|
1
[व] ततः सूर्यान निश्चरितां कर्णः शुश्राव भारतीम थुरत्ययां परणयिनीं पितृवथ भास्करेरिताम 2 सत्यम आह पृदा वाक्यं कर्ण मातृवचः कुरु शरेयस ते सयान नरव्याघ्र सर्वम आचरतस तदा 3 एवम उक्तस्य मात्रा च सवयं पित्रा च भानुना चचाल नैव कर्णस्य मतिः सत्यधृतेस तथा 4 न ते न शरथ्थधे वाक्यं कषत्रिये भाषितं तवया धर्मथ्वारं ममैतत सयान नियॊग करणं तव 5 अकरॊन मयि यत पापं भवती सुमहात्ययम अवकीर्णॊ ऽसमि ते तेन तथ यशः कीर्तिनाशनम 6 अहं च कषत्रियॊ जातॊ न पराप्तः कषत्रसत्क्रियाम तवत्कृते किं नु पापीयः शत्रुः कुर्यान ममाहितम 7 करिया काले तव अनुक्रॊशम अकृत्वा तवम इमं मम हीनसंस्कार समयम अथ्य मां समचूचुथः 8 न वै मम हितं पूर्वं मातृवच चेष्टितं तवया सा मां संबॊधयस्य अथ्य केवलात्म हितैषिणी 9 कृष्णेन सहितात कॊ वै न वयदेत धनंजयात कॊ ऽथय भीतं न मां विथ्यात पार्दानां समितिं गतम 10 अभ्राता विथितः पूर्वं युथ्धकाले परकाशितः पाण्डवान यथि गच्छामि किं मां कषत्रं वथिष्यति 11 सर्वकामैः संविभक्तः पूजितश च सथा भृशम अहं वै धार्तराष्ट्राणां कुर्यां तथ अफलं कदम 12 उपनह्य परैर वैरं ये मां नित्यम उपासते नमस्कुर्वन्ति च सथा वसवॊ वासवं यदा 13 मम पराणेन ये शत्रूञ शक्ताः परतिसमासितुम मन्यन्ते ऽथय कदं तेषाम अहं भिन्थ्यां मनॊरदम 14 मया पलवेन संग्रामं तितीर्षन्ति थुरत्ययम अपारे पारकामा ये तयजेयं तान अहं कदम 15 अयं हि कालः संप्राप्तॊ धार्तराष्ट्रॊपजीविनाम निर्वेष्टव्यं मया तत्र पराणान अपरिरक्षता 16 कृतार्दाः सुभृता ये हि कृत्यकाल उपस्दिते अनवेक्ष्य कृतं पापा विकुर्वन्त्य अनवस्दिताः 17 राजकिल्बिषिणां तेषां भर्तृपिण्डापहारिणाम नैवायं न परॊ लॊकॊ विथ्यते पापकर्मणाम 18 धृतराष्ट्रस्य पुत्राणाम अर्दे यॊत्स्यामि ते सुतैः बलं च शक्तिं चास्दाय न वै तवय्य अनृतं वथे 19 आनृशंस्यम अदॊ वृत्तं रक्षन सत्पुरुषॊचितम अतॊ ऽरदकरम अप्य एतन न करॊम्य अथ्य ते वचः 20 न तु ते ऽयं समारम्भॊ मयि मॊघॊ भविष्यति वध्यान विषह्यान संग्रामे न हनिष्यामि ते सुतान युधिष्ठिरं च भीमं च यमौ चैवार्जुनाथ ऋते 21 अर्जुनेन समं युथ्धं मम यौधिष्ठिरे बले अर्जुनं हि निहन्त्य आजौ संप्राप्तं सयात फलं मया यशसा चापि युज्येयं निहतः सव्यसाचिना 22 न ते जातु नशिष्यन्ति पुत्राः पञ्च यशस्विनि निरर्जुनाः सकर्णा वा सार्जुना व हते मयि 23 इति कर्णवचः शरुत्वा कुन्ती थुःखात परवेपती उवाच पुत्रम आश्लिष्य कर्णं धैर्याथ अकम्पितम 24 एवं वै भाव्यम एतेन कषयं यास्यन्ति कौरवः यदा तवं भाषसे कर्ण थैवं तु बलवत्तरम 25 तवया चतुर्णां भरातॄणाम अभयं शत्रुकर्शन थत्तं तत परतिजानीहि संगर परतिमॊचनम 26 अनामयं सवस्ति चेति पृदादॊ कर्णम अब्रवी तां कर्णॊ ऽभयवथत परीतस ततस तौ जग्मतुः पृदक |
1
