|
1
[कण्व] मातलिस तु वरजन मार्गे नारथेन महर्षिणा वरुणं गच्छता थरष्टुं समागच्छथ यथृच्छया 2 नारथॊ ऽदाब्रवीथ एनं कव भवान गन्तुम उथ्यतः सवेन वा सूत कार्येण शासनाथ वा शतक्रतॊः 3 मातलिर नारथेनैवं संपृष्टः पदि गच्छता यदावत सर्वम आचष्ट सवकार्यं वरुणं परति 4 तम उवाचाद स मुनिर गच्छावः सहिताव इति सलिलेश थिथेक्षार्दम अहम अप्य उथ्यतॊ थिवः 5 अहं ते सर्वम आख्यास्ये थर्शयन वसुधातलम थृष्ट्वा तत्र वरं कं चिथ रॊचयिष्याव मातले 6 अवगाह्य ततॊ भूमिम उभौ मातलिनारथौ थथृशाते महात्मानौ लॊकपालम अपां पतिम 7 तत्र थेवर्षिसथृशीं पूजां पराप स नारथः महेन्थ्रसथृशीं चैव मातलिः पत्यपथ्यत 8 ताव उभौ परीतमनसौ कार्यवत्तां निवेथ्य ह वरुणेनाभ्यनुज्ञातौ नागलॊकं विचेरतुः 9 नारथः सर्वभूतानाम अन्तर भूमिनिवासिनाम जानंश चकार वयाख्यानं यन्तुः सर्वम अशेषतः 10 [नारथ] थृष्टस ते वरुणस तात पुत्रपौत्र समावृतः पश्यॊथक पतेः सदानं सर्वतॊभथ्रम ऋथ्धिमत 11 एष पुत्रॊ महाप्राज्ञॊ वरुणस्येह गॊपतेः एष तं शीलवृत्तेन शौचेन च विशिष्यते 12 एषॊ ऽसय पुत्रॊ ऽभिमतः पुष्करः पुष्करेक्षणः रूपवान थर्शनीयश च सॊमपुत्र्या वृतः पतिः 13 जयॊत्स्ना कालीति याम आहुर थवितीयां रूपतः शरियम आथित्यस्यैव गॊः पुत्रॊ जयेष्टः पुत्रः कृतः समृतः 14 भवनं पश्य वारुण्या यथ एतत सर्वकाञ्चनम यां पराप्य सुरतां पराप्ताः सुराः सुरपतेः सखे 15 एतानि हृतराज्यानां थैतेयानां सम मातले थीप्यमानानि थृश्यन्ते सर्वप्रहरणान्य उत 16 अक्षयाणि किलैतानि विवर्तन्ते सम मातले अनुभाव परयुक्तानि सुरैर अवजितानि ह 17 अत्र राक्षस जात्यश च भूतजात्यश च मातले थिव्यप्रहरणाश चासन पूर्वथैवतनिर्मिताः 18 अग्निर एष महार्चिष्माञ जागर्ति वरुण हरथे वैष्णवं चक्रम आविथ्धं विधूमेन हविष्मता 19 एष गाण्डीमयश चापॊ लॊकसंहार संभृतः रक्ष्यते थैवतैर नित्यं यतस तथ गाण्डिवं धनुः 20 एष कृत्ये समुत्पन्ने तत तथ धारयते बलम सहस्रशतसंख्येन पराणेन सततं धरुवम 21 अशास्यान अपि शास्त्य एष रक्षॊ बन्धुषु राजसु सृष्टः परदमजॊ थण्डॊ बराह्मणा बरह्मवाथिना 22 एतच छत्रं नरेन्थ्राणां महच छक्रेण भाषितम पुत्राः सलिलराजस्य धारयन्ति महॊथयम 23 एतत सलिलराजस्य छत्रं छत्रगृहे सदितम सर्वतः सलिलं शीतं जीमूत इव वर्षति 24 एतच छत्रात परिभ्रष्टं सलिलं सॊमनिर्मलम तमसा मूर्छितं याति येन नार्छति थर्शनम 25 बहून्य अथ्भुतरूपाणि थरष्टव्यानीह मातले तव कार्यॊपरॊधस तु तस्माथ गच्छाव माचिरम |
1
