|
1
[जरितारि] पुरतः कृच्छ्रकालस्य धीमाञ जागर्ति पूरुषः स कृच्छ्रकालं संप्राप्य वयदां नैवैति कर्हि चित 2 यस तु कृच्छ्रम असंप्राप्तं विचेता नावबुध्यते स कृच्छ्रकाले वयदितॊ न परजानाति किं चन 3 [सारिसृक्व] धीरस तवम असि मेधावी पराणकृच्छ्रम इथं च नः शूरः पराज्ञॊ बहूनां हि भवत्य एकॊ न संशयः 4 [सतम्बमित्र] जयेष्ठस तराता भवति वै जयेष्ठॊ मुञ्चति कृच्छ्रतः जयेष्ठश चेन न परजानाति कनीयान किं करिष्यति 5 [थरॊण] हिरण्यरेतास तवरितॊ जवलन्न आयाति नः कषयम सप्त जिह्वॊ ऽनलः कषामॊ लेलिहानॊपसर्पति 6 [वै] एवम उक्तॊ भरातृभिस तु जरितारिर बिभावसुम तुष्टाव पराञ्जलिर भूत्वा यदा तच छृणु पार्दिव 7 [जरितारि] आत्मासि वायॊः पवनः शरीरम उत वीरुधाम यॊनिर आपश च ते शुक्रयॊनिस तवम असि चाम्भसः 8 ऊर्ध्वं चाधश च गच्छन्ति विसर्पन्ति च पार्श्वतः अर्चिषस ते महावीर्यरश्मयः सवितुर यदा 9 [सारिसृक्व] माता परपन्ना पितरं न विथ्मः; पक्षाश च नॊ न परजाताब्ज केतॊ न नस तराता विथ्यते ऽगने तवथन्यस; तस्माथ धि नः परिरक्षैक वीर 10 यथ अग्ने ते शिवं रूपं ये च ते सप्त हेतवः तेन नः परिरक्षाथ्य ईडितः शरणैषिणः 11 तवम एवैकस तपसे जातवेथॊ; नान्यस तप्ता विथ्यते गॊषु थेव ऋषीन अस्मान बालकान पालयस्व; परेणास्मान परैहि वै हव्यवाह 12 [सतम्बमित्र] सर्वम अग्ने तवम एवैकस तवयि सर्वम इथं जगत तवं धारयसि भूतानि भुवनं तवं बिभर्षि च 13 तवम अग्निर हव्यवाहस तवं तवम एव परमं हविः मनीषिणस तवां यजन्ते बहुधा चैकधैव च 14 सृष्ट्वा लॊकांस तरीन इमान हव्यवाह; पराप्ते काले पचसि पुनः समिथ्धः सर्वस्यास्य भुवनस्य परसूतिस; तवम एवाग्ने भवसि पुनः परतिष्ठा 15 तवम अन्नं पराणिनां भुक्तम अन्तर भूतॊ जगत्पते नित्यं परवृथ्धः पचसि तवयि सर्वं परतिष्ठितम 16 [थरॊण] सूर्यॊ भूत्वा रश्मिभिर जातवेथॊ; भूमेर अम्भॊ भूमिजातान रसांश च विश्वान आथाय पुनर उत्सर्ग काले; सृष्ट्वा वृष्ट्या भावयसीह शुक्र 17 तवत्त एताः पुनः शुक्रवीरुधॊ हरितच छथाः जायन्ते पुष्करिण्यश च समुथ्रश च महॊथधिः 18 इथं वै सथ्म तिग्मांशॊ वरुणस्य परायणम शिवस तराता भवास्माकं मास्मान अथ्य विनाशय 19 पिङ्गाक्षलॊहितग्रीव कृष्णवर्त्मन हुताशन परेण परैहि मुञ्चास्मान सागरस्य गृहान इव 20 [वै] एवम उक्तॊ जातवेथा थरॊणेनाक्लिष्ट कर्मणा थरॊणम आह परतीतात्मा मन्थपाल परतिज्ञया 21 ऋषिर थरॊणस तवम असि वै बरह्मैतथ वयाहृतं तवया ईप्सितं ते करिष्यामि न च ते विथ्यते भयम 22 मन्थपालेन यूयं हि मम पूर्वं निवेथिताः वर्जयेः पुत्रकान मह्यं थहन थावम इति सम ह 23 य च तथ वचनं तस्य तवया यच चेह भाषितम उभयं मे गरीयस तथ बरूहि किं करवाणि ते भृशं परीतॊ ऽसमि भथ्रं ते बरह्मन सतॊत्रेण ते विभॊ 24 [थरॊण] इमे मार्जारकाः शुक्रनित्यम उथ्वेजयन्ति नः एतान कुरुष्व थंष्ट्रासु हव्यवाहसबान्धवान 25 [वै] तदा तत कृतवान वह्निर अभ्यनुज्ञाय शार्ङ्गकान थथाह खाण्डवं चैव समिथ्धॊ जनमेजय |
1