[v] tataḥ sūryān niścaritāṃ karṇaḥ śuśrāva bhāratīm duratyayāṃ praṇayinīṃ pitṛvad bhāskareritām 2 satyam āha pṛthā vākyaṃ karṇa mātṛvacaḥ kuru śreyas te syān naravyāghra sarvam ācaratas tathā 3 evam uktasya mātrā ca svayaṃ pitrā ca bhānunā cacāla naiva karṇasya matiḥ satyadhṛtes tadā 4 na te na śraddadhe vākyaṃ kṣatriye bhāṣitaṃ tvayā dharmadvāraṃ mamaitat syān niyoga karaṇaṃ tava 5 akaron mayi yat pāpaṃ bhavatī sumahātyayam avakīrṇo 'smi te tena tad yaśaḥ kīrtināśanam 6 ahaṃ ca kṣatriyo jāto na prāptaḥ kṣatrasatkriyām tvatkṛte kiṃ nu pāpīyaḥ śatruḥ kuryān mamāhitam 7 kriyā kāle tv anukrośam akṛtvā tvam imaṃ mama hīnasaṃskāra samayam adya māṃ samacūcudaḥ 8 na vai mama hitaṃ pūrvaṃ mātṛvac ceṣṭitaṃ tvayā sā māṃ saṃbodhayasy adya kevalātma hitaiṣiṇī 9 kṛṣṇena sahitāt ko vai na vyatheta dhanaṃjayāt ko 'dya bhītaṃ na māṃ vidyāt pārthānāṃ samitiṃ gatam 10 abhrātā viditaḥ pūrvaṃ yuddhakāle prakāśitaḥ pāṇḍavān yadi gacchāmi kiṃ māṃ kṣatraṃ vadiṣyati 11 sarvakāmaiḥ saṃvibhaktaḥ pūjitaś ca sadā bhṛśam ahaṃ vai dhārtarāṣṭrāṇāṃ kuryāṃ tad aphalaṃ katham 12 upanahya parair vairaṃ ye māṃ nityam upāsate namaskurvanti ca sadā vasavo vāsavaṃ yathā 13 mama prāṇena ye śatrūñ śaktāḥ pratisamāsitum manyante 'dya kathaṃ teṣām ahaṃ bhindyāṃ manoratham 14 mayā plavena saṃgrāmaṃ titīrṣanti duratyayam apāre pārakāmā ye tyajeyaṃ tān ahaṃ katham 15 ayaṃ hi kālaḥ saṃprāpto dhārtarāṣṭropajīvinām nirveṣṭavyaṃ mayā tatra prāṇān aparirakṣatā 16 kṛtārthāḥ subhṛtā ye hi kṛtyakāla upasthite anavekṣya kṛtaṃ pāpā vikurvanty anavasthitāḥ 17 rājakilbiṣiṇāṃ teṣāṃ bhartṛpiṇḍāpahāriṇām naivāyaṃ na paro loko vidyate pāpakarmaṇām 18 dhṛtarāṣṭrasya putrāṇām arthe yotsyāmi te sutaiḥ balaṃ ca śaktiṃ cāsthāya na vai tvayy anṛtaṃ vade 19 ānṛśaṃsyam atho vṛttaṃ rakṣan satpuruṣocitam ato 'rthakaram apy etan na karomy adya te vacaḥ 20 na tu te 'yaṃ samārambho mayi mogho bhaviṣyati vadhyān viṣahyān saṃgrāme na haniṣyāmi te sutān yudhiṣṭhiraṃ ca bhīmaṃ ca yamau caivārjunād ṛte 21 arjunena samaṃ yuddhaṃ mama yaudhiṣṭhire bale arjunaṃ hi nihanty ājau saṃprāptaṃ syāt phalaṃ mayā yaśasā cāpi yujyeyaṃ nihataḥ savyasācinā 22 na te jātu naśiṣyanti putrāḥ pañca yaśasvini nirarjunāḥ sakarṇā vā sārjunā va hate mayi 23 iti karṇavacaḥ śrutvā kuntī duḥkhāt pravepatī uvāca putram āśliṣya karṇaṃ dhairyād akampitam 24 evaṃ vai bhāvyam etena kṣayaṃ yāsyanti kauravaḥ yathā tvaṃ bhāṣase karṇa daivaṃ tu balavattaram 25 tvayā caturṇāṃ bhrātṝṇām abhayaṃ śatrukarśana dattaṃ tat pratijānīhi saṃgara pratimocanam 26 anāmayaṃ svasti ceti pṛthātho karṇam abravī tāṃ karṇo 'bhyavadat prītas tatas tau jagmatuḥ pṛthak |