1
[स] कुन्तीपुत्रस तु तं मन्त्रं समरन्न एव धनंजयः परतिज्ञाम आत्मनॊ रक्षन मुमॊहाचिन्त्य विक्रमः 2 तं तु शॊकेन संतप्तं सवप्ने कपिवरध्वजम आससाथ महातेजा धयायन्तं गरुड धवजः 3 परत्युत्दानं तु कृष्णस्य सर्वावस्दं धनंजयः नालॊपयत धर्मात्मा भक्त्या परेम्णा च सर्वथा 4 परत्युत्दाय च गॊविन्थं स तस्माय आसनं थथौ न चासने सवयं बुथ्धिं बीभत्सुर वयथधात तथा 5 ततः कृष्णॊ महातेजा जानन पार्दस्य निश्चयम कुन्तीपुत्रम इथं वाक्यम आसीनः सदितम अब्रवीत 6 मा विषाथे मनः पार्द कृदाः कालॊ हि थुर्जयः कालः सर्वाणि भूतानि नियच्छति परे विधौ 7 किमर्दं च विषाथस ते तथ बरूहि वथतां वर न शॊचितव्यं विथुषा शॊकः कार्यविनाशनः 8 शॊचन नन्थयते शत्रून कर्शयत्य अपि बान्धवान कशीयते च नरस तस्मान न तवं शॊचितुम अर्हसि 9 इत्य उक्तॊ वासुथेवेन बीभत्सुर अपराजितः आबभाषे तथा विथ्वान इथं वचनम अर्दवत 10 मया परतिज्ञा महती जयथ्रदवधे कृता शवॊ ऽसमि हन्ता थुरात्मानं पुत्रघ्नम इति केशव 11 मत्प्रतिज्ञाविघातार्दं धार्तराष्ट्रैः किलाच्युत पृष्ठतः सैन्धवः कार्यः सर्वैर गुप्तॊ महारदैः 12 थश चैका च ताः कृष्ण अक्षौहिण्यः सुथुर्जयाः परतिज्ञायां च हीनायां कदं जीवेत मथ्विधः 13 थुःखॊपायस्य मे वीर विकाङ्क्षा परिवर्तते थरुतं च याति सविता तत एतथ बरवीम्य अहम 14 शॊकस्दानं तु तच छरुत्वा पार्दस्य थविज केतनः संस्पृश्याम्भस ततः कृष्णः पराङ्मुखः समवस्दितः 15 इथं वाक्यं महातेजा बभाषे पुष्करेक्षणः हितार्दं पाण्डुपुत्रस्य सैन्धवस्य वधे वृतः 16 पार्द पाशुपतं नाम परमास्त्रं सनातनम येन सर्वान मृधे थैत्याञ जघ्ने थेवॊ महेश्वरः 17 यथि तथ विथितं ते ऽथय शवॊ हन्तासि जयथ्रदम अद जञातुं परपथ्यस्व मनसा वृषभध्वजम 18 तं थेवं मनसा धयायञ जॊषम आस्स्व धनंजय ततस तस्य परसाथात तवं भक्तः पराप्स्यसि तन महत 19 ततः कृष्ण वचः शरुत्वा संस्पृश्याम्भॊ धनंजयः भूमाव आसीन एकाग्रॊ जगाम मनसा भवम 20 ततः परणिहिते बराह्मे मुहूर्ते शुभलक्षणे आत्मानम अर्जुनॊ ऽपश्यथ गगने सह केशवम 21 जयॊतिर्भिश च समाकीर्णं सिथ्धचारणसेवितम वायुवेगगतिः पार्दः खं भेजे सह केशवः 22 केशवेन गृहीतः स थक्षिणे विभुना भुजे परेक्षमाणॊ बहून भावाञ जगामाथ्भुत थर्शनान 23 उथीच्यां थिशि धर्मात्मा सॊ ऽपश्यच छवेत पर्वतम कुबेरस्य विहारे च नलिनीं पथ्मभूषिताम 24 सरिच्छ्रेष्ठां च तां गङ्गां वीक्षमाणॊ बहूथकाम सथा पुष्पफलैर वृक्षैर उपेतां सफटिकॊपलाम 25 सिंहव्याघ्र समाकीर्णां नानामृगगणाकुलाम पुण्याश्रमवतीं रम्यां नानामृगगणाकुलाम 26 मन्थरस्य परथेशांश च किंनरॊथ्गीत