|
1
[धृ] महान अपनयः सूत ममैवात्र विशेषतः स इथानीम अनुप्राप्तॊ मन्ये संजय शॊचतः 2 यथ गतं तथ्गतम इति ममासीन मनसि सदितम इथानीम अत्र किं कार्यं परकरिष्यामि संजय 3 यदा तव एष कषयॊ वृत्तॊ ममापनय संभवः वीराणां तन ममाचक्ष्व सदिरी भूतॊ ऽसमि संजय 4 [स] कर्ण भीमौ महाराज पराक्रान्तौ महाहवे बाणवर्षाण्य अवर्षेतां वृष्टिमन्ताव इवाम्बुथौ 5 भीम नामाङ्किता बाणाः सवर्णपुङ्खाः शिलाशिताः विविशुः कर्णम आसाथ्य भिन्थन्त इव जीवितम 6 तदैव कर्ण निर्मुक्तैः स विषैर इव पन्नगैः अकीर्यत रणे भीमः शतशॊ ऽद सहस्रशः 7 तयॊः शरैर महाराज संपतथ्भिः समन्ततः बभूव तव सैन्यानां संक्षॊभः सागरॊपमः 8 भीमचापच्युतैर बाणैस तव सैन्यम अरिंथम अवध्यत चमूमध्ये घॊरैर आशीविषॊपमैः 9 वारणैः पतितै राजन वाजिभिश च नरैः सह अथृश्यत मही कीर्णा वातनुन्नैर थरुमैर इव 10 ते वध्यमानाः समरे भीमचापच्युतैः शरैः थराथ्रवंस तावका यॊधाः किम एतथ इति चाब्रुवन 11 ततॊ वयुथस्तं तत सैन्यं सिन्धुसौवीरकौरवम परॊत्सारितं महावेगैः कर्ण पाण्डवयॊः शरैः 12 ते शरातुर भूयिष्ठा हताश्वनरवाहनाः उत्सृज्य कर्णं भीमं च पराथ्रवन सर्वतॊथिशम 13 नूनं पार्दार्दम एवास्मान मॊहयन्ति थिवौकसः यत कर्ण भीम परभवैर वध्यते नॊ बलं शरैः 14 एवं बरुवन्तॊ यॊधास ते तावका भयपीडिताः शरपातं समुत्सृज्य सदिता युथ्धथिथृक्षवः 15 ततः परावर्तत नथी घॊररूपा महाहवे बभूव च विशेषेण भीरूणां भयवर्धिनी 16 वारणाश्वमनुष्याणां रुधिरौघसमुथ्भवा संवृता गतसत्त्वैश च मनुष्यगजवाजिभिः 17 सानुकर्ष पताकैश च थविपाश्वरदभूषणैः सयन्थनैर अपविथ्धैश च भग्नचक्राक्ष कूबरैः 18 जातरूपपरिष्कारैर धनुर्भिः सुमहाधनैः सुवर्णपुङ्खैर इषुभिर नाराचैश च सहस्रशः 19 कर्ण पाण्डव निर्मुक्तैर निर्मुक्तैर इव पन्नगैः परासतॊमर संघातैः खड्गैश च सपरश्वधैः 20 सुवर्णविकृतैश चापि गथामुसलपट्टिशैः वज्रैश च विविधाकारैः शक्तिभिः परिघैर अपि शतघ्नीभिश च चित्राभिर बभौ भारत मेथिनी 21 कनकाङ्गथ केयूरैः कुण्डलैर मणिभिः शुभैः तनुत्रैः स तरत्रैश च हारैर निष्कैश च भारत 22 वस्त्रैश छत्रैश च विध्वस्तैश चामरा वयजनैर अपि जगाश्वमौनजिर भिन्नैः शस्त्रैः सयन्थनभूषणैः 23 तैस तैश च विविधैर भावैस तत्र तत्र वसुंधरा पतितैर अपविथ्धैश च संबभौ थयौर इव गरहैः 24 अचिन्त्यम अथ्भुतं चैव तयॊः कर्मातिमानुषम थृष्ट्वा चारणसिथ्धानां विस्मयः समपथ्यत 25 अग्नेर वायुसहायस्य गतिः कक्ष इवाहवे आसीथ भीम सहायस्य रौथ्रम आधिरदेर गतम निपातितध्वजरदं हतवाजि नरथ्विपम 26 गजाभ्यां संप्रयुक्ताभ्याम आसीन नडवनं यदा तदा भूतं महत सैन्यम आसीथ भारत संयुगे विमर्थः कर्ण भीमाभ्याम आसीच च परमॊ रणे |
1
