|
1
[अर्ज] कदम अस्मथ्धितार्दं ते कैश च यॊगैर जनार्थन जरासंधप्रभृतयॊ घातिताः पृदिवीष्वराः 2 [वासु] जरा संघश चेथिराजॊ नैषाथिश च महाबलः यथि सयुर न हताः पूर्वम इथानीं सयुर भयंकराः 3 सुयॊधनस तान अपश्यं कृषुयाथ रदसत्तमान ते ऽसमाभिर नित्यसंथुष्टाः संश्रयेयुश च कौरवान 4 ते हि वीरा महात्मानः कृतास्त्रा थृढयॊधिनः धार्तराष्ट्रीं चमूं कृत्स्नां रक्षेयुर अमरा इव 5 सूतपुत्रॊ जरासंधश चेथिराजॊ निषाथजः सुयॊधनं समाश्रित्य पतेरन पृदिवीम इमाम 6 यॊगैर अपि हता यैस ते तान मे शृणु धनंजय अजय्या हि विना यॊगैर मृधे ते थैवतैर अपि 7 एकैकॊ हि पृदक तेषां समस्तां सुरवाहिनीम यॊधयेत समरे पार्द लॊकपालाभिरक्षिताम 8 जरासंधॊ हि रुषितॊ रौहिणेय परधर्षितः अस्मथ्वधार्दं चिक्षेप गथां वै लॊहिता मुखीम 9 सीमन्तम इव कुर्वाणां नभसः पावकप्रभाम वयथृश्यतापतन्ती सा शक्र मुक्ता यदाशनिः 10 ताम आपतन्तीं थृष्ट्वैव गथां रॊहिणिनन्थनः परतिघातार्दम अस्त्रं वै सदूणाकर्णम अवासृजत 11 अस्त्रवेगप्रतिहता सा गथा परापतथ भुवि थारयन्ती धरां थेवीं कम्पयन्तीव पर्वतान 12 तत्र सम राक्षसी घॊरा जरा नामाशु विक्रमा संधयाम आस तं जातं जराल्संधम अरिंथमम 13 थवाभ्यां जातॊ हि मातृभ्याम अर्धथेहः पृदक पृदक तया स संधितॊ यस्माज जरासंधस ततः समृतः 14 सा तु भूमिगता पार्द हता स सुतबान्धवा गथया तेन चास्त्रेण सदूणाकर्णेन राक्षसी 15 विना भूतः सगथया जरासंधॊ महामृधे निहतॊ भीमसेनेन पश्यतस ते धनंजय 16 यथि हि सयाथ गथापाणिर जरासंधः परतापवान सेन्थ्रा थेवा न तं हन्तुं रणे शक्ता नरॊत्तम 17 तवथ्धितार्दं हि नैषाथिर अङ्गुष्ठेन वियॊजितः थरॊणेनाचार्यकं कृत्वा छथ्मना सत्यविक्रमः 18 स तु बथ्धाङ्गुलि तराणॊ नैषाथिर थृढविक्रमः अस्यन्न एकॊ वनचरॊ बभौ राम इवापरः 19 एकलब्यं हि साङ्गुष्ठम अशक्ता थेवथानवाः स राक्षसॊरगाः पार्द विजेतुं युधि कर्हि चित 20 किम उ मानुषमात्रेण शक्यः सयात परतिवीक्षितुम थृढमुष्टिः कृती नित्यम अस्यमानॊ थिवानिशम 21 तवथ्धितार्दं तु स मया हतः संग्राममूधनि चेथिराजश च विक्रान्तः परत्यक्षं निहतस तव 22 स चाप्य अशक्यः संग्रामे जेतुं सर्वैः सुरासुरैः वधार्दं तस्य जातॊ ऽहम अन्येषां च सुरथ्विषाम 23 तवत्सहायॊ नरव्याघ्र लॊकानां हितकाम्यया हिडिम्बबककिर्मीरा भीमसेनेन पातिताः रावणेन समप्राणा बरह्म यज्ञविनाशनाः 24 हतस तदैव मायावी हैडिम्बेनाप्य अलायुधः हैडिम्बश चाप्य उपायेन शक्त्या कर्णेन घातितः 25 यथि हय एनं नाहनिष्यत कर्णः शक्त्या महामृधे मया वध्यॊ ऽभविष्यत स भैमसेनिर घटॊत्कचः 26 मया न निहतः पूर्वम एष युष्पत परियेप्सया एष हि बराह्मण थवेषी यज्ञथ्वेषी च राक्षसः 27 धर्मस्य लॊप्ता पापात्मा तस्माथ एष निपातितः वयंसिता चाप्य उपायेन शक्रथत्ता मयानघ 28 ये हि धर्मस्य लॊप्तारॊ वध्यास ते मम पाण्डव धर्मसंस्दापनार्दं हि परतिज्ञैषा ममाव्यया 29 बरह्मसत्यं थमः शौचं धर्मॊ हरीः शरीर धृतिः कषमा यत्र तत्र रमे नित्यम अहं सत्येन ते शपे 30 न विषाथस तवया कार्यः कर्म वैकर्तनं परति उपथेक्ष्याम्य उपायं ते येन तं परसहिष्यसि 31 सुयॊधनं चापि रणे हनिष्यति वृकॊथरः तस्य चापि वधॊपायं वक्ष्यामि तव पाण्डवः 32 वर्धते तुमुलस तव एष शब्थः परचमूं परति विथ्रवन्ति च सैन्यानि तवथीयानि थिशॊ थश 33 लब्धलक्ष्या हि कौरव्या विधमन्ति चमूं तव थहत्य एष च वः सैन्यं थरॊणः परहरतां वरः |
1
