|
1
[स] हैडिम्बं निहतं थृष्ट्वा विकीर्णम इव पर्वतम पाण्डवा थीनमनसः सर्वे बाष्पाकुलेक्षणाः 2 वासुथेवस तु हर्षेण महताभिपरिप्लुतः ननाथ सिंहवन नाथं वयदयन्न इव भारत विनथ्य च महानाथं पर्यष्वजत फल्गुनम 3 स विनथ्य महानाथम अभीशून संनियम्य च ननर्त हर्षसंवीतॊ वातॊथ्धूत इव थरुमः 4 ततॊ विनिर्भ्राम्य पुनः पार्दम आस्फॊट्य चासकृत रदॊपस्द गतॊ भीमं पराणथत पुनर अच्युतः 5 परहृष्टमनसं जञात्वा वासुथेवं महाबलम अब्रवीथ अर्जुनॊ राजन नातिहृष्टमना इव 6 अतिहर्षॊ ऽयम अस्दाने तवाथ्य मधुसूथन शॊकस्दाने परे पराप्ते हैडिम्बस्य वधेन वै 7 विमुखानि च सैन्यानि हतं थृष्ट्वा घटॊत्कचम वयं च भृशम आविग्ना हैडिम्बस्य निपातनात 8 नैतत कारणम अल्पं हि भविष्यति जनार्थन तथ अथ्य शंस मे पृष्टः सत्यं सत्यवतां वर 9 यथ्य एतन न रहस्यं ते वक्तुम अर्हस्य अरिंथम धैर्यस्य वैकृतं बरूहि तवम अथ्य मधुसूथन 10 समुथ्रस्येव संक्षॊभॊ मेरॊर इव विसर्पणम तदैतल लाघवं मन्ये तव कर्म जनार्थन 11 [वासु] अतिहर्षम इमं पराप्तं शृणु मे तवं धनंजय अतीव मनसः सथ्यः परसाथकरम उत्तमम 12 शक्तिं घटॊत्कचेनेमां वयंसयित्वा महाथ्युते कर्णं निहतम एवाजौ विथ्धि सथ्यॊ धनंजय 13 शक्तिहस्तं पुनः कर्णं कॊ लॊके ऽसति पुमान इह य एनम अभितस तिष्ठेत कार्त्तिकेयम इवाहवे 14 थिष्ट्यापनीत कवचॊ थिष्ट्यापहृत कुण्डलः थिष्ट्या च वयंसिता शक्तिर अमॊघस्य घटॊत्कचे 15 यथि हि सत्यात स कवचस तदैव च सकुण्डलः सामरान अपि लॊकांस तरीन एकः कर्णॊ जयेथ बली 16 वासवॊ वा कुबेरॊ वा वरुणॊ वा जलेश्वरः यमॊ वा नॊत्सहेत कर्णं रणे परतिसमासितुम 17 गाण्डीवम आयम्य भवांश चक्रं वाहं सुथर्शनम न शक्तौ सवॊ रणे जेतुं तदायुक्तं नरर्षभम 18 तवथ्धितार्दं तु शक्रेण मायया हृतकुण्डलः विहीनकवचश चायं कृतः परपुरंजयः 19 उत्कृत्य कवचं यस्मात कुण्डले विमले च ते पराथाच छक्राय कर्णॊ वै तेन वैकर्तनः समृतः 20 आशीविष इव करुथ्धः सतम्भितॊ मन्त्रतेजसा तदाथ्य भाति कर्णॊ मे शान्तज्वाल इवानलः 21 यथा परभृति कर्णाय शक्तिर थत्ता महात्मना वासवेन महाबाहॊ पराप्ता यासौ घटॊत्कचे 22 कुण्डलाभ्यां निमायाद थिव्येन कवचेन च तां पराप्यामन्यत वृषा सततं तवां हतं रणे 23 एवंगते ऽपि शक्यॊ ऽयं हन्तुं नान्येन केन चित ऋते तवा पुरुषव्याघ्र शपे सत्येन चानघ 24 बरह्मण्यः सत्यवाथी च तपस्वी नियतव्रतः रिपुष्व अपि थयावांश च तस्मात कर्णॊ वृषा समृपः 25 युथ्धशौण्डॊ महाबाहुर नित्यॊथ्यत शरासनः केसरीव वने मर्थन मत्तमातङ्गयूदपान विमथान रदशार्थूलान कुरुते रणमूर्धनि 26 मध्यं गत इवाथित्यॊ यॊ न शक्यॊ निरीक्षितुम तवथीयैः पुरुषव्याघ्र यॊधमुख्यैर महात्मभिः शरजालसहस्रांशुः शरथीव थिवाकरः 27 तपान्ते तॊयथॊ यथ्वच छरधाराः कषरत्य असौ थिव्यास्त्रजलथः कर्णः पर्जन्य इव वृष्टिमान सॊ ऽथय मानुषतां पराप्तॊ विमुक्तः शक्रथत्तया 28 एकॊ हि यॊगॊ ऽसय भवेथ वधाय; छिथ्रे हय एनं सवप्रमत्तः परमत्तम कृच्छ्रप्राप्तं रदचक्रे निमग्ने; हन्याः पूर्वं तवं तु संज्ञां विचार्य 29 जरासंधश चेथिराजॊ महात्मा; महाबलश चैकलब्यॊ निषाथः एकैकशॊ निहताः सर्व एव; यॊगैस तैस तैस तवथ्धितार्दं मयैव 30 अदापरे निहता राक्षसेन्थ्रा; हिडिम्बकिर्मीरबकप्रधानाः अलायुधः परसैन्यावमर्थी; घटॊत्कचश चॊग्रकर्मा तरस्वी |
1