[kaṇva] mātalis tu vrajan mārge nāradena maharṣiṇā varuṇaṃ gacchatā draṣṭuṃ samāgacchad yadṛcchayā 2 nārado 'thābravīd enaṃ kva bhavān gantum udyataḥ svena vā sūta kāryeṇa śāsanād vā śatakratoḥ 3 mātalir nāradenaivaṃ saṃpṛṣṭaḥ pathi gacchatā yathāvat sarvam ācaṣṭa svakāryaṃ varuṇaṃ prati 4 tam uvācātha sa munir gacchāvaḥ sahitāv iti salileśa didekṣārtham aham apy udyato divaḥ 5 ahaṃ te sarvam ākhyāsye darśayan vasudhātalam dṛṣṭvā tatra varaṃ kaṃ cid rocayiṣyāva mātale 6 avagāhya tato bhūmim ubhau mātalināradau dadṛśāte mahātmānau lokapālam apāṃ patim 7 tatra devarṣisadṛśīṃ pūjāṃ prāpa sa nāradaḥ mahendrasadṛśīṃ caiva mātaliḥ patyapadyata 8 tāv ubhau prītamanasau kāryavattāṃ nivedya ha varuṇenābhyanujñātau nāgalokaṃ viceratuḥ 9 nāradaḥ sarvabhūtānām antar bhūminivāsinām jānaṃś cakāra vyākhyānaṃ yantuḥ sarvam aśeṣataḥ 10 [nārada] dṛṣṭas te varuṇas tāta putrapautra samāvṛtaḥ paśyodaka pateḥ sthānaṃ sarvatobhadram ṛddhimat 11 eṣa putro mahāprājño varuṇasyeha gopateḥ eṣa taṃ śīlavṛttena śaucena ca viśiṣyate 12 eṣo 'sya putro 'bhimataḥ puṣkaraḥ puṣkarekṣaṇaḥ rūpavān darśanīyaś ca somaputryā vṛtaḥ patiḥ 13 jyotsnā kālīti yām āhur dvitīyāṃ rūpataḥ śriyam ādityasyaiva goḥ putro jyeṣṭaḥ putraḥ kṛtaḥ smṛtaḥ 14 bhavanaṃ paśya vāruṇyā yad etat sarvakāñcanam yāṃ prāpya suratāṃ prāptāḥ surāḥ surapateḥ sakhe 15 etāni hṛtarājyānāṃ daiteyānāṃ sma mātale dīpyamānāni dṛśyante sarvapraharaṇāny uta 16 akṣayāṇi kilaitāni vivartante sma mātale anubhāva prayuktāni surair avajitāni ha 17 atra rākṣasa jātyaś ca bhūtajātyaś ca mātale divyapraharaṇāś cāsan pūrvadaivatanirmitāḥ 18 agnir eṣa mahārciṣmāñ jāgarti varuṇa hrade vaiṣṇavaṃ cakram āviddhaṃ vidhūmena haviṣmatā 19 eṣa gāṇḍīmayaś cāpo lokasaṃhāra saṃbhṛtaḥ rakṣyate daivatair nityaṃ yatas tad gāṇḍivaṃ dhanuḥ 20 eṣa kṛtye samutpanne tat tad dhārayate balam sahasraśatasaṃkhyena prāṇena satataṃ dhruvam 21 aśāsyān api śāsty eṣa rakṣo bandhuṣu rājasu sṛṣṭaḥ prathamajo daṇḍo brāhmaṇā brahmavādinā 22 etac chatraṃ narendrāṇāṃ mahac chakreṇa bhāṣitam putrāḥ salilarājasya dhārayanti mahodayam 23 etat salilarājasya chatraṃ chatragṛhe sthitam sarvataḥ salilaṃ śītaṃ jīmūta iva varṣati 24 etac chatrāt paribhraṣṭaṃ salilaṃ somanirmalam tamasā mūrchitaṃ yāti yena nārchati darśanam 25 bahūny adbhutarūpāṇi draṣṭavyānīha mātale tava kāryoparodhas tu tasmād gacchāva māciram |