नाथितान हेमरूप्यमयैः शृङ्गैर नानौषधि विथीपितान तदा मन्थारवृक्षैश च पुष्पितैर उपशॊभितान 27 सनिग्धाञ जनचयाकारं संप्राप्तः कालपर्वतम पुण्यं हिमवतः पाथं मणिमन्तं च पर्वतम बरह्म तुङ्गं नथीश चान्यास तदा जनपथान अपि 28 सुशृङ्गं शतशृङ्गं च शर्याति वनम एव च पुण्यम अश्वशिरः सदानं सदानम आर्दर्वणस्य च 29 वृषथंशं च शैलेन्थ्रं महामन्थरम एव च अप्सरॊभिः समाकीर्णं किंनरैश चॊपशॊभितम 30 तांश च शैलान वरजन पार्दः परेक्षते सह केशवः शुभैः परस्रवणैर जुष्टान हेमधातुविभूषितान 31 चन्थ्ररश्मिप्रकाशाङ्गीं पृदिवीं पुरमालिनीम समुथ्रांश चाथ्भुताकारान अपश्यथ बहुलाकरान 32 वियथ थयां पृदिवीं चैव पश्यन विष्णुपथे वरजन विस्मितः सह कृष्णेन कषिप्तॊ बाण इवात्यगात 33 गरहनक्षत्रसॊमानां सूर्याग्न्यॊश च समत्विषम अपश्यत तथा पार्दॊ जवलन्तम इव पर्वतम 34 समासाथ्य तु तं शैलं शैलाग्रे समवस्दितम तपॊनित्यं महात्मानम अपश्यथ वृषभध्वजम 35 सहस्रम इव सूर्याणां थीप्यमानं सवतेजसा शूलिनं जटिलं गौरं वल्कलाजिनवाससम 36 नयानाम्नां सहस्रैश च विचित्राङ्गं महौजसम पार्तव्या सहितं थेवं भूतसंघैश च भास्वरैः 37 गीतवाथित्रसंह्राथैस ताललास्य समन्वितम वल्गितास्फॊटितॊत्क्रुष्टैः पुण्यगन्धैश च सेवितम 38 सतूयमानं सतवैर थिव्यैर मुनिभिर बरह्मवाथिभिः गॊप्तारं सर्वभूतानाम इष्वास धरम अच्युतम 39 वासुथेवस तु तं थृष्ट्वा जगाम शिरसा कषितिम पार्देन सहधर्मात्मा गृणन बरह्म सनातनम 40 लॊकाथिं विश्वकर्माणम अजम ईशानम अव्ययम मनसः परमां यॊनिं खं वायुं जयॊतिषां निधिम 41 सरष्टारं वारिधाराणां भुवश च परकृतिं पराम थेवथानव यक्षाणां मानवानां च साधनम 42 यॊगिनां परमं बरह्म वयक्तं बरह्मविथां निधिम चराचरस्य सरष्टारं परतिहर्तारम एव च 43 कालकॊपं महात्मानं शक्र सूर्यगुणॊथयम अवन्थत तथा कृष्णॊ वाङ्मनॊबुथ्धिकर्मभिः 44 यं परपश्यन्ति विथ्वांसः सूक्ष्माध्यात्म पथैषिणः तम अजं कारणात्मानं जग्मतुः शरणं भवम 45 अर्जुनश चापि तं थेवं भूयॊ भूयॊ ऽभयवन्थत जञात्वैकं भूतभव्याथिं सर्वभूतभवॊथ्भवम 46 ततस ताव आगतौ शर्वः परॊवाच परहसन्न इव सवागतं वां नरश्रेष्ठाव उत्तिष्ठेतां गतक्लमौ किं च वाम ईप्सितं वीरौ मनसः कषिप्रम उच्यताम 47 येन कार्येण संप्राप्तौ युवां तत साधयामि वाम वरियताम आत्मनः शरेयस तत सर्वं परथथानि वाम 48 ततस तथ वचनं शरुत्वा परत्युत्दाय कृताञ्जली वासुथेवार्जुनौ शर्वं तुष्टुवाते महामती 49 नमॊ भवाय शर्वाय रुथ्राय वरथाय च पशूनां पतये नित्यम उग्राय च कपर्थिने 50 महाथेवाय भीमाय तर्यम्बकाय च शम्भवे ईशानाय