|
1
[ष] कॊ ऽपराधॊ महेन्थ्रस्य कः परमाथश च सूतज तपसा वालखिल्यानां संभूतॊ गरुडः कदम 2 कश्यपस्य थविजातेश च कदं वै पक्षिराट सुतः अधृष्यः सर्वभूतानाम अवध्यश चाभवत कदम 3 कदं च कामचारी स कामवीर्यश च खेचरः एतथ इच्छाम्य अहं शरॊतुं पुराणे यथि पठ्यते 4 [स] विषयॊ ऽयं पुराणस्य यन मां तवं परिपृच्छसि शृणु मे वथतः सर्वम एतत संक्षेपतॊ थविज 5 यजतः पुत्र कामस्य कश्यपस्य परजापतेः साहाय्यम ऋषयॊ थेवा गन्धर्वाश च थथुः किल 6 तत्रेध्मानयने शक्रॊ नियुक्तः कश्यपेन ह मुनयॊ वालखिल्याश च ये चान्ये थेवता गणाः 7 शक्रस तु वीर्यसथृशम इध्म भारं गिरिप्रभम समुथ्यम्यानयाम आस नातिकृच्छ्राथ इव परभुः 8 अदापश्यथ ऋषीन हरस्वान अङ्गुष्ठॊथर पर्वणः पलाशवृन्तिकाम एकां सहितान वहतः पदि 9 परलीनान सवेष्व इवाङ्गेषु निराहारांस तपॊधनान कलिश्यमानान मन्थबलान गॊष्पथे संप्लुतॊथके 10 तांश च सर्वान समयाविष्टॊ वीर्यॊन्मत्तः पुरंथरः अवहस्यात्यगाच छीघ्रं लङ्घयित्वावमन्य च 11 ते ऽद रॊषसमाविष्टाः सुभृशं जातमन्यवः आरेभिरे महत कर्म तथा शक्र भयंकरम 12 जुहुवुस ते सुतपसॊ विधिवज जातवेथसम मन्त्रैर उच्चावचैर विप्रा येन कामेन तच छृणु 13 कामवीर्यः कामगमॊ थेवराजभयप्रथः इन्थ्रॊ ऽनयः सर्वथेवानां भवेथ इति यतव्रताः 14 इन्थ्राच छतगुणः शौर्ये वीर्ये चैव मनॊजवः तपसॊ नः फलेनाथ्य थारुणः संभवत्व इति 15 तथ बुथ्ध्वा भृशसंतप्तॊ थेवराजः शतक्रतुः जगाम शरणं तत्र कश्यपं संशितव्रतम 16 तच छरुत्वा थेवराजस्य कश्यपॊ ऽद परजापतिः वालखिल्यान उपागम्य कर्मसिथ्धिम अपृच्छत 17 एवम अस्त्व इति तं चापि परत्यूचुः सत्यवाथिनः तान कश्यप उवाचेथं सान्त्वपूर्वं परजापतिः 18 अयम इन्थ्रस तरिभुवने नियॊगाथ बरह्मणः कृतः इन्थ्रार्दं च भवन्तॊ ऽपि यत्नवन्तस तपॊधनाः 19 न मिद्या बरह्मणॊ वाक्यं कर्तुम अर्हद सत्तमाः भवतां च न मिद्यायं संकल्पॊ मे चिकीर्षितः 20 भवत्व एष पतत्रीणाम इन्थ्रॊ ऽतिबलसत्त्ववान परसाथः करियतां चैव थेवराजस्य याचतः 21 एवम उक्ताः कश्यपेन वालखिल्यास तपॊधनाः परत्यूचुर अभिसंपूज्य मुनिश्रेष्ठं परजापतिम 22 इन्थ्रार्दॊ ऽयं समारम्भः सर्वेषां नः परजापते अपत्यार्दं समारम्भॊ भवतश चायम ईप्सितः 23 तथ इथं सफलं कर्म तवया वै परतिगृह्यताम तदा चैव विधत्स्वात्र यदा शरेयॊ ऽनुपश्यसि 24 एतस्मिन्न एव काले तु थेवी थाक्षायणी शुभा विनता नाम कल्याणी पुत्र कामा यशस्विनी 25 तपस तप्त्वा वरतपरा सनाता पुंसवने शुचिः उपचक्राम भर्तारं ताम उवाचाद कश्यपः 