|
1
[व] समावृत्त वरतं तं तु विसृष्टं गुरुणा तथा परस्दितं तरिथशावासं थेव यान्य अब्रवीथ इथम 2 ऋषेर अङ्गिरसः पौत्र वृत्तेनाभिजनेन च भराजसे विथ्यया चैव तपसा च थमेन च 3 ऋषिर यदाङ्गिरा मान्यः पितुर मम महायशाः तदा मान्यश च पूज्यश च भूयॊ मम बृहस्पतिः 4 एवं जञात्वा विजानीहि यथ बरवीमि तपॊधन वरतस्दे नियमॊपेते यदा वर्ताम्य अहं तवयि 5 स समावृत्त विथ्यॊ मां भक्तां भजितुम अर्हसि गृहाण पाणिं विधिवन मम मन्त्रपुरस्कृतम 6 [कच] पूज्यॊ मान्यश च भगवान यदा तव पिता मम तदा तवम अनवथ्याङ्गि पूजनीयतरा मम 7 आत्मप्राणैः परियतमा भार्गवस्य महात्मनः तवं भथ्रे धर्मतः पूज्या गुरुपुत्री सथा मम 8 यदा मम गुरुर नित्यं मान्यः शुक्रः पिता तव थेव यानि तदैव तवं नैवं मां वक्तुम अर्हसि 9 [थेव] गुरुपुत्रस्य पुत्रॊ वै न तु तवम असि मे पितुः तस्मान मान्यश च पूज्यश च ममापि तवं थविजॊत्तम 10 असुरैर हन्यमाने च कच तवयि पुनः पुनः तथा परभृति या परीतिस तां तवम एव समरस्व मे 11 सौहार्थे चानुरागे च वेत्द मे भक्तिम उत्तमाम न माम अर्हसि धर्मज्ञ तयक्तुं भक्ताम अनागसम 12 [क] अनियॊज्ये नियॊगे मां नियुनक्षि शुभव्रते परसीथ सुभ्रु तवं मह्यं गुरॊर गुरुतरी शुभे 13 यत्रॊषितं विशालाक्षि तवया चन्थ्रनिभानने तत्राहम उषितॊ भथ्रे कुक्षौ काव्यस्य भामिनि 14 भगिनी धर्मतॊ मे तवं मैवं वॊचः शुभानने सुखम अस्म्य उषितॊ भथ्रे न मन्युर विथ्यते मम 15 आपृच्छे तवां गमिष्यामि शिवम आशंस मे पदि अविरॊधेन धर्मस्य समर्तव्यॊ ऽसमि कदान्तरे अप्रमत्तॊत्दिता नित्यम आराधय गुरुं मम 16 [थेव] यथि मां धर्मकामार्दे परत्याख्यास्यसि चॊथितः ततः कच न ते विथ्या सिथ्धिम एषा गमिष्यति 17 [क] गुरुपुत्रीति कृत्वाहं परत्याचक्षे न थॊषतः गुरुणा चाभ्यनुज्ञातः कामम एवं शपस्व माम 18 आर्षं धर्मं बरुवाणॊ ऽहं थेव यानि यदा तवया शप्तॊ नार्हॊ ऽसमि शापस्य कामतॊ ऽथय न धर्मतः 19 तस्माथ भवत्या यः कामॊ न तदा स भविष्यति ऋषिपुत्रॊ न ते कश चिज जातु पाणिं गरहीष्यति 20 फलिष्यति न ते विथ्या यत तवं माम आत्द तत तदा अध्यापयिष्यामि तु यं तस्य विथ्या फलिष्यति 21 [व] एवम उक्त्वा थविजश्रेष्ठॊ थेव यानीं कचस तथा तरिथशेशालयं शीघ्रं जगाम थविजसत्तमः 22 तम आगतम अभिप्रेक्ष्य थेवा इन्थ्रपुरॊगमाः बृहस्पतिं सभाज्येथं कचम आहुर मुथान्विताः 23 यत तवम अस्मथ्धितं कर्म चकर्द परमाथ्भुतम न ते यशः परणशिता भागभान नॊ भविष्यसि |
1
[v] samāvṛtta vrataṃ taṃ tu visṛṣṭaṃ guruṇā tadā prasthitaṃ tridaśāvāsaṃ deva yāny abravīd idam 2 ṛṣer aṅgirasaḥ pautra vṛttenābhijanena ca bhrājase vidyayā caiva tapasā ca damena ca 3 ṛṣir yathāṅgirā mānyaḥ pitur mama mahāyaśāḥ tathā mānyaś ca pūjyaś ca bhūyo mama bṛhaspatiḥ 4 evaṃ jñātvā vijānīhi yad bravīmi tapodhana vratasthe niyamopete yathā vartāmy ahaṃ tvayi 5 sa samāvṛtta vidyo māṃ bhaktāṃ bhajitum arhasi gṛhāṇa pāṇiṃ vidhivan mama mantrapuraskṛtam 6 [kaca] pūjyo mānyaś ca bhagavān yathā tava pitā mama tathā tvam anavadyāṅgi pūjanīyatarā mama 7 ātmaprāṇaiḥ priyatamā bhārgavasya mahātmanaḥ tvaṃ bhadre dharmataḥ pūjyā guruputrī sadā mama 8 yathā mama gurur nityaṃ mānyaḥ śukraḥ pitā tava deva yāni tathaiva tvaṃ naivaṃ māṃ vaktum arhasi 9 [dev] guruputrasya putro vai na tu tvam asi me pituḥ tasmān mānyaś ca pūjyaś ca mamāpi tvaṃ dvijottama 10 asurair hanyamāne ca kaca tvayi punaḥ punaḥ tadā prabhṛti yā prītis tāṃ tvam eva smarasva me 11 sauhārde cānurāge ca vettha me bhaktim uttamām na mām arhasi dharmajña tyaktuṃ bhaktām anāgasam 12 [k] aniyojye niyoge māṃ niyunakṣi śubhavrate prasīda subhru tvaṃ mahyaṃ guror gurutarī śubhe 13 yatroṣitaṃ viśālākṣi tvayā candranibhānane tatrāham uṣito bhadre kukṣau kāvyasya bhāmini 14 bhaginī dharmato me tvaṃ maivaṃ vocaḥ śubhānane sukham asmy uṣito bhadre na manyur vidyate mama 15 āpṛcche tvāṃ gamiṣyāmi śivam āśaṃsa me pathi avirodhena dharmasya smartavyo 'smi kathāntare apramattotthitā nityam ārādhaya guruṃ mama 16 [dev] yadi māṃ dharmakāmārthe pratyākhyāsyasi coditaḥ tataḥ kaca na te vidyā siddhim eṣā gamiṣyati 17 [k] guruputrīti kṛtvāhaṃ pratyācakṣe na doṣataḥ guruṇā cābhyanujñātaḥ kāmam evaṃ śapasva mām 18 ārṣaṃ dharmaṃ bruvāṇo 'haṃ deva yāni yathā tvayā śapto nārho 'smi śāpasya kāmato 'dya na dharmataḥ 19 tasmād bhavatyā yaḥ kāmo na tathā sa bhaviṣyati ṛṣiputro na te kaś cij jātu pāṇiṃ grahīṣyati 20 phaliṣyati na te vidyā yat tvaṃ mām āttha tat tathā adhyāpayiṣyāmi tu yaṃ tasya vidyā phaliṣyati 21 [v] evam uktvā dvijaśreṣṭho deva yānīṃ kacas tadā tridaśeśālayaṃ śīghraṃ jagāma dvijasattamaḥ 22 tam āgatam abhiprekṣya devā indrapurogamāḥ bṛhaspatiṃ sabhājyedaṃ kacam āhur mudānvitāḥ 23 yat tvam asmaddhitaṃ karma cakartha paramādbhutam na te yaśaḥ praṇaśitā bhāgabhān no bhaviṣyasi |