Sacred Texts  Hinduism  Mahabharata  Index  Book 5 Index  Previous  Next 

Book 5 in English

The Mahabharata in Sanskrit

Book 5
Chapter 83

  1 [व]
      तदा थूतैः समाज्ञाय आयान्तं मधुसूथनम
      धृतराष्ट्रॊ ऽबरवीथ भीष्मम अर्चयित्वा महाभुजम
  2 थरॊणं च संजयं चैव विथुरं च महामतिम
      थुर्यॊधनं च सामात्यं हृष्टरॊमाब्रवीथ इथम
  3 अथ्भुतं महथ आश्चर्यं शरूयते कुरुनन्थन
      सत्रियॊ बालाश च वृथ्धाश च कदयन्ति गृहे गृहे
  4 सत्कृत्याचक्षते चान्ये तदैवान्ये समागताः
      पृदग वाथाश च वर्तन्ते चत्वरेषु सभासु च
  5 उपयास्यति थाशार्हः पाण्डवार्दे पराक्रमी
      स नॊ मान्यश च पूज्यश च सर्वदा मधुसूथनः
  6 तस्मिन हि यात्रा लॊकस्य भूतानाम ईश्वरॊ हि सः
      तस्मिन धृतिश च वीर्यं च परज्ञा चौजश च माधवे
  7 स मान्यतां नरश्रेष्ठः स हि धर्मः सनातनः
      पूजितॊ हि सुखाय सयाथ असुखः सयाथ अपूजितः
  8 स चेत तुष्यति थाशार्ह उपचारैर अरिंथमः
      कृत्स्नान सर्वान अभिप्रायान पराप्स्यामः सर्वराजसु
  9 तस्य पूजार्दम अथ्यैव संविधत्स्व परंतप
      सभाः पदि विधीयन्तां सर्वकामसमाहिताः
  10 यदा परीतिर महाबाहॊ तवयि जायेत तस्य वै
     तदा कुरुष्व गान्धारे कदं वा भीष्म मन्यसे
 11 ततॊ भीष्माथयः सर्वे धृतराष्ट्रं जनाधिपम
     ऊचुः परमम इत्य एवं पूजयन्तॊ ऽसय तथ वचः
 12 तेषाम अनुमतं जञात्वा राजा थुर्यॊधनस तथा
     सभा वास्तूनि रम्याणि परथेष्टुम उपचक्रमे
 13 ततॊ थेशेषु थेशेषु रमणीयेषु भागशः
     सर्वरत्नसमाकीर्णाः सभाश चक्रुर अनेकशः
 14 आसनानि विचित्राणि युक्तानि विविधैर गुणैः
     सत्रियॊ गन्धान अलंकारान सूक्ष्माणि वसनानि च
 15 गुणवन्त्य अन्नपानानि भॊज्यानि विविधानि च
     माल्यानि च सुगन्धीनि तानि राजा थथौ ततः
 16 विशेषतश च वासार्दं सभां गरामे वृकस्दले
     विथधे कौरवॊ राजा बहुरत्नां मनॊरमाम
 17 एतथ विधाय वै सर्वं थेवार्हम अतिमानुषम
     आचख्यौ धृतराष्ट्राय राजा थुर्यॊधनस तथा
 18 ताः सभाः केशवः सर्वा रत्नानि विविधानि च
     असमीक्ष्यैव थाशार्ह उपायात कुरु सथ्म तत
  1 [v]
      tathā dūtaiḥ samājñāya āyāntaṃ madhusūdanam
      dhṛtarāṣṭro 'bravīd bhīṣmam arcayitvā mahābhujam
  2 droṇaṃ ca saṃjayaṃ caiva viduraṃ ca mahāmatim
      duryodhanaṃ ca sāmātyaṃ hṛṣṭaromābravīd idam
  3 adbhutaṃ mahad āścaryaṃ śrūyate kurunandana
      striyo bālāś ca vṛddhāś ca kathayanti gṛhe gṛhe
  4 satkṛtyācakṣate cānye tathaivānye samāgatāḥ
      pṛthag vādāś ca vartante catvareṣu sabhāsu ca
  5 upayāsyati dāśārhaḥ pāṇḍavārthe parākramī
      sa no mānyaś ca pūjyaś ca sarvathā madhusūdanaḥ
  6 tasmin hi yātrā lokasya bhūtānām īśvaro hi saḥ
      tasmin dhṛtiś ca vīryaṃ ca prajñā caujaś ca mādhave
  7 sa mānyatāṃ naraśreṣṭhaḥ sa hi dharmaḥ sanātanaḥ
      pūjito hi sukhāya syād asukhaḥ syād apūjitaḥ
  8 sa cet tuṣyati dāśārha upacārair ariṃdamaḥ
      kṛtsnān sarvān abhiprāyān prāpsyāmaḥ sarvarājasu
  9 tasya pūjārtham adyaiva saṃvidhatsva paraṃtapa
      sabhāḥ pathi vidhīyantāṃ sarvakāmasamāhitāḥ
  10 yathā prītir mahābāho tvayi jāyeta tasya vai
     tathā kuruṣva gāndhāre kathaṃ vā bhīṣma manyase
 11 tato bhīṣmādayaḥ sarve dhṛtarāṣṭraṃ janādhipam
     ūcuḥ paramam ity evaṃ pūjayanto 'sya tad vacaḥ
 12 teṣām anumataṃ jñātvā rājā duryodhanas tadā
     sabhā vāstūni ramyāṇi pradeṣṭum upacakrame
 13 tato deśeṣu deśeṣu ramaṇīyeṣu bhāgaśaḥ
     sarvaratnasamākīrṇāḥ sabhāś cakrur anekaśaḥ
 14 āsanāni vicitrāṇi yuktāni vividhair guṇaiḥ
     striyo gandhān alaṃkārān sūkṣmāṇi vasanāni ca
 15 guṇavanty annapānāni bhojyāni vividhāni ca
     mālyāni ca sugandhīni tāni rājā dadau tataḥ
 16 viśeṣataś ca vāsārthaṃ sabhāṃ grāme vṛkasthale
     vidadhe kauravo rājā bahuratnāṃ manoramām
 17 etad vidhāya vai sarvaṃ devārham atimānuṣam
     ācakhyau dhṛtarāṣṭrāya rājā duryodhanas tadā
 18 tāḥ sabhāḥ keśavaḥ sarvā ratnāni vividhāni ca
     asamīkṣyaiva dāśārha upāyāt kuru sadma tat


Next: Chapter 84