[s] haiḍimbaṃ nihataṃ dṛṣṭvā vikīrṇam iva parvatam pāṇḍavā dīnamanasaḥ sarve bāṣpākulekṣaṇāḥ 2 vāsudevas tu harṣeṇa mahatābhipariplutaḥ nanāda siṃhavan nādaṃ vyathayann iva bhārata vinadya ca mahānādaṃ paryaṣvajata phalgunam 3 sa vinadya mahānādam abhīśūn saṃniyamya ca nanarta harṣasaṃvīto vātoddhūta iva drumaḥ 4 tato vinirbhrāmya punaḥ pārtham āsphoṭya cāsakṛt rathopastha gato bhīmaṃ prāṇadat punar acyutaḥ 5 prahṛṣṭamanasaṃ jñātvā vāsudevaṃ mahābalam abravīd arjuno rājan nātihṛṣṭamanā iva 6 atiharṣo 'yam asthāne tavādya madhusūdana śokasthāne pare prāpte haiḍimbasya vadhena vai 7 vimukhāni ca sainyāni hataṃ dṛṣṭvā ghaṭotkacam vayaṃ ca bhṛśam āvignā haiḍimbasya nipātanāt 8 naitat kāraṇam alpaṃ hi bhaviṣyati janārdana tad adya śaṃsa me pṛṣṭaḥ satyaṃ satyavatāṃ vara 9 yady etan na rahasyaṃ te vaktum arhasy ariṃdama dhairyasya vaikṛtaṃ brūhi tvam adya madhusūdana 10 samudrasyeva saṃkṣobho meror iva visarpaṇam tathaital lāghavaṃ manye tava karma janārdana 11 [vāsu] atiharṣam imaṃ prāptaṃ śṛṇu me tvaṃ dhanaṃjaya atīva manasaḥ sadyaḥ prasādakaram uttamam 12 śaktiṃ ghaṭotkacenemāṃ vyaṃsayitvā mahādyute karṇaṃ nihatam evājau viddhi sadyo dhanaṃjaya 13 śaktihastaṃ punaḥ karṇaṃ ko loke 'sti pumān iha ya enam abhitas tiṣṭhet kārttikeyam ivāhave 14 diṣṭyāpanīta kavaco diṣṭyāpahṛta kuṇḍalaḥ diṣṭyā ca vyaṃsitā śaktir amoghasya ghaṭotkace 15 yadi hi styāt sa kavacas tathaiva ca sakuṇḍalaḥ sāmarān api lokāṃs trīn ekaḥ karṇo jayed balī 16 vāsavo vā kubero vā varuṇo vā jaleśvaraḥ yamo vā notsahet karṇaṃ raṇe pratisamāsitum 17 gāṇḍīvam āyamya bhavāṃś cakraṃ vāhaṃ sudarśanam na śaktau svo raṇe jetuṃ tathāyuktaṃ nararṣabham 18 tvaddhitārthaṃ tu śakreṇa māyayā hṛtakuṇḍalaḥ vihīnakavacaś cāyaṃ kṛtaḥ parapuraṃjayaḥ 19 utkṛtya kavacaṃ yasmāt kuṇḍale vimale ca te prādāc chakrāya karṇo vai tena vaikartanaḥ smṛtaḥ 20 āśīviṣa iva kruddhaḥ stambhito mantratejasā tathādya bhāti karṇo me śāntajvāla ivānalaḥ 21 yadā prabhṛti karṇāya śaktir dattā mahātmanā vāsavena mahābāho prāptā yāsau ghaṭotkace 22 kuṇḍalābhyāṃ nimāyātha divyena kavacena ca tāṃ prāpyāmanyata vṛṣā satataṃ tvāṃ hataṃ raṇe 23 evaṃgate 'pi śakyo 'yaṃ hantuṃ nānyena kena cit ṛte tvā puruṣavyāghra śape satyena cānagha 24 brahmaṇyaḥ satyavādī ca tapasvī niyatavrataḥ ripuṣv api dayāvāṃś ca tasmāt karṇo vṛṣā smṛpaḥ 25 yuddhaśauṇḍo mahābāhur nityodyata śarāsanaḥ kesarīva vane mardan mattamātaṅgayūthapān vimadān rathaśārdūlān kurute raṇamūrdhani 26 madhyaṃ gata ivādityo yo na śakyo nirīkṣitum tvadīyaiḥ puruṣavyāghra yodhamukhyair mahātmabhiḥ śarajālasahasrāṃśuḥ śaradīva divākaraḥ 27 tapānte toyado yadvac charadhārāḥ kṣaraty asau divyāstrajaladaḥ karṇaḥ parjanya iva vṛṣṭimān so 'dya mānuṣatāṃ prāpto vimuktaḥ śakradattayā 28 eko hi yogo 'sya bhaved vadhāya; chidre hy enaṃ svapramattaḥ pramattam kṛcchraprāptaṃ rathacakre nimagne; hanyāḥ pūrvaṃ tvaṃ tu saṃjñāṃ vicārya 29 jarāsaṃdhaś cedirājo mahātmā; mahābalaś caikalabyo niṣādaḥ ekaikaśo nihatāḥ sarva eva; yogais tais tais tvaddhitārthaṃ mayaiva 30 athāpare nihatā rākṣasendrā; hiḍimbakirmīrabakapradhānāḥ alāyudhaḥ parasainyāvamardī; ghaṭotkacaś cograkarmā tarasvī |