|
1
[थुर] अयं ते कर्ण सारद्यं मथ्रराजः करिष्यति कृष्णाथ अभ्यधिकॊ यन्ता थेवेन्थ्रस्येव मातलिः 2 यदा हरिहयैर युक्तं संगृह्णाति स मातलिः शल्यस तव तदाथ्यायं संयन्ता रदवाजिनाम 3 यॊधे तवयि रदस्दे च मथ्रराजे च सारदौ रदश्रेष्ठॊ धरुवं संख्ये पार्दॊ नाभिभविष्यति 4 [स] ततॊ थुर्यॊधनॊ भूयॊ मथ्रराजं तरस्विनम उवाच राजन संग्रामे संयच्छन्तं हयॊत्तमान 5 तवयाभिगुप्तॊ राधेयॊ विजेष्यति धनंजयम इत्य उक्तॊ रदम आस्दाय तदेति पराह भारत 6 शल्ये ऽभयुपगते कर्णः सारदिं सुमनॊऽबरवीत सवं सूत सयन्थनं मह्यं कल्पयेत्य असकृत तवरन 7 ततॊ जैत्रं रदवरं गन्धर्वनगरॊपमम विधिवत कल्पितं भर्त्रे जयेत्य उक्त्वा नयवेथयत 8 तं रदं रदिनां शरेष्ठः कर्णॊ ऽभयर्च्य यदाविधि संपाथितं बरह्मविथा पूर्वम एव पुरॊधसा 9 कृत्वा परथक्षिणं यत्नाथ उपस्दाय च भास्करम समीपस्दं मथ्रराजं समारॊपयथ अग्रतः 10 ततः कर्णस्य थुर्धर्षं सयन्थनप्रवरं महत आरुरॊह महातेजाः शल्यः सिंह इवाचलम 11 ततः शल्यास्दितं राजन कर्णः सवरदम उत्तमम अध्यतिष्ठथ यदाम्भॊथं विथ्युत्वन्तं थिवाकरः 12 ताव एकरदम आरूढाव आथित्याग्निसमत्विषौ वयभ्राजेतां यदा मेघं सूर्याग्नी सहितौ थिवि 13 संस्तूयमानौ तौ वीरौ तथास्तां थयुतिमत्तरौ ऋत्विक सथस्यैर इन्थ्राग्नी हूयमानाव इवाध्वरे 14 स शल्य संगृहीताश्वे रदे कर्णः सदितॊ ऽभवत धनुर विस्फारयन घॊरं परिवेषीव भास्करः 15 आस्दितः स रदश्रेष्ठं कर्णः शरगभस्तिमान परबभौ पुरुषव्याघ्रॊ मन्थरस्द इवांशुमान 16 तं रदस्दं महावीरं यान्तं चामिततेजसम थुर्यॊधनः सम राधेयम इथं वचनम अब्रवीत 17 अकृतं थरॊण भीष्माभ्यां थुष्करं कर्म संयुगे कुरुष्वाधिरदे वीर मिषतां सर्वधन्विनाम 18 मनॊगतं मम हय आसीथ भीष्मथ्रॊणौ महारदौ अर्जुनं भीमसेनं च निहन्ताराव इति धरुवम 19 ताभ्यां यथ अकृतं वीर वीरकर्म महामृधे तत कर्म कुरु राधेय वज्रपाणिर इवापरः 20 गृहाण धर्मराजं वा जहि वा तवं धनंजयम भीमसेनं च राधेय माथ्रीपुत्रौ यमाव अपि 21 जयश च ते ऽसतु भथ्रं च परयाहि पुरुषर्षभ पाण्डुपुत्रस्य सैन्यानि कुरु सर्वाणि भस्मसात 22 ततस तूर्यसहस्राणि भेरीणाम अयुतानि च वाथ्यमानान्य अरॊचन्त मेघशब्था यदा थिवि 23 परतिगृह्य तु तथ वाक्यं रदस्दॊ रदसत्तमः अभ्यभाषत राधेयः शल्यं युथ्धविशाथरम 24 चॊथयाश्वान महाबाहॊ यावथ धन्मि धनंजयम भीमसेनं यमौ चॊभौ राजानं च युधिष्ठिरम 25 अथ्य पश्यतु मे शल्य बाहुवीर्यं धनंजयः अस्यतः कङ्कपत्राणां सहस्राणि शतानि च 26 अथ्य कषेप्स्याम्य अहं शल्य शरान परमतेजनान पाण्डवानां विनाशाय थुर्यॊधन जयाय च 27 [षल्य] सूतपुत्र कदं नु तवं पाण्डवान अवमन्यसे सर्वास्त्रज्ञान महेष्वासान सर्वान एव महारदान 28 अनिवर्तिनॊ महाभागान अजेयान सत्यविक्रमान अपि संजनयेयुर ये भयं