Sacred Texts  Hinduism  Index  Book 1 Index  Previous  Next 

Book 1
Chapter 3

 1 śrutvā vas tu samagraṃ tad dharmātmā dharmasaṃhitam
  vyaktam anveṣate bhūyo yad vṛttaṃ tasya dhīmataḥ
 2 upaspṛśyodakaṃ saṃyan muniḥ sthitvā kṛtāñjaliḥ
  prācīnāgreṣu darbheṣu dharmeṇānveṣate gatim
 3 janma rāmasya sumahad vīryaṃ sarvānukūlatām
  lokasya priyatāṃ kṣāntiṃ saumyatāṃ satyaśīlatām
 4 nānācitrāḥ kathāś cānyā viśvāmitrasahāyane
  jānakyāś ca vivāhaṃ ca dhanuṣaś ca vibhedanam
 5 rāmarāmavivādaṃ ca guṇān dāśarathes tathā
  tathābhiṣekaṃ rāmasya kaikeyyā duṣṭabhāvatām
 6 vyāghātaṃ cābhiṣekasya rāmasya ca vivāsanam
  rājñaḥ śokaṃ vilāpaṃ ca paralokasya cāśrayam
 7 prakṛtīnāṃ viṣādaṃ ca prakṛtīnāṃ visarjanam
  niṣādādhipasaṃvādaṃ sūtopāvartanaṃ tathā
 8 gaṅgāyāś cābhisaṃtāraṃ bharadvājasya darśanam
  bharadvājābhyanujñānāc citrakūṭasya darśanam
 9 vāstukarmaniveśaṃ ca bharatāgamanaṃ tathā
  prasādanaṃ ca rāmasya pituś ca salilakriyām
 10 pādukāgryābhiṣekaṃ ca nandigrāma nivāsanam
   daṇḍakāraṇyagamanaṃ sutīkṣṇena samāgamam
11 anasūyāsamasyāṃ ca aṅgarāgasya cārpaṇam
   śūrpaṇakhyāś ca saṃvādaṃ virūpakaraṇaṃ tathā
12 vadhaṃ kharatriśirasor utthānaṃ rāvaṇasya ca
   mārīcasya vadhaṃ caiva vaidehyā haraṇaṃ tathā
13 rāghavasya vilāpaṃ ca gṛdhrarājanibarhaṇam
   kabandhadarśanaṃ caiva pampāyāś cāpi darśanam
14 śarbaryā darśanaṃ caiva hanūmaddarśanaṃ tathā
   vilāpaṃ caiva pampāyāṃ rāghavasya mahātmanaḥ
15 ṛṣyamūkasya gamanaṃ sugrīveṇa samāgamam
   pratyayotpādanaṃ sakhyaṃ vālisugrīvavigraham
16 vālipramathanaṃ caiva sugrīvapratipādanam
   tārāvilāpasamayaṃ varṣarātrinivāsanam
17 kopaṃ rāghavasiṃhasya balānām upasaṃgraham
   diśaḥ prasthāpanaṃ caiva pṛthivyāś ca nivedanam
18 aṅgulīyakadānaṃ ca ṛkṣasya biladarśanam
   prāyopaveśanaṃ caiva saṃpāteś cāpi darśanam
19 parvatārohaṇaṃ caiva sāgarasya ca laṅghanam
   rātrau laṅkāpraveśaṃ ca ekasyāpi vicintanam
20 āpānabhūmigamanam avarodhasya darśanam
   aśokavanikāyānaṃ sītāyāś cāpi darśanam
21 abhijñānapradānaṃ ca sītāyāś cāpi bhāṣaṇam
   rākṣasītarjanaṃ caiva trijaṭāsvapnadarśanam
22 maṇipradānaṃ sītāyā vṛkṣabhaṅgaṃ tathaiva ca
   rākṣasīvidravaṃ caiva kiṃkarāṇāṃ nibarhaṇam
23 grahaṇaṃ vāyusūnoś ca laṅkādāhābhigarjanam
   pratiplavanam evātha madhūnāṃ haraṇaṃ tathā
24 rāghavāśvāsanaṃ caiva maṇiniryātanaṃ tathā
   saṃgamaṃ ca samudrasya nalasetoś ca bandhanam
25 pratāraṃ ca samudrasya rātrau laṅkāvarodhanam
   vibhīṣaṇena saṃsargaṃ vadhopāyanivedanam
26 kumbhakarṇasya nidhanaṃ meghanādanibarhaṇam
   rāvaṇasya vināśaṃ ca sītāvāptim areḥ pure
27 bibhīṣaṇābhiṣekaṃ ca puṣpakasya ca darśanam
