Sacred Texts  Hinduism  Mahabharata  Index  Book 7 Index  Previous  Next 

Book 7 in English

The Mahabharata in Sanskrit

Book 7
Chapter 36

  1 [स]
      तां परभग्नां चमूं थृष्ट्वा सौभथ्रेणामितौजसा
      थुर्यॊधनॊ भृशं करुथ्धः सवयं सौभथ्रम अभ्ययात
  2 ततॊ राजानम आवृत्तं सौभथ्रं परति संयुगे
      थृष्ट्वा थरॊणॊ ऽबरवीथ यॊधान पर्याप्नुत नराधिपम
  3 पुराभिमन्युर लक्ष्यं नः पश्यतां हन्ति वीर्यवान
      तम आथ्रवत मा भैष्ट कषिप्रं रक्षत कौरवम
  4 ततः कृतज्ञा बलिनः सुहृथॊ जितकाशिनः
      तरास्यमाना भयाथ वीरं परिवव्रुस तवात्मजम
  5 थरॊमॊ थरौणिः कृपः कर्णः कृतवर्मा च सौबलः
      बृहथ्बलॊ मथ्रराजॊ भूरिर भूरिश्रवाः शलः
  6 पौरवॊ वृषसेनश च विसृजन्तः शिताञ शरान
      सौभ्रथ्रं शरवर्षेण महता समवाकिरन
  7 संमॊहयित्वा तम अद थुर्यॊधनम अमॊचयन
      आस्याथ गरासम इवाक्षिप्तम अमृषे नार्जुनात्मजः
  8 ताञ शरौघेण महता साश्वसूतान महारदान
      विमुखीकृत्य सौभथ्रः सिंहनाथम अदानथत
  9 तस्य नाथं ततः शरुत्वा सिंहस्येवामिषैषिणः
      नामृष्यन्त सुसंरब्धाः पुनर थरॊण मुखा रदाः
  10 त एनं कॊष्ठकी कृत्यरदवंशेन मारिष
     वयसृजन्न इषुजालानि नाना लिङ्गानि संघशः
 11 तान्य अन्तरिक्षे चिच्छेथ पौत्रस तव शितैः शरैः
     तांश चैव परतिविव्याध तथ अथ्भुतम इवाभवत
 12 ततस ते कॊपितास तेन शरैर आशीविषॊपमैः
     परिवव्रुर जिघांसन्तः सौभथ्रम अपलायिनम
 13 समुथ्रम इव पर्यस्तं तवथीयं तथ बलार्णवम
     अभिमन्युर थधारैकॊ वेलेव मकरालयम
 14 शूराणां युध्यमानानां निघ्नताम इतरेतरम
     अभिमन्यॊः परेषां च नासीत कश चित पराङ्मुखः
 15 तस्मिंस तु घॊरे संग्रामे वर्तमाने भयंकरे
     थुःसहॊ नवभिर बाणैर अभिमन्युम अविध्यत
 16 थुःशासनॊ थवाथशभिः कृपः शारथ्वतस तरिभिः
     थरॊणस तु सप्त थशभिः शरैर आशीविषॊपमैः
 17 विविंशतिस तु विंशत्या कृतवर्मा च सप्तभिः
     बृहथ्बलस तदाष्टाभिर अश्वत्दामा च सप्तभिः
 18 भूरिश्रवास तरिभिर बाणैर मथ्रेशः षड्भिर आशुगैः
     थवाभ्यां शराभ्यां शकुनिस तरिभिर थुर्यॊधनॊ नृपः
 19 स तु तान परतिविव्याध तरिभिस तरिभिर अजिह्मगैः
     नृत्यन्न इव महाराज चापहस्तः परतापवान
 20 ततॊ ऽभिमन्युः संक्रुथ्धस ताप्यमानस तवात्मजैः
     विथर्शयन वै सुमहच छिक्षौरस कृतं बलम
 21 गरुडानिलरंहॊभिर यन्तुर वाक्यकरैर हयैः
     थान्तैर अश्मक थायाथं तवरमाणॊ ऽभयहारयत
     विव्याध चैनं थशभिर बाणैस तिष्ठेति चाब्रवीत
 22 तस्याभिमन्युर थशभिर बाणैः सूतं हयान धवजम
     बाहू धनुः शिरश चॊर्व्यां समयमानॊ ऽभयपातयत
 23 ततस तस्मिन हते वीरे सौभथ्रेणाश्मकेश्वरे
     संचचाल बलं सर्वं पलायनपरायणम
 24 ततः कर्णः कृपॊ थरॊणॊ थरौणिर गान्धारराट शलः
     शल्यॊ भूरिश्रवाः करादः सॊमथत्तॊ विविंशतिः
 25 वृषसेनः सुषेणश च कुण्ड भेथी परतर्थनः
     वृन्थारकॊ ललित्दश च परबाहुर थीर्घलॊचनः
     थुर्यॊधनश च संक्रुथ्धः शरवर्षैर अवाकिरन
 26 सॊ ऽतिक्रुथ्धॊ महेष्वासैर अभिमन्युर अजिह्मगैः
     शरम आथत्त कर्णाय परकायावभेथनम
 27 तस्य भित्त्वा तनुत्राणं थेहं निर्भिथ्य चाशुगः
     पराविशथ धरणीं राजन वल्मीकम इव पन्नगः
 28 स तेनातिप्रहारेण वयदितॊ विह्वलन्न इव
     संचचाल रणे कर्णः कषितिकम्पे यदाचलः
 29 अदान्यैर निशितैर बाणैः सुषेणं थीर्घलॊचनम
     कुण्ड भेथिं च संक्रुथ्धस तरिभिस तरीन अवधीथ बली
 30 कर्णस तं पञ्चविंशत्या नाराचानां समर्पयत
     अश्वत्दामा च विंशत्या कृतवर्मा च सप्तभिः
 31 स शरार्थित सर्वाङ्गः करुथ्धः शक्रात्मजात्मजः
     विचरन थृश्यते सैन्ये पाशहस्त इवान्तकः
 32 शल्यं च बाणवर्षेण समीपस्दम अवाकिरत
     उथक्रॊशन महाबाहुस तव सैन्यानि भीषयन
 33 ततः स विथ्धॊ ऽसत्रविथा मर्मभिथ्भिर अजिह्मगैः
     शल्यॊ राजन रदॊपस्दे निषसाथ मुमॊह च
 34 तं हि विथ्धं तदा थृष्ट्वा सौभथ्रेण यशस्विना
     संप्राथ्रवच चमूः सर्वा भारथ्वाजस्य पश्यतः
 35 परेक्षन्तस तं महाबाहुं रुक्मपुङ्खैः समावृतम
     तवथीयाश च पलायन्ते मृगाः सिंहार्थिता इव
 36 स तु रणयशसाभिपूज्यमानः; पितृसुरचारण सिथ्धयक्षसंघैः
     अवनि तलगतैश च भूतसंघैर; अतिविबभौ हुतभुग यदाज्य सिक्तः
  1 [s]
      tāṃ prabhagnāṃ camūṃ dṛṣṭvā saubhadreṇāmitaujasā
      duryodhano bhṛśaṃ kruddhaḥ svayaṃ saubhadram abhyayāt
  2 tato rājānam āvṛttaṃ saubhadraṃ prati saṃyuge
      dṛṣṭvā droṇo 'bravīd yodhān paryāpnuta narādhipam
  3 purābhimanyur lakṣyaṃ naḥ paśyatāṃ hanti vīryavān
      tam ādravata mā bhaiṣṭa kṣipraṃ rakṣata kauravam
  4 tataḥ kṛtajñā balinaḥ suhṛdo jitakāśinaḥ
      trāsyamānā bhayād vīraṃ parivavrus tavātmajam
  5 dromo drauṇiḥ kṛpaḥ karṇaḥ kṛtavarmā ca saubalaḥ
      bṛhadbalo madrarājo bhūrir bhūriśravāḥ śalaḥ
  6 pauravo vṛṣasenaś ca visṛjantaḥ śitāñ śarān
      saubhradraṃ śaravarṣeṇa mahatā samavākiran
  7 saṃmohayitvā tam atha duryodhanam amocayan
      āsyād grāsam ivākṣiptam amṛṣe nārjunātmajaḥ
  8 tāñ śaraugheṇa mahatā sāśvasūtān mahārathān
      vimukhīkṛtya saubhadraḥ siṃhanādam athānadat
  9 tasya nādaṃ tataḥ śrutvā siṃhasyevāmiṣaiṣiṇaḥ
      nāmṛṣyanta susaṃrabdhāḥ punar droṇa mukhā rathāḥ
  10 ta enaṃ koṣṭhakī kṛtyarathavaṃśena māriṣa
     vyasṛjann iṣujālāni nānā liṅgāni saṃghaśaḥ
 11 tāny antarikṣe ciccheda pautras tava śitaiḥ śaraiḥ
     tāṃś caiva prativivyādha tad adbhutam ivābhavat
 12 tatas te kopitās tena śarair āśīviṣopamaiḥ
     parivavrur jighāṃsantaḥ saubhadram apalāyinam
 13 samudram iva paryastaṃ tvadīyaṃ tad balārṇavam
     abhimanyur dadhāraiko veleva makarālayam
 14 śūrāṇāṃ yudhyamānānāṃ nighnatām itaretaram
     abhimanyoḥ pareṣāṃ ca nāsīt kaś cit parāṅmukhaḥ