साक्षाच छतक्रतॊः 29 यथा शरॊष्यसि निर्घॊषं विस्फूर्जितम इवाशनेः राधेय गाण्डिवस्याजौ तथा नैवं वथिष्यसि 30 [स] अनाथृत्य तु तथ वाक्यं मथ्रराजेन भाषितम थरक्ष्यस्य अथ्येत्य अवॊचथ वै शक्यं कर्णॊ नरेश्वर 31 थृष्ट्वा कर्णं महेष्वासं युयुत्सुं समवस्दितम चुक्रुशुः कुरवः सर्वे हृष्टरूपाः परंतप 32 ततॊ थुन्थुभिघॊषेण भेरीणां निनथेन च बाणशब्थैश च विविधैर गर्जितैश च तरस्विनाम निर्ययुस तावका युथ्धे मृत्युं कृत्वा निवर्तनम 33 परयाते तु ततः कर्णे यॊधेषु मुथितेषु च चचाल पृदिवी राजन ररास च सुविस्वरम 34 निश्चरन्तॊ वयथृश्यन्त सूर्यात सप्त महाग्रहाः उल्का पातश च संजज्ञे थिशां थाहस तदैव च तदाशन्यश च संपेतुर ववुर वाताश च थारुणाः 35 मृगपक्षिगणाश चैव बहुशः पृतनां तव अपसव्यं तथा चक्रुर वेथयन्तॊ महथ भयम 36 परस्दितस्य च कर्णस्य निपेतुस तुरगा भुवि अस्दि वर्षं च पतितम अन्तरिक्षाथ भयानकम 37 जज्वलुश चैव शस्त्राणि धवजाश चैव चकम्पिरे अश्रूणि च वयमुञ्चन्त वाहनानि विशां पते 38 एते चान्ये च बहव उत्पातास तत्र मारिष समुत्पेतुर विनाशाय कौरवाणां सुथारुणाः 39 न च तान गणयाम आसुः सर्वे ते थैवमॊहिताः परस्दितं सूतपुत्रं च जयेत्य ऊचुर नरा भुवि निर्जितान पाण्डवांश चैव मेनिरे तव कौरवाः 40 ततॊ रदस्दः परवीर हन्ता; भीष्मथ्रॊणाव आत्तवीर्यौ निरीक्ष्य समज्वलथ भारत पावकाभॊ; वैकर्तनॊ ऽसौ रदकुञ्जरॊ वृषः 41 स शल्यम आभाष्य जगाथ वाक्यं; पार्दस्य कर्माप्रतिमं च थृष्ट्वा मानेन थर्पेण च थह्यमानः; करॊधेन थीप्यन्न इव निःश्वसित्वा 42 नाहं महेन्थ्राथ अपि वज्रवाणेः; करुथ्धाथ बिभेम्य आत्तधनू रदस्दः थृष्ट्वा तु भीष्म परमुखाञ शयानान; न तव एव मां सदिरता संजहाति 43 महेन्थ्र विष्णुप्रतिमाव अनिन्थितौ; रदाश्वनागप्रवर परमादिनौ अवध्यकल्पौ निहतौ यथा परैस; ततॊ ममाथ्यापि रणे ऽसति साध्वसम 44 समीक्ष्य संख्ये ऽतिबालान नराधिपैर; नराश्वमातङ्गरदाञ शरैर हतान कदं न सर्वान अहितान रणे ऽवधीन; महास्त्रविथ बराह्मणपुंगवॊ गुरुः 45 स संस्मरन थरॊण हवं महाहवे; बरवीमि सत्यं कुरवॊ निबॊधत न वॊ मथ अन्यः परसहेथ रणे ऽरजुनं; करमागतं मृत्युम इवॊग्ररूपिणम 46 शिक्षा परसाथश च बलं धृतिश च; थरॊणे महास्त्राणि च संनतिश च स चेथ अगान मृत्युवशं महात्मा; सर्वान अन्यान आतुरान अथ्य मन्ये 47 नेह धरुवं किं चिथ अपि परचिन्त्यं; विथुर लॊके कर्मणॊ ऽनित्य यॊगात सूर्यॊथये कॊ हि विमुक्तसंशयॊ; गर्वं कुर्वीताथ्य गुरौ निपातिते 48 न नूनम अस्त्राणि बलं पराक्रमः; करिया सुनीतं परमायुधानि वा अलं मनुष्यस्य सुखाय वर्तितुं; तदा हि युथ्धे निहतः परैर गुरुः 49 हुताशनाथित्य समानतेजसं; पराक्रमे विष्णुपुरंथरॊपमम नये बृहस्पत्युशनः समं सथा; न चैनम अस्त्रं तथ अपात सुथुःसहम 