[dhṛ] mahān apanayaḥ sūta mamaivātra viśeṣataḥ sa idānīm anuprāpto manye saṃjaya śocataḥ 2 yad gataṃ tadgatam iti mamāsīn manasi sthitam idānīm atra kiṃ kāryaṃ prakariṣyāmi saṃjaya 3 yathā tv eṣa kṣayo vṛtto mamāpanaya saṃbhavaḥ vīrāṇāṃ tan mamācakṣva sthirī bhūto 'smi saṃjaya 4 [s] karṇa bhīmau mahārāja parākrāntau mahāhave bāṇavarṣāṇy avarṣetāṃ vṛṣṭimantāv ivāmbudau 5 bhīma nāmāṅkitā bāṇāḥ svarṇapuṅkhāḥ śilāśitāḥ viviśuḥ karṇam āsādya bhindanta iva jīvitam 6 tathaiva karṇa nirmuktaiḥ sa viṣair iva pannagaiḥ akīryata raṇe bhīmaḥ śataśo 'tha sahasraśaḥ 7 tayoḥ śarair mahārāja saṃpatadbhiḥ samantataḥ babhūva tava sainyānāṃ saṃkṣobhaḥ sāgaropamaḥ 8 bhīmacāpacyutair bāṇais tava sainyam ariṃdama avadhyata camūmadhye ghorair āśīviṣopamaiḥ 9 vāraṇaiḥ patitai rājan vājibhiś ca naraiḥ saha adṛśyata mahī kīrṇā vātanunnair drumair iva 10 te vadhyamānāḥ samare bhīmacāpacyutaiḥ śaraiḥ drādravaṃs tāvakā yodhāḥ kim etad iti cābruvan 11 tato vyudastaṃ tat sainyaṃ sindhusauvīrakauravam protsāritaṃ mahāvegaiḥ karṇa pāṇḍavayoḥ śaraiḥ 12 te śarātura bhūyiṣṭhā hatāśvanaravāhanāḥ utsṛjya karṇaṃ bhīmaṃ ca prādravan sarvatodiśam 13 nūnaṃ pārthārtham evāsmān mohayanti divaukasaḥ yat karṇa bhīma prabhavair vadhyate no balaṃ śaraiḥ 14 evaṃ bruvanto yodhās te tāvakā bhayapīḍitāḥ śarapātaṃ samutsṛjya sthitā yuddhadidṛkṣavaḥ 15 tataḥ prāvartata nadī ghorarūpā mahāhave babhūva ca viśeṣeṇa bhīrūṇāṃ bhayavardhinī 16 vāraṇāśvamanuṣyāṇāṃ rudhiraughasamudbhavā saṃvṛtā gatasattvaiś ca manuṣyagajavājibhiḥ 17 sānukarṣa patākaiś ca dvipāśvarathabhūṣaṇaiḥ syandanair apaviddhaiś ca bhagnacakrākṣa kūbaraiḥ 18 jātarūpapariṣkārair dhanurbhiḥ sumahādhanaiḥ suvarṇapuṅkhair iṣubhir nārācaiś ca sahasraśaḥ 19 karṇa pāṇḍava nirmuktair nirmuktair iva pannagaiḥ prāsatomara saṃghātaiḥ khaḍgaiś ca saparaśvadhaiḥ 20 suvarṇavikṛtaiś cāpi gadāmusalapaṭṭiśaiḥ vajraiś ca vividhākāraiḥ śaktibhiḥ parighair api śataghnībhiś ca citrābhir babhau bhārata medinī 21 kanakāṅgada keyūraiḥ kuṇḍalair maṇibhiḥ śubhaiḥ tanutraiḥ sa taratraiś ca hārair niṣkaiś ca bhārata 22 vastraiś chatraiś ca vidhvastaiś cāmarā vyajanair api jagāśvamaunajir bhinnaiḥ śastraiḥ syandanabhūṣaṇaiḥ 23 tais taiś ca vividhair bhāvais tatra tatra vasuṃdharā patitair apaviddhaiś ca saṃbabhau dyaur iva grahaiḥ 24 acintyam adbhutaṃ caiva tayoḥ karmātimānuṣam dṛṣṭvā cāraṇasiddhānāṃ vismayaḥ samapadyata 25 agner vāyusahāyasya gatiḥ kakṣa ivāhave āsīd bhīma sahāyasya raudram ādhirather gatam nipātitadhvajarathaṃ hatavāji naradvipam 26 gajābhyāṃ saṃprayuktābhyām āsīn naḍavanaṃ yathā tathā bhūtaṃ mahat sainyam āsīd bhārata saṃyuge vimardaḥ karṇa bhīmābhyām āsīc ca paramo raṇe |