भगघ्नाय नमॊ ऽसत्व अन्धकघातिने 51 कुमार गुरवे नित्यं नीलग्रीवाय वेधसे विलॊहितय धूम्राय वयाधायानपराजिते 52 नित्यं नीलशिखण्डाय शूलिने थिव्यचक्षुषे हन्त्रे गॊप्त्रे तरिनेत्राय वयाधाय वसुरेतसे 53 अचिन्त्यायाम्बिका भर्त्रे सर्वथेव सतुताय च वृषध्वजाय पिङ्गाय जटिने बरह्मचारिणे 54 तप्यमानाय सलिले बरह्मण्यायाजिताय च विश्वात्मने विश्वसृजे विश्वम आवृत्य तिष्ठते 55 नमॊ नमस ते सेव्याय भूतानां परभवे सथा बरह्म वक्त्राय शर्वाय शंकराय शिवाय च 56 नमॊ ऽसतु वाचस्पतये परजानां पतये नमः नमॊ विश्वस्य पतये महतं पतये नमः 57 नमः सहस्रशिरसे सहस्रभुज मन्यवे सहस्रनेत्र पाथाय नमॊ ऽसंख्येयकर्मणे 58 नमॊ हिरण्यवर्णाय हिरण्यकवचाय च भक्तानुकम्पिने नित्यं सिध्यतां नौ वरः परभॊ 59 एवं सतुत्वा महाथेवं वासुथेवः सहार्जुनः परसाथयाम आस भवं तथा हय अस्त्रॊपलब्धये 60 ततॊ ऽरजुनः परीतमना ववन्थे वृषभध्वजम थथर्शॊत्फुल्ल नयनः समस्तं तेजसां विधिम 61 तं चॊपहारं सवकृतं नैशं नैत्यकम आत्मनः थथर्श तर्यम्बकाभ्याशे वासुथेव निवेथितम 62 ततॊ ऽभिपूज्य मनसा शर्वं कृष्णं च पाण्डवः इच्छाम्य अहं थिव्यम अस्त्रम इत्य अभाषत शंकरम 63 ततः पार्दस्य विज्ञाय वरार्दे वचनं परभुः वासुथेवार्जुनौ थेवः समयमानॊ ऽभयभाषत 64 सरॊ ऽमृतमयं थिव्यम अभ्याशे शत्रुसूथनौ तत्र मे तथ धनुर थिव्यं शरश च निहितः पुरा 65 येन थेवारयः सर्वे मया युधि निपातिताः तत आनीयतां कृष्णौ स शरं धनुर उत्तमम 66 तदेत्य उक्त्वा तु तौ वीरौ तं शर्वं पार्षथैः सह परस्दितौ तत सरॊ थिव्यं थिव्याश्चर्य शतैर वृतम 67 निर्थिष्टं यथ वृषाङ्केन पुण्यं सर्वार्दसाधकम तज जग्मतुर असंभ्रान्तौ नरनारायणाव ऋषी 68 ततस तु तत सरॊ गत्वा सूर्यमण्डल संनिभम नागम अन्तर्जले घॊरं थथृशाते ऽरजुनाच्युतौ 69 थवितीयं चापरं नागं सहस्रशिरसं वरम वमन्तं विपुलां जवालां थथृशाते ऽगनिवर्चसम 70 ततः कृष्णश च पार्दश च संस्पृश्यापः कृताञ्जली तौ नागाव उपतस्दाते नमस्यन्तौ वृषध्वजम 71 गृणन्तौ वेथविथुषौ तथ बरह्म शतरुथ्रियम अप्रमेयं परणमन्तौ गत्वा सर्वात्मना भवम 72 ततस तौ रुथ्र माहात्म्याथ धित्वा रूपं महॊरगौ धनुर बाणश च शत्रुघ्नं तथ थवंथ्वं समपथ्यत 73 ततॊ जगृहतुः परीतौ धनुर बाणं च सुप्रभम आजह्रतुर महात्मानौ थथतुश च महात्मने 74 ततः पार्श्वाथ वृषाङ्कस्य बरह्म चारी नयवर्तत पिङ्गाक्षस तपसः कषेत्रं बलवान नीललॊहितः 75 स तथ गृह्य धनुःश्रेष्ठं तस्दौ सदानं समाहितः वयकर्षच चापि विधिवत स शरं धनुर उत्तमम 76 तस्य मौर्वीं च मुष्टिं च सदानं चालक्ष्य पाण्डवः शरुत्वा मन्त्रं