50 संप्रक्रुष्टे रुथितस्त्री कुमारे; पराभूते पौरुषे धार्तराष्ट्रे मया कृत्यम इति जानामि शल्य; परयाहि तस्माथ थविषताम अनीकम 51 यत्र राजा पाण्डवाः सत्यसंधॊ; वयवस्दितॊ भीमसेनार्जुनौ च वासुथेवः सृञ्जयाः सात्यकिश च; यमौ च कस तौ विषहेन मथ अन्यः 52 तस्मात कषिप्रं मथ्रपते परयाहि; रणे पाञ्चालान पाण्डवान सृञ्जयांश च तान वा हनिष्यामि समेत्य संख्ये; यास्यामि वा थरॊण मुखाय मन्ये 53 न तव एवाहं न गमिष्यामि मध्यं; तेषां शूराणाम इति मा शल्यविथ्धि मित्रथ्रॊहॊ मर्षणीयॊ न मे ऽयं; तयक्त्वा पराणान अनुयास्यामि थरॊणम 54 पराज्ञस्य मूढस्य च जीवितान्ते; पराणप्रमॊक्षॊ ऽनतकवक्त्रगस्य अतॊ विथ्वन्न अभियास्यामि पार्दं; थिष्टं न शक्यं वयतिवर्तितुं वै 55 कल्याण वृत्तः सततं हि राजन; वैचित्रवीर्यस्य सुतॊ ममासीत तस्यार्दसिथ्ध्यर्दम अहं तयजामि; परियान भॊगान थुस्त्यजं जीवितं च 56 वैयाघ्रचर्माणम अकूजनाक्षं; हैमत्रिकॊशं रजतत्रिवेणुम रदप्रबर्हं तुरगप्रबर्हैर; युक्तं पराथान मह्यम इथं हि रामः 57 धनूंषि चित्राणि निरीक्ष्य शल्य; धवजं गथां सायकांश चॊग्ररूपान असिं च थीप्तं परमायुधं च; शङ्खं च शुभ्रं सवनवन्तम उग्रम 58 पताकिनं वज्रनिपात निस्वनं; सिताश्वयुक्तं शुभतूण शॊभितम इमं समास्दाय रदं रदर्षभं; रणे हनिष्याम्य अहम अर्जुनं बलात 59 तं चेन मृत्युः सर्वहरॊ ऽभिरक्षते; सथा परमत्तः समरे पाण्डुपुत्रम तं वा हनिष्यामि समेत्य युथ्धे; यास्यामि वा भीष्म मुखॊ यमाय 60 यम वरुण कुबेर वासवा वा; यथि युगपत सगणा महाहवे जुगुपिषव इहैत्य पाण्डवं; किम उ बहुना सह तैर जयामि तम 61 इति रणरभसस्य कत्दतस; तथ उपनिशम्य वचः स मथ्रराट अवहसथ अवमन्य वीर्यवान; परतिषिषिधे च जागाथ चॊत्तरम 62 विरम विरम कर्ण कत्दनाथ; अतिरभसॊ ऽसयति चाप्य अयुक्तवाक कव च हि नरवरॊ धनंजयः; कव पुनर इह तवम उपारमाबुध 63 यथुसथनम उपेन्थ्र पालितं; तरिथिवम इवामर राजरक्षितम परसभम इह विलॊक्य कॊ हरेत; पुरुषवरावरजाम ऋते ऽरजुनात 64 तरिभुवन सृजम ईश्वरेश्वरं; क इह पुमान भवम आह्वयेथ युधि मृगवध कलहे ऋते ऽरजुनात; सुरपतिवीर्यसमप्रभावतः 65 असुरसुरमहॊरगान नरान; गरुड पिशाच सयक्षराक्षसान इषुभिर अजयथ अग्निगौरवात; सवभिलषितं च हविर थथौ जयः 66 समरसि ननु यथा परैर हृतः; स च धृतराष्ट्र सुतॊ विमॊक्षितः थिनकरज नरॊत्तमैर यथा; मरुषु बहून विनिहत्य तान अरीन 67 परदमम अपि पलायिते तवयि; परिय कलहा धृतराष्ट्र सूनवः समरसि ननु यथा परमॊचिताः; खचर गणान अवजित्य पाण्डवैः 68 समुथित बलवाहनाः पुनः; पुरुषवरेण जिताः सद गॊग्रहे सगुरु गुरु सुताः सभीष्मकाः; किम उ न जितः स तथा तवयार्जुनः 69 इथम अपरम उपस्दितं पुनस; तव निधनाय सुयुथ्धम अथ्य वै यथि न रिपुभयात पलायसे; समरगतॊ ऽथय हतॊ ऽसि सूतज 