26 आरम्भः सफलॊ थेवि भवितायं तवेप्सितः जनयिष्यसि पुत्रौ थवौ वीरौ तरिभुवनेश्वरौ 27 तपसा वालखिल्यानां मम संकल्पजौ तदा भविष्यतॊ महाभागौ पुत्रौ ते लॊकपूजितौ 28 उवाच चैनां भगवान मारीचः पुनर एव ह धार्यताम अप्रमाथेन गर्भॊ ऽयं सुमहॊथयः 29 एकः सर्वपतत्रीणाम इन्थ्रत्वं कारयिष्यति लॊकसंभावितॊ वीरः कामवीर्यॊ विहंगमः 30 शतक्रतुम अदॊवाच परीयमाणः परजापतिः तवत्सहायौ खगाव एतौ भरातरौ ते भविष्यतः 31 नैताभ्यां भविता थॊषः सकाशात ते पुरंथर वयेतु ते शक्र संतापस तवम एवेन्थ्रॊ भविष्यसि 32 न चाप्य एवं तवया भूयः कषेप्तया बरह्मवाथिनः न चावमान्या थर्पात ते वाग विषा भृशकॊपनाः 33 एवम उक्तॊ जगामेन्थ्रॊ निर्विशङ्कस तरिविष्टपम विनता चापि सिथ्धार्दा बभूव मुथिता तथा 34 जनयाम आस पुत्रौ थवाव अरुणं गरुडं तदा अरुणस तयॊस तु विकल आथित्यस्य पुरःसरः 35 पतत्रीणां तु गरुड इन्थ्रत्वेनाभ्यषिच्यत तस्यैतत कर्म सुमहच छरूयतां भृगुनन्थन |
1
[ṣ] ko 'parādho mahendrasya kaḥ pramādaś ca sūtaja tapasā vālakhilyānāṃ saṃbhūto garuḍaḥ katham 2 kaśyapasya dvijāteś ca kathaṃ vai pakṣirāṭ sutaḥ adhṛṣyaḥ sarvabhūtānām avadhyaś cābhavat katham 3 kathaṃ ca kāmacārī sa kāmavīryaś ca khecaraḥ etad icchāmy ahaṃ śrotuṃ purāṇe yadi paṭhyate 4 [s] viṣayo 'yaṃ purāṇasya yan māṃ tvaṃ paripṛcchasi śṛṇu me vadataḥ sarvam etat saṃkṣepato dvija 5 yajataḥ putra kāmasya kaśyapasya prajāpateḥ sāhāyyam ṛṣayo devā gandharvāś ca daduḥ kila 6 tatredhmānayane śakro niyuktaḥ kaśyapena ha munayo vālakhilyāś ca ye cānye devatā gaṇāḥ 7 śakras tu vīryasadṛśam idhma bhāraṃ giriprabham samudyamyānayām āsa nātikṛcchrād iva prabhuḥ 8 athāpaśyad ṛṣīn hrasvān aṅguṣṭhodara parvaṇaḥ palāśavṛntikām ekāṃ sahitān vahataḥ pathi 9 pralīnān sveṣv ivāṅgeṣu nirāhārāṃs tapodhanān kliśyamānān mandabalān goṣpade saṃplutodake 10 tāṃś ca sarvān smayāviṣṭo vīryonmattaḥ puraṃdaraḥ avahasyātyagāc chīghraṃ laṅghayitvāvamanya ca 11 te 'tha roṣasamāviṣṭāḥ subhṛśaṃ jātamanyavaḥ ārebhire mahat karma tadā śakra bhayaṃkaram 12 juhuvus te sutapaso vidhivaj jātavedasam mantrair uccāvacair viprā yena kāmena tac chṛṇu 13 kāmavīryaḥ kāmagamo devarājabhayapradaḥ indro 'nyaḥ sarvadevānāṃ bhaved iti yatavratāḥ 14 indrāc chataguṇaḥ śaurye