऽभिषेक्ष्यामि थेशः साधु विधीयताम
  रमणीयॊ हय असंबाधॊ रमेतां यत्र धन्विनौ
 4 न राज्ञां यत्र पीथा सयान नाश्रमाणां विनाशनम
  स थेशॊ थृश्यतां सौम्य नापराध्यामहे यदा
 5 तदॊक्तवति रामे तु भरतः परत्युवाच ह
  अयं कारापदॊ थेशः सुरमण्यॊ निरामयः
 6 निवेश्यतां तत्र पुरम अङ्गथस्य महात्मनः
  चन्थ्रकेतॊश च रुचिरं चन्थ्रकान्तं निरामयम
 7 तथ वाक्यं भरतेनॊक्तं परतिजग्राह राघवः
  तं च कृता वशे थेशम अङ्गथस्य नयवेशयत
 8 अङ्गथीया पुरी रम्या अङ्गथस्य निवेशिता
  रमणीया सुगुप्ता च रामेणाक्लिष्टकर्मणा
 9 चन्थ्रकेतुस तु मल्लस्य मल्लभूम्यां निवेशिता
  चन्थ्रकान्तेति विख्याता थिव्या सवर्गपुरी यदा
 10 ततॊ रामः परां परीतिं भरतॊ लक्ष्मणस तदा
   ययुर युधि थुराधर्षा अभिषेकं च चक्रिरे
11 अभिषिच्य कुमारौ थवौ परस्दाप्य सबलानुगौ
   अङ्गथं पश्चिमा भूमिं चन्थ्रकेतुम उथङ्मुखम
12 अङ्गथं चापि सौमित्रिर लक्ष्मणॊ ऽनुजगाम ह
   चन्थ्रकेतॊस तु भरतः पार्ष्णिग्राहॊ बभूव ह
13 लक्ष्मणस तव अङ्गथीयायां संवत्सरम अदॊषितः
   पुत्रे सदिते थुराधर्षे अयॊध्यां पुनर आगमत
14 भरतॊ ऽपि तदैवॊष्य संवत्सरम अदाधिकम
   अयॊध्यां पुनर अगम्य रामपाथाव उपागमत
15 उभौ सौमित्रिभरतौ रामपाथाव अनुव्रतौ
   कालं गतम अपि सनेहान न जज्ञाते ऽतिधार्मिकौ
16 एवं वर्षसहस्राणि थशतेषां ययुस तथा
   धर्मे परयतमानानां पौरकार्येषु नित्यथा
17 विहृत्य लाकं परिपूर्णमानसाः; शरिया वृता धर्मपदे परे सदिताः
   तरयः समिथ्धा इव थीप्ततेजसा; हुताग्नयः साधु महाध्वरे तरयः


Next: Chapter 93