 15 tasmiṃs tu ghore saṃgrāme vartamāne bhayaṃkare
     duḥsaho navabhir bāṇair abhimanyum avidhyata
 16 duḥśāsano dvādaśabhiḥ kṛpaḥ śāradvatas tribhiḥ
     droṇas tu sapta daśabhiḥ śarair āśīviṣopamaiḥ
 17 viviṃśatis tu viṃśatyā kṛtavarmā ca saptabhiḥ
     bṛhadbalas tathāṣṭābhir aśvatthāmā ca saptabhiḥ
 18 bhūriśravās tribhir bāṇair madreśaḥ ṣaḍbhir āśugaiḥ
     dvābhyāṃ śarābhyāṃ śakunis tribhir duryodhano nṛpaḥ
 19 sa tu tān prativivyādha tribhis tribhir ajihmagaiḥ
     nṛtyann iva mahārāja cāpahastaḥ pratāpavān
 20 tato 'bhimanyuḥ saṃkruddhas tāpyamānas tavātmajaiḥ
     vidarśayan vai sumahac chikṣaurasa kṛtaṃ balam
 21 garuḍānilaraṃhobhir yantur vākyakarair hayaiḥ
     dāntair aśmaka dāyādaṃ tvaramāṇo 'bhyahārayat
     vivyādha cainaṃ daśabhir bāṇais tiṣṭheti cābravīt
 22 tasyābhimanyur daśabhir bāṇaiḥ sūtaṃ hayān dhvajam
     bāhū dhanuḥ śiraś corvyāṃ smayamāno 'bhyapātayat
 23 tatas tasmin hate vīre saubhadreṇāśmakeśvare
     saṃcacāla balaṃ sarvaṃ palāyanaparāyaṇam
 24 tataḥ karṇaḥ kṛpo droṇo drauṇir gāndhārarāṭ śalaḥ
     śalyo bhūriśravāḥ krāthaḥ somadatto viviṃśatiḥ
 25 vṛṣasenaḥ suṣeṇaś ca kuṇḍa bhedī pratardanaḥ
     vṛndārako lalitthaś ca prabāhur dīrghalocanaḥ
     duryodhanaś ca saṃkruddhaḥ śaravarṣair avākiran
 26 so 'tikruddho maheṣvāsair abhimanyur ajihmagaiḥ
     śaram ādatta karṇāya parakāyāvabhedanam
 27 tasya bhittvā tanutrāṇaṃ dehaṃ nirbhidya cāśugaḥ
     prāviśad dharaṇīṃ rājan valmīkam iva pannagaḥ
 28 sa tenātiprahāreṇa vyathito vihvalann iva
     saṃcacāla raṇe karṇaḥ kṣitikampe yathācalaḥ
 29 athānyair niśitair bāṇaiḥ suṣeṇaṃ dīrghalocanam
     kuṇḍa bhediṃ ca saṃkruddhas tribhis trīn avadhīd balī
 30 karṇas taṃ pañcaviṃśatyā nārācānāṃ samarpayat
     aśvatthāmā ca viṃśatyā kṛtavarmā ca saptabhiḥ
 31 sa śarārdita sarvāṅgaḥ kruddhaḥ śakrātmajātmajaḥ
     vicaran dṛśyate sainye pāśahasta ivāntakaḥ
 32 śalyaṃ ca bāṇavarṣeṇa samīpastham avākirat
     udakrośan mahābāhus tava sainyāni bhīṣayan
 33 tataḥ sa viddho 'stravidā marmabhidbhir ajihmagaiḥ
     śalyo rājan rathopasthe niṣasāda mumoha ca
 34 taṃ hi viddhaṃ tathā dṛṣṭvā saubhadreṇa yaśasvinā
     saṃprādravac camūḥ sarvā bhāradvājasya paśyataḥ
 35 prekṣantas taṃ mahābāhuṃ rukmapuṅkhaiḥ samāvṛtam
     tvadīyāś ca palāyante mṛgāḥ siṃhārditā iva
 36 sa tu raṇayaśasābhipūjyamānaḥ; pitṛsuracāraṇa siddhayakṣasaṃghaiḥ
     avani talagataiś ca bhūtasaṃghair; ativibabhau hutabhug yathājya siktaḥ


Next: Chapter 37