   ayodhyāyāś ca gamanaṃ bharatena samāgamam
28 rāmābhiṣekābhyudayaṃ sarvasainyavisarjanam
   svarāṣṭrarañjanaṃ caiva vaidehyāś ca visarjanam
29 anāgataṃ ca yat kiṃ cid rāmasya vasudhātale
   tac cakārottare kāvye vālmīkir bhagavān ṛṣiḥ
 1 शरुत्वा वस तु समग्रं तथ धर्मात्मा धर्मसंहितम
  वयक्तम अन्वेषते भूयॊ यथ वृत्तं तस्य धीमतः
 2 उपस्पृश्यॊथकं संयन मुनिः सदित्वा कृताञ्जलिः
  पराचीनाग्रेषु थर्भेषु धर्मेणान्वेषते गतिम
 3 जन्म रामस्य सुमहथ वीर्यं सर्वानुकूलताम
  लॊकस्य परियतां कषान्तिं सौम्यतां सत्यशीलताम
 4 नानाचित्राः कदाश चान्या विश्वामित्रसहायने
  जानक्याश च विवाहं च धनुषश च विभेथनम
 5 रामरामविवाथं च गुणान थाशरदेस तदा
  तदाभिषेकं रामस्य कैकेय्या थुष्टभावताम
 6 वयाघातं चाभिषेकस्य रामस्य च विवासनम
  राज्ञः शॊकं विलापं च परलॊकस्य चाश्रयम
 7 परकृतीनां विषाथं च परकृतीनां विसर्जनम
  निषाथाधिपसंवाथं सूतॊपावर्तनं तदा
 8 गङ्गायाश चाभिसंतारं भरथ्वाजस्य थर्शनम
  भरथ्वाजाभ्यनुज्ञानाच चित्रकूटस्य थर्शनम
 9 वास्तुकर्मनिवेशं च भरतागमनं तदा
  परसाथनं च रामस्य पितुश च सलिलक्रियाम
 10 पाथुकाग्र्याभिषेकं च नन्थिग्राम निवासनम
   थण्डकारण्यगमनं सुतीक्ष्णेन समागमम
11 अनसूयासमस्यां च अङ्गरागस्य चार्पणम
   शूर्पणख्याश च संवाथं विरूपकरणं तदा
12 वधं खरत्रिशिरसॊर उत्दानं रावणस्य च
   मारीचस्य वधं चैव वैथेह्या हरणं तदा
13 राघवस्य विलापं च गृध्रराजनिबर्हणम
   कबन्धथर्शनं चैव पम्पायाश चापि थर्शनम
14 शर्बर्या थर्शनं चैव हनूमथ्थर्शनं तदा
   विलापं चैव पम्पायां राघवस्य महात्मनः
15 ऋष्यमूकस्य गमनं सुग्रीवेण समागमम
   परत्ययॊत्पाथनं सख्यं वालिसुग्रीवविग्रहम
16 वालिप्रमदनं चैव सुग्रीवप्रतिपाथनम
   ताराविलापसमयं वर्षरात्रिनिवासनम
17 कॊपं राघवसिंहस्य बलानाम उपसंग्रहम
   थिशः परस्दापनं चैव पृदिव्याश च निवेथनम
18 अङ्गुलीयकथानं च ऋक्षस्य बिलथर्शनम
   परायॊपवेशनं चैव संपातेश चापि थर्शनम
19 पर्वतारॊहणं चैव सागरस्य च लङ्घनम
   रात्रौ लङ्काप्रवेशं च एकस्यापि विचिन्तनम
20 आपानभूमिगमनम अवरॊधस्य थर्शनम
   अशॊकवनिकायानं सीतायाश चापि थर्शनम
21 अभिज्ञानप्रथानं च सीतायाश चापि भाषणम
   राक्षसीतर्जनं चैव तरिजटास्वप्नथर्शनम
22 मणिप्रथानं सीताया वृक्षभङ्गं तदैव च
   राक्षसीविथ्रवं चैव किंकराणां निबर्हणम
23 गरहणं वायुसूनॊश च लङ्काथाहाभिगर्जनम
   परतिप्लवनम एवाद मधूनां हरणं तदा
24 राघवाश्वासनं चैव मणिनिर्यातनं तदा
   संगमं च समुथ्रस्य नलसेतॊश च बन्धनम
25 परतारं च समुथ्रस्य रात्रौ लङ्कावरॊधनम
   विभीषणेन संसर्गं वधॊपायनिवेथनम
26 कुम्भकर्णस्य निधनं मेघनाथनिबर्हणम
   रावणस्य विनाशं च सीतावाप्तिम अरेः पुरे
27 बिभीषणाभिषेकं च पुष्पकस्य च थर्शनम
   अयॊध्यायाश च गमनं भरतेन समागमम
28 रामाभिषेकाभ्युथयं सर्वसैन्यविसर्जनम
   सवराष्ट्ररञ्जनं चैव वैथेह्याश च विसर्जनम
29 अनागतं च यत किं चिथ रामस्य वसुधातले
   तच चकारॊत्तरे काव्ये वाल्मीकिर भगवान ऋषिः


Next: Chapter 4