भव परॊक्तं जग्राहाचिन्त्य विक्रमः 77 सरस्य एव च तं बाणं मुमॊचातिबलः परभुः चकार च पुनर वीरस तस्मिन सरसि तथ धनुः 78 ततः परीतं भवं जञात्वा समृतिमान अर्जुनस तथा वरम आरण्यकं थत्तं थर्शनं शंकरस्य च मनसा चिन्तयाम आस तन मे संपथ्यताम इति 79 तस्य तन मतम आज्ञाय परीतः पराथाथ वरं भवः तच च पाशुपतं घॊरं परतिज्ञायाश च पारणम 80 संहृष्टरॊमा थुर्धर्षः कृतं कार्यम अमन्यत ववन्थतुश च संहृष्टॊ शिरॊभ्यां तौ महेश्वरम 81 अनुज्ञातौ कषणे तस्मिन भवेनार्जुन केशवौ पराप्तौ सवशिबिरं वीरौ मुथा परमया युतौ इन्थ्रा विष्णू यदा परीतौ जम्भस्य वधकाङ्क्षिणौ |
1
[s] kuntīputras tu taṃ mantraṃ smarann eva dhanaṃjayaḥ pratijñām ātmano rakṣan mumohācintya vikramaḥ 2 taṃ tu śokena saṃtaptaṃ svapne kapivaradhvajam āsasāda mahātejā dhyāyantaṃ garuḍa dhvajaḥ 3 pratyutthānaṃ tu kṛṣṇasya sarvāvasthaṃ dhanaṃjayaḥ nālopayata dharmātmā bhaktyā premṇā ca sarvadā 4 pratyutthāya ca govindaṃ sa tasmāy āsanaṃ dadau na cāsane svayaṃ buddhiṃ bībhatsur vyadadhāt tadā 5 tataḥ kṛṣṇo mahātejā jānan pārthasya niścayam kuntīputram idaṃ vākyam āsīnaḥ sthitam abravīt 6 mā viṣāde manaḥ pārtha kṛthāḥ kālo hi durjayaḥ kālaḥ sarvāṇi bhūtāni niyacchati pare vidhau 7 kimarthaṃ ca viṣādas te tad brūhi vadatāṃ vara na śocitavyaṃ viduṣā śokaḥ kāryavināśanaḥ 8 śocan nandayate śatrūn karśayaty api bāndhavān kśīyate ca naras tasmān na tvaṃ śocitum arhasi 9 ity ukto vāsudevena bībhatsur aparājitaḥ ābabhāṣe tadā vidvān idaṃ vacanam arthavat 10 mayā pratijñā mahatī jayadrathavadhe kṛtā śvo 'smi hantā durātmānaṃ putraghnam iti keśava 11 matpratijñāvighātārthaṃ dhārtarāṣṭraiḥ kilācyuta pṛṣṭhataḥ saindhavaḥ kāryaḥ sarvair gupto mahārathaiḥ 12 daśa caikā ca tāḥ kṛṣṇa akṣauhiṇyaḥ sudurjayāḥ pratijñāyāṃ ca hīnāyāṃ kathaṃ jīveta madvidhaḥ 13 duḥkhopāyasya me vīra vikāṅkṣā parivartate drutaṃ ca yāti savitā tata etad bravīmy aham 14 śokasthānaṃ tu tac chrutvā pārthasya dvija ketanaḥ saṃspṛśyāmbhas tataḥ kṛṣṇaḥ prāṅmukhaḥ samavasthitaḥ 15 idaṃ vākyaṃ mahātejā babhāṣe puṣkarekṣaṇaḥ hitārthaṃ pāṇḍuputrasya saindhavasya vadhe vṛtaḥ 16 pārtha pāśupataṃ nāma paramāstraṃ sanātanam yena sarvān mṛdhe daityāñ jaghne devo maheśvaraḥ 17 yadi tad viditaṃ te 'dya śvo hantāsi jayadratham