70 [स] इति बहु परुषं परभाषति; परमनसि मथ्रपतौ रिपुस्तवम भृशम अतिरुषितः परं वृषः; कुरु पृतना पतिर आह मथ्रपम 71 भवतु भवतु किं विकत्दसे; ननु मम तस्य च युथ्धम उथ्यतम यथि स जयति मां महाहवे; तत इथम अस्तु सुकत्दितं तव 72 एवम अस्त्व इति मथ्रेश उक्त्वा नॊत्तरम उक्तवान याहि मथ्रेश चाप्य एनं कर्णः पराह युयुत्सया 73 स रदः परययौ शत्रूञ शवेताश्वः शल्य सारदिः निघ्नन्न अमित्रान समरे तमॊ घनन सविता यदा 74 ततः परायात परीतिमान वै रदेन; वैयाघ्रेण शवेतयुजाद कर्णः स चालॊक्य धवजिनीं पाण्डवानां; धनंजयं तवरया पर्यपृच्छत |
1
[dur] ayaṃ te karṇa sārathyaṃ madrarājaḥ kariṣyati kṛṣṇād abhyadhiko yantā devendrasyeva mātaliḥ 2 yathā harihayair yuktaṃ saṃgṛhṇāti sa mātaliḥ śalyas tava tathādyāyaṃ saṃyantā rathavājinām 3 yodhe tvayi rathasthe ca madrarāje ca sārathau rathaśreṣṭho dhruvaṃ saṃkhye pārtho nābhibhaviṣyati 4 [s] tato duryodhano bhūyo madrarājaṃ tarasvinam uvāca rājan saṃgrāme saṃyacchantaṃ hayottamān 5 tvayābhigupto rādheyo vijeṣyati dhanaṃjayam ity ukto ratham āsthāya tatheti prāha bhārata 6 śalye 'bhyupagate karṇaḥ sārathiṃ sumano'bravīt svaṃ sūta syandanaṃ mahyaṃ kalpayety asakṛt tvaran 7 tato jaitraṃ rathavaraṃ gandharvanagaropamam vidhivat kalpitaṃ bhartre jayety uktvā nyavedayat 8 taṃ rathaṃ rathināṃ śreṣṭhaḥ karṇo 'bhyarcya yathāvidhi saṃpāditaṃ brahmavidā pūrvam eva purodhasā 9 kṛtvā pradakṣiṇaṃ yatnād upasthāya ca bhāskaram samīpasthaṃ madrarājaṃ samāropayad agrataḥ 10 tataḥ karṇasya durdharṣaṃ syandanapravaraṃ mahat āruroha mahātejāḥ śalyaḥ siṃha ivācalam 11 tataḥ śalyāsthitaṃ rājan karṇaḥ svaratham uttamam adhyatiṣṭhad yathāmbhodaṃ vidyutvantaṃ divākaraḥ 12 tāv ekaratham ārūḍhāv ādityāgnisamatviṣau vyabhrājetāṃ yathā meghaṃ sūryāgnī sahitau divi 13 saṃstūyamānau tau vīrau tadāstāṃ dyutimattarau ṛtvik sadasyair indrāgnī hūyamānāv ivādhvare 14 sa śalya saṃgṛhītāśve rathe karṇaḥ sthito 'bhavat dhanur visphārayan ghoraṃ pariveṣīva bhāskaraḥ 15 āsthitaḥ sa rathaśreṣṭhaṃ karṇaḥ śaragabhastimān prababhau puruṣavyāghro mandarastha ivāṃśumān 16 taṃ rathasthaṃ mahāvīraṃ yāntaṃ cāmitatejasam duryodhanaḥ sma rādheyam idaṃ vacanam abravīt 17 akṛtaṃ droṇa bhīṣmābhyāṃ duṣkaraṃ karma saṃyuge kuruṣvādhirathe vīra miṣatāṃ sarvadhanvinām 18 manogataṃ mama hy āsīd bhīṣmadroṇau mahārathau arjunaṃ bhīmasenaṃ ca nihantārāv iti dhruvam 19 tābhyāṃ yad akṛtaṃ vīra vīrakarma mahāmṛdhe tat karma kuru rādheya vajrapāṇir ivāparaḥ 20 gṛhāṇa dharmarājaṃ vā jahi vā tvaṃ dhanaṃjayam bhīmasenaṃ ca rādheya mādrīputrau yamāv api 21 jayaś ca te 'stu bhadraṃ ca prayāhi puruṣarṣabha pāṇḍuputrasya sainyāni kuru sarvāṇi bhasmasāt 22 tatas tūryasahasrāṇi bherīṇām ayutāni ca vādyamānāny arocanta meghaśabdā yathā divi 23 pratigṛhya tu tad vākyaṃ rathastho rathasattamaḥ abhyabhāṣata rādheyaḥ śalyaṃ yuddhaviśādaram 24 codayāśvān mahābāho yāvad dhanmi dhanaṃjayam bhīmasenaṃ yamau cobhau rājānaṃ ca yudhiṣṭhiram 25 adya paśyatu me śalya bāhuvīryaṃ dhanaṃjayaḥ asyataḥ kaṅkapatrāṇāṃ sahasrāṇi śatāni ca 26 adya kṣepsyāmy ahaṃ śalya śarān paramatejanān pāṇḍavānāṃ vināśāya duryodhana jayāya ca 27 [ṣalya] sūtaputra kathaṃ nu tvaṃ pāṇḍavān avamanyase sarvāstrajñān maheṣvāsān sarvān eva mahārathān 28 anivartino mahābhāgān ajeyān satyavikramān api saṃjanayeyur ye bhayaṃ sākṣāc chatakratoḥ 29 yadā śroṣyasi nirghoṣaṃ visphūrjitam ivāśaneḥ rādheya gāṇḍivasyājau tadā naivaṃ vadiṣyasi 30 [s] anādṛtya tu tad vākyaṃ madrarājena bhāṣitam drakṣyasy adyety avocad vai śakyaṃ karṇo nareśvara 31 dṛṣṭvā karṇaṃ maheṣvāsaṃ yuyutsuṃ samavasthitam cukruśuḥ kuravaḥ sarve hṛṣṭarūpāḥ paraṃtapa 32 tato dundubhighoṣeṇa bherīṇāṃ ninadena ca bāṇaśabdaiś ca vividhair garjitaiś ca tarasvinām niryayus tāvakā yuddhe mṛtyuṃ kṛtvā nivartanam 33 prayāte tu tataḥ karṇe yodheṣu muditeṣu ca cacāla pṛthivī rājan rarāsa ca suvisvaram 34 niścaranto vyadṛśyanta sūryāt sapta mahāgrahāḥ ulkā pātaś ca saṃjajñe diśāṃ dāhas tathaiva ca tathāśanyaś ca saṃpetur vavur vātāś ca dāruṇāḥ 35 mṛgapakṣigaṇāś caiva bahuśaḥ pṛtanāṃ tava apasavyaṃ tadā cakrur vedayanto mahad bhayam 36 prasthitasya ca karṇasya nipetus turagā bhuvi asthi varṣaṃ ca patitam antarikṣād bhayānakam 37 jajvaluś caiva śastrāṇi dhvajāś caiva cakampire aśrūṇi ca vyamuñcanta vāhanāni viśāṃ pate 38 ete cānye ca bahava utpātās tatra māriṣa samutpetur vināśāya kauravāṇāṃ sudāruṇāḥ 39 na ca tān gaṇayām āsuḥ sarve te daivamohitāḥ prasthitaṃ sūtaputraṃ ca jayety ūcur narā bhuvi nirjitān pāṇḍavāṃś caiva menire tava kauravāḥ 40 tato rathasthaḥ paravīra hantā; bhīṣmadroṇāv āttavīryau nirīkṣya samajvalad bhārata pāvakābho; vaikartano 'sau rathakuñjaro vṛṣaḥ 41 sa śalyam ābhāṣya jagāda vākyaṃ; pārthasya