1
[भस] शृणु चेथं महाराज बरह्मभूतस्तवं मम बरह्मर्षिभिश च थेवैश च यः पुरा कदितॊ भुवि 2 साध्यानाम अपि थेवानां थेवथेवेश्वरः परभुः लॊकभावन भावज्ञ इति तवां नारथॊ ऽबरवीत भूतं भव्यं भविष्यं च मार्कण्डेयॊ ऽभयुवाच ह 3 यज्ञानां चैव यज्ञं तवां तपश च तपसाम अपि थेवानाम अपि थेवं च तवाम आह भगवान भृगुः पुराणे भैरवं रूपं विष्णॊ भूतपते ति वै 4 वासुथेवॊ वसूनां तवं शक्रं सदापयिता तदा थेवथेवॊ ऽसि थेवानाम इति थवैपायनॊ ऽबरवीत 5 पूर्वे परजा निसर्गेषु थक्षम आहुः परजापतिम सरष्टारं सर्वभूतानाम अङ्गिरास तवां ततॊ ऽबरवीत 6 अव्यक्तं ते शरीरॊत्दं वयक्तं ते मनसि सदितम थेवा वाक संभवाश चेति थेवलस तव असितॊ ऽबरवीत 7 शिरसा ते थिवं वयाप्तं बाहुभ्यां पृदिवी धृता जठरं ते तरयॊ लॊकाः पुरुषॊ ऽसि सनातनः 8 एवं तवाम अभिजानन्ति तपसा भविता नराः आत्मथर्शनतृप्तानाम ऋषीणां चापि सत्तमः 9 राजर्षीणाम उथाराणाम आहवेष्व अनिवर्तिनाम सर्वधर्मप्रधानानां तवं गतिर मधुसूथन 10 एष ते विस्तरस तात संक्षेपश च परकीर्तितः केशवस्य यदातत्त्वं सुप्रीतॊ भव केशवे 11 [स] पुण्यं शरुत्वैतथ आख्यानं महाराज सुतस तव केशवं बहु मेने स पाण्डवांश च महारदान 12 तम अब्रवीन महाराज भीष्मः शांतनवः पुनः माहात्म्यं ते शरुतं राजन केशवस्य महात्मनः 13 नरस्य च यदातत्त्वं यन मां तवं परिपृच्छसि यथर्दं नृषु संभूतौ नरनारायणाव उभौ 14 अवध्यौ च यदा वीरौ संयुगेष्व अपराजितौ यदा च पाण्डवा राजन्न अगम्या युधि कस्य चित 15 परीतिमान हि थृढं कृष्णः पाण्डवेषु यशस्विषु तस्माथ बरवीमि राजेन्थ्र शमॊ भवतु पाण्डवैः 16 पृदिवीं भुङ्क्ष्व सहितॊ भरातृभिर बलिभिर वशी नरनारायणौ थेवाव अवज्ञाय नशिष्यसि 17 एवम उक्त्वा तव पिता तूष्णीम आसीथ विशां पते वयसर्जयच च राजानं शयनं च विवेश ह 18 राजापि शिबिरं परायात परणिपत्य महात्मने शिश्ये च शयने शुभ्रे तां रात्रिं भरतर्षभ |
1
[bhs] śṛṇu cedaṃ mahārāja brahmabhūtastavaṃ mama brahmarṣibhiś ca devaiś ca yaḥ purā kathito bhuvi 2 sādhyānām api devānāṃ devadeveśvaraḥ prabhuḥ lokabhāvana bhāvajña iti tvāṃ nārado 'bravīt bhūtaṃ bhavyaṃ bhaviṣyaṃ ca mārkaṇḍeyo 'bhyuvāca ha 3 yajñānāṃ caiva yajñaṃ tvāṃ tapaś ca tapasām api devānām api devaṃ ca tvām āha bhagavān bhṛguḥ purāṇe bhairavaṃ rūpaṃ viṣṇo bhūtapate ti vai 4 vāsudevo vasūnāṃ tvaṃ śakraṃ sthāpayitā tathā devadevo 'si devānām iti dvaipāyano 'bravīt 5 pūrve prajā nisargeṣu dakṣam āhuḥ prajāpatim sraṣṭāraṃ sarvabhūtānām aṅgirās tvāṃ tato 'bravīt 6 avyaktaṃ te śarīrotthaṃ vyaktaṃ te manasi sthitam devā vāk saṃbhavāś ceti devalas tv asito 'bravīt 7 śirasā te divaṃ vyāptaṃ bāhubhyāṃ pṛthivī dhṛtā jaṭharaṃ te trayo lokāḥ puruṣo 'si sanātanaḥ 8 evaṃ tvām abhijānanti tapasā bhavitā narāḥ ātmadarśanatṛptānām ṛṣīṇāṃ cāpi sattamaḥ 9 rājarṣīṇām udārāṇām āhaveṣv anivartinām sarvadharmapradhānānāṃ tvaṃ gatir madhusūdana 10 eṣa te vistaras tāta saṃkṣepaś ca prakīrtitaḥ keśavasya yathātattvaṃ suprīto bhava keśave 11 [s] puṇyaṃ śrutvaitad ākhyānaṃ mahārāja sutas tava keśavaṃ bahu mene sa pāṇḍavāṃś ca mahārathān 12 tam abravīn mahārāja bhīṣmaḥ śāṃtanavaḥ punaḥ māhātmyaṃ te śrutaṃ rājan keśavasya mahātmanaḥ 13 narasya ca yathātattvaṃ yan māṃ tvaṃ paripṛcchasi yadarthaṃ nṛṣu saṃbhūtau naranārāyaṇāv ubhau 14 avadhyau ca yathā vīrau saṃyugeṣv aparājitau yathā ca pāṇḍavā rājann agamyā yudhi kasya cit 15 prītimān hi dṛḍhaṃ kṛṣṇaḥ pāṇḍaveṣu yaśasviṣu tasmād bravīmi rājendra śamo bhavatu pāṇḍavaiḥ 16 pṛthivīṃ bhuṅkṣva sahito bhrātṛbhir balibhir vaśī naranārāyaṇau devāv avajñāya naśiṣyasi 17 evam uktvā tava pitā tūṣṇīm āsīd viśāṃ pate vyasarjayac ca rājānaṃ śayanaṃ ca viveśa ha 18 rājāpi śibiraṃ prāyāt praṇipatya mahātmane śiśye ca śayane śubhre tāṃ rātriṃ bharatarṣabha |