[jaritāri] purataḥ kṛcchrakālasya dhīmāñ jāgarti pūruṣaḥ sa kṛcchrakālaṃ saṃprāpya vyathāṃ naivaiti karhi cit 2 yas tu kṛcchram asaṃprāptaṃ vicetā nāvabudhyate sa kṛcchrakāle vyathito na prajānāti kiṃ cana 3 [sārisṛkva] dhīras tvam asi medhāvī prāṇakṛcchram idaṃ ca naḥ śūraḥ prājño bahūnāṃ hi bhavaty eko na saṃśayaḥ 4 [stambamitra] jyeṣṭhas trātā bhavati vai jyeṣṭho muñcati kṛcchrataḥ jyeṣṭhaś cen na prajānāti kanīyān kiṃ kariṣyati 5 [droṇa] hiraṇyaretās tvarito jvalann āyāti naḥ kṣayam sapta jihvo 'nalaḥ kṣāmo lelihānopasarpati 6 [vai] evam ukto bhrātṛbhis tu jaritārir bibhāvasum tuṣṭāva prāñjalir bhūtvā yathā tac chṛṇu pārthiva 7 [jaritāri] ātmāsi vāyoḥ pavanaḥ śarīram uta vīrudhām yonir āpaś ca te śukrayonis tvam asi cāmbhasaḥ 8 ūrdhvaṃ cādhaś ca gacchanti visarpanti ca pārśvataḥ arciṣas te mahāvīryaraśmayaḥ savitur yathā 9 [sārisṛkva] mātā prapannā pitaraṃ na vidmaḥ; pakṣāś ca no na prajātābja keto na nas trātā vidyate 'gne tvadanyas; tasmād dhi naḥ parirakṣaika vīra 10 yad agne te śivaṃ rūpaṃ ye ca te sapta hetavaḥ tena naḥ parirakṣādya īḍitaḥ śaraṇaiṣiṇaḥ 11 tvam evaikas tapase jātavedo; nānyas taptā vidyate goṣu deva ṛṣīn asmān bālakān pālayasva; pareṇāsmān praihi vai havyavāha 12 [stambamitra] sarvam agne tvam evaikas tvayi sarvam idaṃ jagat tvaṃ dhārayasi bhūtāni bhuvanaṃ tvaṃ bibharṣi ca 13 tvam agnir havyavāhas tvaṃ tvam eva paramaṃ haviḥ manīṣiṇas tvāṃ yajante bahudhā caikadhaiva ca 14 sṛṣṭvā lokāṃs trīn imān havyavāha; prāpte kāle pacasi punaḥ samiddhaḥ sarvasyāsya bhuvanasya prasūtis; tvam evāgne bhavasi punaḥ pratiṣṭhā 15 tvam annaṃ prāṇināṃ bhuktam antar bhūto jagatpate nityaṃ pravṛddhaḥ pacasi tvayi sarvaṃ pratiṣṭhitam 16 [droṇa] sūryo bhūtvā raśmibhir jātavedo; bhūmer ambho bhūmijātān rasāṃś ca viśvān ādāya punar utsarga kāle; sṛṣṭvā vṛṣṭyā bhāvayasīha śukra 17 tvatta etāḥ punaḥ śukravīrudho haritac chadāḥ jāyante puṣkariṇyaś ca samudraś ca mahodadhiḥ 18 idaṃ vai sadma tigmāṃśo varuṇasya parāyaṇam śivas trātā bhavāsmākaṃ māsmān adya vināśaya 19 piṅgākṣalohitagrīva kṛṣṇavartman hutāśana pareṇa praihi muñcāsmān sāgarasya gṛhān iva 20 [vai] evam ukto jātavedā droṇenākliṣṭa karmaṇā droṇam āha pratītātmā mandapāla pratijñayā 21 ṛṣir droṇas tvam asi vai brahmaitad vyāhṛtaṃ tvayā īpsitaṃ te kariṣyāmi na ca te vidyate bhayam 22 mandapālena yūyaṃ hi mama pūrvaṃ niveditāḥ varjayeḥ putrakān mahyaṃ dahan dāvam iti sma ha 23 ya ca tad vacanaṃ tasya tvayā yac ceha bhāṣitam ubhayaṃ me garīyas tad brūhi kiṃ karavāṇi te bhṛśaṃ prīto 'smi bhadraṃ te brahman stotreṇa te vibho 24 [droṇa] ime mārjārakāḥ śukranityam udvejayanti naḥ etān kuruṣva daṃṣṭrāsu havyavāhasabāndhavān 25 [vai] tathā tat kṛtavān vahnir abhyanujñāya śārṅgakān dadāha khāṇḍavaṃ caiva samiddho janamejaya |