atha jñātuṃ prapadyasva manasā vṛṣabhadhvajam 18 taṃ devaṃ manasā dhyāyañ joṣam āssva dhanaṃjaya tatas tasya prasādāt tvaṃ bhaktaḥ prāpsyasi tan mahat 19 tataḥ kṛṣṇa vacaḥ śrutvā saṃspṛśyāmbho dhanaṃjayaḥ bhūmāv āsīna ekāgro jagāma manasā bhavam 20 tataḥ praṇihite brāhme muhūrte śubhalakṣaṇe ātmānam arjuno 'paśyad gagane saha keśavam 21 jyotirbhiś ca samākīrṇaṃ siddhacāraṇasevitam vāyuvegagatiḥ pārthaḥ khaṃ bheje saha keśavaḥ 22 keśavena gṛhītaḥ sa dakṣiṇe vibhunā bhuje prekṣamāṇo bahūn bhāvāñ jagāmādbhuta darśanān 23 udīcyāṃ diśi dharmātmā so 'paśyac chveta parvatam kuberasya vihāre ca nalinīṃ padmabhūṣitām 24 saricchreṣṭhāṃ ca tāṃ gaṅgāṃ vīkṣamāṇo bahūdakām sadā puṣpaphalair vṛkṣair upetāṃ sphaṭikopalām 25 siṃhavyāghra samākīrṇāṃ nānāmṛgagaṇākulām puṇyāśramavatīṃ ramyāṃ nānāmṛgagaṇākulām 26 mandarasya pradeśāṃś ca kiṃnarodgīta nāditān hemarūpyamayaiḥ śṛṅgair nānauṣadhi vidīpitān tathā mandāravṛkṣaiś ca puṣpitair upaśobhitān 27 snigdhāñ janacayākāraṃ saṃprāptaḥ kālaparvatam puṇyaṃ himavataḥ pādaṃ maṇimantaṃ ca parvatam brahma tuṅgaṃ nadīś cānyās tathā janapadān api 28 suśṛṅgaṃ śataśṛṅgaṃ ca śaryāti vanam eva ca puṇyam aśvaśiraḥ sthānaṃ sthānam ārtharvaṇasya ca 29 vṛṣadaṃśaṃ ca śailendraṃ mahāmandaram eva ca apsarobhiḥ samākīrṇaṃ kiṃnaraiś copaśobhitam 30 tāṃś ca śailān vrajan pārthaḥ prekṣate saha keśavaḥ śubhaiḥ prasravaṇair juṣṭān hemadhātuvibhūṣitān 31 candraraśmiprakāśāṅgīṃ pṛthivīṃ puramālinīm samudrāṃś cādbhutākārān apaśyad bahulākarān 32 viyad dyāṃ pṛthivīṃ caiva paśyan viṣṇupade vrajan vismitaḥ saha kṛṣṇena kṣipto bāṇa ivātyagāt 33 grahanakṣatrasomānāṃ sūryāgnyoś ca samatviṣam apaśyata tadā pārtho jvalantam iva parvatam 34 samāsādya tu taṃ śailaṃ śailāgre samavasthitam taponityaṃ mahātmānam apaśyad vṛṣabhadhvajam 35 sahasram iva sūryāṇāṃ dīpyamānaṃ svatejasā śūlinaṃ jaṭilaṃ gauraṃ valkalājinavāsasam 36 nayānāmnāṃ sahasraiś ca vicitrāṅgaṃ mahaujasam pārtavyā sahitaṃ devaṃ bhūtasaṃghaiś ca bhāsvaraiḥ 37 gītavāditrasaṃhrādais tālalāsya samanvitam valgitāsphoṭitotkruṣṭaiḥ puṇyagandhaiś ca sevitam 38 stūyamānaṃ stavair divyair munibhir brahmavādibhiḥ goptāraṃ sarvabhūtānām iṣvāsa