[arj] katham asmaddhitārthaṃ te kaiś ca yogair janārdana jarāsaṃdhaprabhṛtayo ghātitāḥ pṛthivīṣvarāḥ 2 [vāsu] jarā saṃghaś cedirājo naiṣādiś ca mahābalaḥ yadi syur na hatāḥ pūrvam idānīṃ syur bhayaṃkarāḥ 3 suyodhanas tān apaśyaṃ kṛṣuyād rathasattamān te 'smābhir nityasaṃduṣṭāḥ saṃśrayeyuś ca kauravān 4 te hi vīrā mahātmānaḥ kṛtāstrā dṛḍhayodhinaḥ dhārtarāṣṭrīṃ camūṃ kṛtsnāṃ rakṣeyur amarā iva 5 sūtaputro jarāsaṃdhaś cedirājo niṣādajaḥ suyodhanaṃ samāśritya pateran pṛthivīm imām 6 yogair api hatā yais te tān me śṛṇu dhanaṃjaya ajayyā hi vinā yogair mṛdhe te daivatair api 7 ekaiko hi pṛthak teṣāṃ samastāṃ suravāhinīm yodhayet samare pārtha lokapālābhirakṣitām 8 jarāsaṃdho hi ruṣito rauhiṇeya pradharṣitaḥ asmadvadhārthaṃ cikṣepa gadāṃ vai lohitā mukhīm 9 sīmantam iva kurvāṇāṃ nabhasaḥ pāvakaprabhām vyadṛśyatāpatantī sā śakra muktā yathāśaniḥ 10 tām āpatantīṃ dṛṣṭvaiva gadāṃ rohiṇinandanaḥ pratighātārtham astraṃ vai sthūṇākarṇam avāsṛjat 11 astravegapratihatā sā gadā prāpatad bhuvi dārayantī dharāṃ devīṃ kampayantīva parvatān 12 tatra sma rākṣasī ghorā jarā nāmāśu vikramā saṃdhayām āsa taṃ jātaṃ jarālsaṃdham ariṃdamam 13 dvābhyāṃ jāto hi mātṛbhyām ardhadehaḥ pṛthak pṛthak tayā sa saṃdhito yasmāj jarāsaṃdhas tataḥ smṛtaḥ 14 sā tu bhūmigatā pārtha hatā sa sutabāndhavā gadayā tena cāstreṇa sthūṇākarṇena rākṣasī 15 vinā bhūtaḥ sagadayā jarāsaṃdho mahāmṛdhe nihato bhīmasenena paśyatas te dhanaṃjaya 16 yadi hi syād gadāpāṇir jarāsaṃdhaḥ pratāpavān sendrā devā na taṃ hantuṃ raṇe śaktā narottama 17 tvaddhitārthaṃ hi naiṣādir aṅguṣṭhena viyojitaḥ droṇenācāryakaṃ kṛtvā chadmanā satyavikramaḥ 18 sa tu baddhāṅguli trāṇo naiṣādir dṛḍhavikramaḥ asyann eko vanacaro babhau rāma ivāparaḥ 19 ekalabyaṃ hi sāṅguṣṭham aśaktā devadānavāḥ sa rākṣasoragāḥ pārtha vijetuṃ yudhi karhi cit 20 kim u mānuṣamātreṇa śakyaḥ syāt prativīkṣitum dṛḍhamuṣṭiḥ kṛtī nityam asyamāno divāniśam 21 tvaddhitārthaṃ tu sa mayā hataḥ saṃgrāmamūdhani cedirājaś ca vikrāntaḥ pratyakṣaṃ nihatas tava 22 sa cāpy aśakyaḥ saṃgrāme jetuṃ sarvaiḥ surāsuraiḥ vadhārthaṃ tasya jāto 'ham anyeṣāṃ ca suradviṣām 23 tvatsahāyo naravyāghra lokānāṃ hitakāmyayā hiḍimbabakakirmīrā bhīmasenena pātitāḥ rāvaṇena samaprāṇā brahma yajñavināśanāḥ 24 hatas tathaiva māyāvī haiḍimbenāpy alāyudhaḥ haiḍimbaś cāpy upāyena śaktyā karṇena ghātitaḥ 25 yadi hy enaṃ nāhaniṣyat karṇaḥ śaktyā mahāmṛdhe mayā vadhyo 'bhaviṣyat sa bhaimasenir ghaṭotkacaḥ 26 mayā na nihataḥ pūrvam eṣa yuṣpat priyepsayā eṣa hi brāhmaṇa dveṣī yajñadveṣī ca rākṣasaḥ 27 dharmasya loptā pāpātmā tasmād eṣa nipātitaḥ vyaṃsitā cāpy upāyena śakradattā mayānagha 28 ye hi dharmasya loptāro vadhyās te mama pāṇḍava dharmasaṃsthāpanārthaṃ hi pratijñaiṣā mamāvyayā 29 brahmasatyaṃ damaḥ śaucaṃ dharmo hrīḥ śrīr dhṛtiḥ kṣamā yatra tatra rame nityam ahaṃ satyena te śape 30 na viṣādas tvayā kāryaḥ karma vaikartanaṃ prati upadekṣyāmy upāyaṃ te yena taṃ prasahiṣyasi 31 suyodhanaṃ cāpi raṇe haniṣyati vṛkodaraḥ tasya cāpi vadhopāyaṃ vakṣyāmi tava pāṇḍavaḥ 32 vardhate tumulas tv eṣa śabdaḥ paracamūṃ prati vidravanti ca sainyāni tvadīyāni diśo daśa 33 labdhalakṣyā hi kauravyā vidhamanti camūṃ tava dahaty eṣa ca vaḥ sainyaṃ droṇaḥ praharatāṃ varaḥ |