|
1
[व] ततः काव्यॊ भृगुश्रेष्ठः समन्युर उपगम्य ह वृषपर्वाणम आसीनम इत्य उवाचाविचारयन 2 नाधर्मश चरितॊ राजन सथ्यः फलति गौर इव पुत्रेषु वा नप्तृषु वा न चेथ आत्मनि पश्यति फलत्य एव धरुवं पापं गुरु भुक्तम इवॊथरे 3 यथ अघातयदा विप्रं कचम आङ्गिरसं तथा अपापशीलं धर्मज्ञं शुश्रूषं मथ्गृहे रतम 4 वधाथ अनर्हतस तस्य वधाच च थुहितुर मम वृषपर्वन निबॊधेथं तयक्ष्यामि तवां सबान्धवम सदातुं तवथ विषये राजन न शक्ष्यामि तवया सह 5 अहॊ माम अभिजानासि थैत्य मिद्या परलापिनम यदेमम आत्मनॊ थॊषं न नियच्छस्य उपेक्षसे 6 [वृ] नाधर्मं न मृषावाथं तवयि जानामि भार्गव तवयि धर्मश च सत्यं च तत परसीथतु नॊ भवान 7 यथ्य अस्मान अपहाय तवम इतॊ गच्छसि भार्गव समुथ्रं संप्रवेष्क्यामॊ नान्यथ अस्ति परायणम 8 [षु] समुथ्रं परविशध्वं वा थिशॊ वा थरवतासुराः थुहितुर नाप्रियं सॊढुं शक्तॊ ऽहं थयिता हि मे 9 परसाथ्यतां थेव यानी जीवितं हय अत्र मे सदितम यॊगक्षेम करस ते ऽहम इन्थ्रस्येव बृहस्पतिः 10 [वृ] यत किं चिथ असुरेन्थ्राणां विथ्यते वसु भार्गव भुवि हस्तिगवाश्वं वा तस्य तवं मम चेश्वरः 11 [षु] यत किं चिथ अस्ति थरविणं थैत्येन्थ्राणां महासुर तस्येश्वरॊ ऽसमि यथि ते थेव यानी परसाथ्यताम 12 [थेव] यथि तवम ईश्वरस तात राज्ञॊ वित्तस्य भार्गव नाभिजानामि तत ते ऽहं राजा तु वथतु सवयम 13 [वृ] यं कामम अभिकामासि थेव यानि शुचिस्मिते तत ते ऽहं संप्रथास्यामि यथि चेथ अपि थुर्लभम 14 [थेव] थासीं कन्या सहस्रेण शर्मिष्ठाम अभिकामये अनु मां तत्र गच्छेत सा यत्र थास्यति मे पिता 15 [वृ] उत्तिष्ठ हे संग्रहीत्रि शर्मिष्ठां शीघ्रम आनय यं च कामयते कामं थेव यानी करॊतु तम 16 [व] ततॊ धात्री तत्र गत्वा शर्मिष्ठां वाक्यम अब्रवीत उत्तिष्ठ भथ्रे शर्मिष्ठे जञातीनां सुखम आवह 17 तयजति बराह्मणः शिष्यान थेव यान्या परचॊथितः सा यं कामयते कामं स कार्यॊ ऽथय तवयानघे 18 [षर] सा यं कामयते कामं करवाण्य अहम अथ्य तम मा तव एवापगमच छुक्रॊ थेव यानी च मत्कृते 19 [व] ततः कन्या सहस्रेण वृता शिबिकया तथा पितुर नियॊगात तवरिता निश्चक्राम पुरॊत्तमात 20 [षर] अहं कन्या सहस्रेण थासी ते परिचारिका अनु तवां तत्र यास्यामि यत्र थास्यति ते पिता 21 [थेव] सतुवतॊ थुहिता ते ऽहं बन्थिनः परतिगृह्णतः सतूयमानस्य थुहिता कदं थासी भविष्यसि 22 [षर] येन केन चिथ आर्तानां जञातीनां सुखम आवहेत अतस तवाम अनुयास्यामि यत्र थास्यति ते पिता 23 [व] परतिश्रुते थासभावे थुहित्रा वृषपर्वणः थेव यानी नृपश्रेष्ठ पितरं वाक्यम अब्रवीत 24 परविशामि पुरं तात तुष्टास्मि थविजसत्तम अमॊघं तव विज्ञानम अस्ति विथ्या बलं च ते 25 एवम उक्तॊ थुहित्रा स थविजश्रेष्ठॊ महायशाः परविवेश पुरं हृष्टः पूजितः सर्वथानवैः |
1
