|
1
teṣāṃ samupaviṣṭānāṃ sarveṣāṃ dīnacetasām uvāca vākyaṃ kākutstho mukhena pariśuṣyatā 2 sarve śṛṇuta bhadraṃ vo mā kurudhvaṃ mano 'nyathā paurāṇāṃ mama sītāyāṃ yādṛśī vartate kathā 3 paurāpavādaḥ sumahāṃs tathā janapadasya ca vartate mayi bībhatsaḥ sa me marmāṇi kṛntati 4 ahaṃ kila kule jata ikṣvākūṇāṃ mahātmanām sītāṃ pāpasamācārām ānayeyaṃ kathaṃ pure 5 jānāsi hi yathā saumya daṇḍake vijane vane rāvaṇena hṛtā sītā sa ca vidhvaṃsito mayā 6 pratyakṣaṃ tava saumitre devanāṃ havyavāhanaḥ apāpāṃ maithilīm āha vāyuś cākāśagocaraḥ 7 candrādityau ca śaṃsete surāṇāṃ saṃnidhau purā ṛṣīṇāṃ caiva sarveṣām apāpāṃ janakātmajām 8 evaṃ śuddha samācārā devagandharvasaṃnidhau laṅkādvīpe mahendreṇa mama haste niveśitā 9 antarātmā ca me vetti sītāṃ śuddhāṃ yaśasvinīm tato gṛhītvā vaidehīm ayodhyām aham āgataḥ 10 ayaṃ tu me mahān vādaḥ śokaś ca hṛdi vartate paurāpavādaḥ sumahāṃs tathā janapadasya ca 11 akīrtir yasya gīyeta loke bhūtasya kasya cit pataty evādhamāṁl lokān yāvac chabdaḥ sa kīrtyate 12 akīrtir nindyate daivaiḥ kīrtir deveṣu pūjyate kīrtyarthaṃ ca samārambhaḥ sarva eva mahātmanām 13 apy ahaṃ jīvitaṃ jahyāṃ yuṣmān vā puruṣarṣabhāḥ apavādabhayād bhītāḥ kiṃ punar janakātmajām 14 tasmād bhavantaḥ paśyantu patitaṃ śokasāgare na hi paśyāmy ahaṃ bhūyaḥ kiṃ cid duḥkham ato 'dhikam 15 śvas tvaṃ prabhāte saumitre sumantrādhiṣṭhitaṃ ratham āruhya sītām āropya viṣayānte samutsṛja 16 gaṅgāyās tu pare pāre vālmīkeḥ sumahātmanaḥ āśramo divyasaṃkāśas tamasātīram āśritaḥ 17 tatraināṃ vijane kakṣe visṛjya raghunandana śīghram āgaccha saumitre kuruṣva vacanaṃ mama 18 na cāsmi prativaktavyaḥ sītāṃ prati kathaṃ cana aprītiḥ paramā mahyaṃ bhavet tu prativārite 19 śāpitāś ca mayā yūyaṃ bhujābhyāṃ jīvitena ca ye māṃ vākyāntare brūyur anunetuṃ kathaṃ cana 20 mānayantu bhavanto māṃ yadi macchāsane sthitāḥ ito 'dya nīyatāṃ sītā kuruṣva vacanaṃ mama 21 pūrvam ukto 'ham anayā gaṅgātīre mahāśramān paśyeyam iti tasyāś ca kāmaḥ saṃvartyatām ayam 22 evam uktvā tu kākutstho bāṣpeṇa pihitekṣaṇaḥ praviveśa sa dharmātmā bhrātṛbhiḥ parivāritaḥ |
1
तेषां समुपविष्टानां सर्वेषां थीनचेतसाम उवाच वाक्यं काकुत्स्दॊ मुखेन परिशुष्यता 2 सर्वे शृणुत भथ्रं वॊ मा कुरुध्वं मनॊ ऽनयदा पौराणां मम सीतायां याथृशी वर्तते कदा 3 पौरापवाथः सुमहांस तदा जनपथस्य च वर्तते मयि बीभत्सः स मे मर्माणि कृन्तति 4 अहं किल कुले जत इक्ष्वाकूणां महात्मनाम सीतां पापसमाचाराम आनयेयं कदं पुरे 5 जानासि हि यदा सौम्य थण्डके विजने वने रावणेन हृता सीता स च विध्वंसितॊ मया 6 परत्यक्षं तव सौमित्रे थेवनां हव्यवाहनः अपापां मैदिलीम आह वायुश चाकाशगॊचरः 7 चन्थ्राथित्यौ च शंसेते सुराणां संनिधौ पुरा ऋषीणां चैव सर्वेषाम अपापां जनकात्मजाम 8 एवं शुथ्ध समाचारा थेवगन्धर्वसंनिधौ लङ्काथ्वीपे महेन्थ्रेण मम हस्ते निवेशिता 9 अन्तरात्मा च मे वेत्ति सीतां शुथ्धां यशस्विनीम ततॊ गृहीत्वा वैथेहीम अयॊध्याम अहम आगतः 10 अयं तु मे महान वाथः शॊकश च हृथि वर्तते पौरापवाथः सुमहांस तदा जनपथस्य च 11 अकीर्तिर यस्य गीयेत लॊके भूतस्य कस्य चित पतत्य एवाधमाँल लॊकान यावच छब्थः स कीर्त्यते 12 अकीर्तिर निन्थ्यते थैवैः कीर्तिर थेवेषु पूज्यते कीर्त्यर्दं च समारम्भः सर्व एव महात्मनाम 13 अप्य अहं जीवितं जह्यां युष्मान वा पुरुषर्षभाः अपवाथभयाथ भीताः किं पुनर जनकात्मजाम 14 तस्माथ भवन्तः पश्यन्तु पतितं शॊकसागरे न हि पश्याम्य अहं भूयः किं चिथ थुःखम अतॊ ऽधिकम 15 शवस तवं परभाते सौमित्रे सुमन्त्राधिष्ठितं रदम आरुह्य सीताम आरॊप्य विषयान्ते समुत्सृज 16 गङ्गायास तु परे पारे वाल्मीकेः सुमहात्मनः आश्रमॊ थिव्यसंकाशस तमसातीरम आश्रितः 17 तत्रैनां विजने कक्षे विसृज्य रघुनन्थन शीघ्रम आगच्छ सौमित्रे कुरुष्व वचनं मम 18 न चास्मि परतिवक्तव्यः सीतां परति कदं चन अप्रीतिः परमा मह्यं भवेत तु परतिवारिते 19 शापिताश च मया यूयं भुजाभ्यां जीवितेन च ये मां वाक्यान्तरे बरूयुर अनुनेतुं कदं चन 20 मानयन्तु भवन्तॊ मां यथि मच्छासने सदिताः इतॊ ऽथय नीयतां सीता कुरुष्व वचनं मम 21 पूर्वम उक्तॊ ऽहम अनया गङ्गातीरे महाश्रमान पश्येयम इति तस्याश च कामः संवर्त्यताम अयम 22 एवम उक्त्वा तु काकुत्स्दॊ बाष्पेण पिहितेक्षणः परविवेश स धर्मात्मा भरातृभिः परिवारितः |