vīrye caiva manojavaḥ tapaso naḥ phalenādya dāruṇaḥ saṃbhavatv iti 15 tad buddhvā bhṛśasaṃtapto devarājaḥ śatakratuḥ jagāma śaraṇaṃ tatra kaśyapaṃ saṃśitavratam 16 tac chrutvā devarājasya kaśyapo 'tha prajāpatiḥ vālakhilyān upāgamya karmasiddhim apṛcchata 17 evam astv iti taṃ cāpi pratyūcuḥ satyavādinaḥ tān kaśyapa uvācedaṃ sāntvapūrvaṃ prajāpatiḥ 18 ayam indras tribhuvane niyogād brahmaṇaḥ kṛtaḥ indrārthaṃ ca bhavanto 'pi yatnavantas tapodhanāḥ 19 na mithyā brahmaṇo vākyaṃ kartum arhatha sattamāḥ bhavatāṃ ca na mithyāyaṃ saṃkalpo me cikīrṣitaḥ 20 bhavatv eṣa patatrīṇām indro 'tibalasattvavān prasādaḥ kriyatāṃ caiva devarājasya yācataḥ 21 evam uktāḥ kaśyapena vālakhilyās tapodhanāḥ pratyūcur abhisaṃpūjya muniśreṣṭhaṃ prajāpatim 22 indrārtho 'yaṃ samārambhaḥ sarveṣāṃ naḥ prajāpate apatyārthaṃ samārambho bhavataś cāyam īpsitaḥ 23 tad idaṃ saphalaṃ karma tvayā vai pratigṛhyatām tathā caiva vidhatsvātra yathā śreyo 'nupaśyasi 24 etasminn eva kāle tu devī dākṣāyaṇī śubhā vinatā nāma kalyāṇī putra kāmā yaśasvinī 25 tapas taptvā vrataparā snātā puṃsavane śuciḥ upacakrāma bhartāraṃ tām uvācātha kaśyapaḥ 26 ārambhaḥ saphalo devi bhavitāyaṃ tavepsitaḥ janayiṣyasi putrau dvau vīrau tribhuvaneśvarau 27 tapasā vālakhilyānāṃ mama saṃkalpajau tathā bhaviṣyato mahābhāgau putrau te lokapūjitau 28 uvāca caināṃ bhagavān mārīcaḥ punar eva ha dhāryatām apramādena garbho 'yaṃ sumahodayaḥ 29 ekaḥ sarvapatatrīṇām indratvaṃ kārayiṣyati lokasaṃbhāvito vīraḥ kāmavīryo vihaṃgamaḥ 30 śatakratum athovāca prīyamāṇaḥ prajāpatiḥ tvatsahāyau khagāv etau bhrātarau te bhaviṣyataḥ 31 naitābhyāṃ bhavitā doṣaḥ sakāśāt te puraṃdara vyetu te śakra saṃtāpas tvam evendro bhaviṣyasi 32 na cāpy evaṃ tvayā bhūyaḥ kṣeptayā brahmavādinaḥ na cāvamānyā darpāt te vāg viṣā bhṛśakopanāḥ 33 evam ukto jagāmendro nirviśaṅkas triviṣṭapam vinatā cāpi siddhārthā babhūva muditā tadā 34 janayām āsa putrau dvāv aruṇaṃ garuḍaṃ tathā aruṇas tayos tu vikala ādityasya puraḥsaraḥ 35 patatrīṇāṃ tu garuḍa indratvenābhyaṣicyata tasyaitat karma sumahac chrūyatāṃ bhṛgunandana |