[v] tataḥ kāvyo bhṛguśreṣṭhaḥ samanyur upagamya ha vṛṣaparvāṇam āsīnam ity uvācāvicārayan 2 nādharmaś carito rājan sadyaḥ phalati gaur iva putreṣu vā naptṛṣu vā na ced ātmani paśyati phalaty eva dhruvaṃ pāpaṃ guru bhuktam ivodare 3 yad aghātayathā vipraṃ kacam āṅgirasaṃ tadā apāpaśīlaṃ dharmajñaṃ śuśrūṣaṃ madgṛhe ratam 4 vadhād anarhatas tasya vadhāc ca duhitur mama vṛṣaparvan nibodhedaṃ tyakṣyāmi tvāṃ sabāndhavam sthātuṃ tvad viṣaye rājan na śakṣyāmi tvayā saha 5 aho mām abhijānāsi daitya mithyā pralāpinam yathemam ātmano doṣaṃ na niyacchasy upekṣase 6 [vṛ] nādharmaṃ na mṛṣāvādaṃ tvayi jānāmi bhārgava tvayi dharmaś ca satyaṃ ca tat prasīdatu no bhavān 7 yady asmān apahāya tvam ito gacchasi bhārgava samudraṃ saṃpraveṣkyāmo nānyad asti parāyaṇam 8 [ṣu] samudraṃ praviśadhvaṃ vā diśo vā dravatāsurāḥ duhitur nāpriyaṃ soḍhuṃ śakto 'haṃ dayitā hi me 9 prasādyatāṃ deva yānī jīvitaṃ hy atra me sthitam yogakṣema karas te 'ham indrasyeva bṛhaspatiḥ 10 [vṛ] yat kiṃ cid asurendrāṇāṃ vidyate vasu bhārgava bhuvi hastigavāśvaṃ vā tasya tvaṃ mama ceśvaraḥ 11 [ṣu] yat kiṃ cid asti draviṇaṃ daityendrāṇāṃ mahāsura tasyeśvaro 'smi yadi te deva yānī prasādyatām 12 [dev] yadi tvam īśvaras tāta rājño vittasya bhārgava nābhijānāmi tat te 'haṃ rājā tu vadatu svayam 13 [vṛ] yaṃ kāmam abhikāmāsi deva yāni śucismite tat te 'haṃ saṃpradāsyāmi yadi ced api durlabham 14 [dev] dāsīṃ kanyā sahasreṇa śarmiṣṭhām abhikāmaye anu māṃ tatra gacchet sā yatra dāsyati me pitā 15 [vṛ] uttiṣṭha he saṃgrahītri śarmiṣṭhāṃ śīghram ānaya yaṃ ca kāmayate kāmaṃ deva yānī karotu tam 16 [v] tato dhātrī tatra gatvā śarmiṣṭhāṃ vākyam abravīt uttiṣṭha bhadre śarmiṣṭhe jñātīnāṃ sukham āvaha 17 tyajati brāhmaṇaḥ śiṣyān deva yānyā pracoditaḥ sā yaṃ kāmayate kāmaṃ sa kāryo 'dya tvayānaghe 18 [ṣar] sā yaṃ kāmayate kāmaṃ karavāṇy aham adya tam mā tv evāpagamac chukro deva yānī ca matkṛte 19 [v] tataḥ kanyā sahasreṇa vṛtā śibikayā tadā pitur niyogāt tvaritā niścakrāma purottamāt 20 [ṣar] ahaṃ kanyā sahasreṇa dāsī te paricārikā anu tvāṃ tatra yāsyāmi yatra dāsyati te pitā 21 [dev] stuvato duhitā te 'haṃ bandinaḥ pratigṛhṇataḥ stūyamānasya duhitā kathaṃ dāsī bhaviṣyasi 22 [ṣar] yena kena cid ārtānāṃ jñātīnāṃ sukham āvahet atas tvām anuyāsyāmi yatra dāsyati te pitā 23 [v] pratiśrute dāsabhāve duhitrā vṛṣaparvaṇaḥ deva yānī nṛpaśreṣṭha pitaraṃ vākyam abravīt 24 praviśāmi puraṃ tāta tuṣṭāsmi dvijasattama amoghaṃ tava vijñānam asti vidyā balaṃ ca te 25 evam ukto duhitrā sa dvijaśreṣṭho mahāyaśāḥ praviveśa puraṃ hṛṣṭaḥ pūjitaḥ sarvadānavaiḥ |