dharam acyutam 39 vāsudevas tu taṃ dṛṣṭvā jagāma śirasā kṣitim pārthena sahadharmātmā gṛṇan brahma sanātanam 40 lokādiṃ viśvakarmāṇam ajam īśānam avyayam manasaḥ paramāṃ yoniṃ khaṃ vāyuṃ jyotiṣāṃ nidhim 41 sraṣṭāraṃ vāridhārāṇāṃ bhuvaś ca prakṛtiṃ parām devadānava yakṣāṇāṃ mānavānāṃ ca sādhanam 42 yogināṃ paramaṃ brahma vyaktaṃ brahmavidāṃ nidhim carācarasya sraṣṭāraṃ pratihartāram eva ca 43 kālakopaṃ mahātmānaṃ śakra sūryaguṇodayam avandata tadā kṛṣṇo vāṅmanobuddhikarmabhiḥ 44 yaṃ prapaśyanti vidvāṃsaḥ sūkṣmādhyātma padaiṣiṇaḥ tam ajaṃ kāraṇātmānaṃ jagmatuḥ śaraṇaṃ bhavam 45 arjunaś cāpi taṃ devaṃ bhūyo bhūyo 'bhyavandata jñātvaikaṃ bhūtabhavyādiṃ sarvabhūtabhavodbhavam 46 tatas tāv āgatau śarvaḥ provāca prahasann iva svāgataṃ vāṃ naraśreṣṭhāv uttiṣṭhetāṃ gataklamau kiṃ ca vām īpsitaṃ vīrau manasaḥ kṣipram ucyatām 47 yena kāryeṇa saṃprāptau yuvāṃ tat sādhayāmi vām vriyatām ātmanaḥ śreyas tat sarvaṃ pradadāni vām 48 tatas tad vacanaṃ śrutvā pratyutthāya kṛtāñjalī vāsudevārjunau śarvaṃ tuṣṭuvāte mahāmatī 49 namo bhavāya śarvāya rudrāya varadāya ca paśūnāṃ pataye nityam ugrāya ca kapardine 50 mahādevāya bhīmāya tryambakāya ca śambhave īśānāya bhagaghnāya namo 'stv andhakaghātine 51 kumāra gurave nityaṃ nīlagrīvāya vedhase vilohitaya dhūmrāya vyādhāyānaparājite 52 nityaṃ nīlaśikhaṇḍāya śūline divyacakṣuṣe hantre goptre trinetrāya vyādhāya vasuretase 53 acintyāyāmbikā bhartre sarvadeva stutāya ca vṛṣadhvajāya piṅgāya jaṭine brahmacāriṇe 54 tapyamānāya salile brahmaṇyāyājitāya ca viśvātmane viśvasṛje viśvam āvṛtya tiṣṭhate 55 namo namas te sevyāya bhūtānāṃ prabhave sadā brahma vaktrāya śarvāya śaṃkarāya śivāya ca 56 namo 'stu vācaspataye prajānāṃ pataye namaḥ namo viśvasya pataye mahataṃ pataye namaḥ 57 namaḥ sahasraśirase sahasrabhuja manyave sahasranetra pādāya namo 'saṃkhyeyakarmaṇe 58 namo hiraṇyavarṇāya hiraṇyakavacāya ca bhaktānukampine nityaṃ sidhyatāṃ nau varaḥ prabho 59 evaṃ stutvā mahādevaṃ vāsudevaḥ sahārjunaḥ prasādayām āsa bhavaṃ tadā hy astropalabdhaye 60 tato 'rjunaḥ prītamanā vavande vṛṣabhadhvajam dadarśotphulla nayanaḥ samastaṃ tejasāṃ vidhim 61 taṃ copahāraṃ svakṛtaṃ naiśaṃ naityakam ātmanaḥ dadarśa tryambakābhyāśe vāsudeva niveditam 62 tato 'bhipūjya manasā śarvaṃ kṛṣṇaṃ ca pāṇḍavaḥ icchāmy ahaṃ divyam astram ity abhāṣata śaṃkaram 63 tataḥ pārthasya vijñāya varārthe vacanaṃ prabhuḥ vāsudevārjunau devaḥ smayamāno 'bhyabhāṣata 64 saro 'mṛtamayaṃ divyam abhyāśe śatrusūdanau tatra me tad dhanur divyaṃ śaraś ca nihitaḥ purā 65 yena devārayaḥ sarve mayā yudhi nipātitāḥ tata ānīyatāṃ kṛṣṇau sa śaraṃ dhanur uttamam 66 tathety uktvā tu tau vīrau taṃ śarvaṃ pārṣadaiḥ saha prasthitau tat saro divyaṃ divyāścarya śatair vṛtam 67 nirdiṣṭaṃ yad vṛṣāṅkena puṇyaṃ sarvārthasādhakam taj jagmatur asaṃbhrāntau naranārāyaṇāv ṛṣī 68 tatas tu tat saro gatvā sūryamaṇḍala saṃnibham nāgam antarjale ghoraṃ dadṛśāte 'rjunācyutau 69 dvitīyaṃ cāparaṃ nāgaṃ sahasraśirasaṃ varam vamantaṃ vipulāṃ jvālāṃ dadṛśāte 'gnivarcasam 70 tataḥ kṛṣṇaś ca pārthaś ca saṃspṛśyāpaḥ kṛtāñjalī tau nāgāv upatasthāte namasyantau vṛṣadhvajam 71 gṛṇantau vedaviduṣau tad brahma śatarudriyam aprameyaṃ praṇamantau gatvā sarvātmanā bhavam 72 tatas tau rudra māhātmyād dhitvā rūpaṃ mahoragau dhanur bāṇaś ca śatrughnaṃ tad dvaṃdvaṃ samapadyata 73 tato jagṛhatuḥ prītau dhanur bāṇaṃ ca suprabham ājahratur mahātmānau dadatuś ca mahātmane 74 tataḥ pārśvād vṛṣāṅkasya brahma cārī nyavartata piṅgākṣas tapasaḥ kṣetraṃ balavān nīlalohitaḥ 75 sa tad gṛhya dhanuḥśreṣṭhaṃ tasthau sthānaṃ samāhitaḥ vyakarṣac cāpi vidhivat sa śaraṃ dhanur uttamam 76 tasya maurvīṃ ca muṣṭiṃ ca sthānaṃ cālakṣya pāṇḍavaḥ śrutvā mantraṃ bhava proktaṃ jagrāhācintya vikramaḥ 77 sarasy eva ca taṃ bāṇaṃ mumocātibalaḥ prabhuḥ cakāra ca punar vīras tasmin sarasi tad dhanuḥ 78 tataḥ prītaṃ bhavaṃ jñātvā smṛtimān arjunas tadā varam āraṇyakaṃ dattaṃ darśanaṃ śaṃkarasya ca manasā cintayām āsa tan me saṃpadyatām iti 79 tasya tan matam ājñāya prītaḥ prādād varaṃ bhavaḥ tac ca pāśupataṃ ghoraṃ pratijñāyāś ca pāraṇam 80 saṃhṛṣṭaromā durdharṣaḥ kṛtaṃ kāryam amanyata vavandatuś ca saṃhṛṣṭo śirobhyāṃ tau maheśvaram 81 anujñātau kṣaṇe tasmin bhavenārjuna keśavau prāptau svaśibiraṃ vīrau mudā paramayā yutau indrā viṣṇū yathā prītau jambhasya vadhakāṅkṣiṇau |