karmāpratimaṃ ca dṛṣṭvā mānena darpeṇa ca dahyamānaḥ; krodhena dīpyann iva niḥśvasitvā 42 nāhaṃ mahendrād api vajravāṇeḥ; kruddhād bibhemy āttadhanū rathasthaḥ dṛṣṭvā tu bhīṣma pramukhāñ śayānān; na tv eva māṃ sthiratā saṃjahāti 43 mahendra viṣṇupratimāv aninditau; rathāśvanāgapravara pramāthinau avadhyakalpau nihatau yadā parais; tato mamādyāpi raṇe 'sti sādhvasam 44 samīkṣya saṃkhye 'tibālān narādhipair; narāśvamātaṅgarathāñ śarair hatān kathaṃ na sarvān ahitān raṇe 'vadhīn; mahāstravid brāhmaṇapuṃgavo guruḥ 45 sa saṃsmaran droṇa havaṃ mahāhave; bravīmi satyaṃ kuravo nibodhata na vo mad anyaḥ prasahed raṇe 'rjunaṃ; kramāgataṃ mṛtyum ivograrūpiṇam 46 śikṣā prasādaś ca balaṃ dhṛtiś ca; droṇe mahāstrāṇi ca saṃnatiś ca sa ced agān mṛtyuvaśaṃ mahātmā; sarvān anyān āturān adya manye 47 neha dhruvaṃ kiṃ cid api pracintyaṃ; vidur loke karmaṇo 'nitya yogāt sūryodaye ko hi vimuktasaṃśayo; garvaṃ kurvītādya gurau nipātite 48 na nūnam astrāṇi balaṃ parākramaḥ; kriyā sunītaṃ paramāyudhāni vā alaṃ manuṣyasya sukhāya vartituṃ; tathā hi yuddhe nihataḥ parair guruḥ 49 hutāśanāditya samānatejasaṃ; parākrame viṣṇupuraṃdaropamam naye bṛhaspatyuśanaḥ samaṃ sadā; na cainam astraṃ tad apāt suduḥsaham 50 saṃprakruṣṭe ruditastrī kumāre; parābhūte pauruṣe dhārtarāṣṭre mayā kṛtyam iti jānāmi śalya; prayāhi tasmād dviṣatām anīkam 51 yatra rājā pāṇḍavāḥ satyasaṃdho; vyavasthito bhīmasenārjunau ca vāsudevaḥ sṛñjayāḥ sātyakiś ca; yamau ca kas tau viṣahen mad anyaḥ 52 tasmāt kṣipraṃ madrapate prayāhi; raṇe pāñcālān pāṇḍavān sṛñjayāṃś ca tān vā haniṣyāmi sametya saṃkhye; yāsyāmi vā droṇa mukhāya manye 53 na tv evāhaṃ na gamiṣyāmi madhyaṃ; teṣāṃ śūrāṇām iti mā śalyaviddhi mitradroho marṣaṇīyo na me 'yaṃ; tyaktvā prāṇān anuyāsyāmi droṇam 54 prājñasya mūḍhasya ca jīvitānte; prāṇapramokṣo 'ntakavaktragasya ato vidvann abhiyāsyāmi pārthaṃ; diṣṭaṃ na śakyaṃ vyativartituṃ vai 55 kalyāṇa vṛttaḥ satataṃ hi rājan; vaicitravīryasya suto mamāsīt tasyārthasiddhyartham ahaṃ tyajāmi; priyān bhogān dustyajaṃ jīvitaṃ ca 56 vaiyāghracarmāṇam akūjanākṣaṃ; haimatrikośaṃ rajatatriveṇum rathaprabarhaṃ turagaprabarhair; yuktaṃ prādān mahyam idaṃ hi rāmaḥ 57 dhanūṃṣi citrāṇi nirīkṣya śalya; dhvajaṃ gadāṃ sāyakāṃś cograrūpān asiṃ ca dīptaṃ paramāyudhaṃ ca; śaṅkhaṃ ca śubhraṃ svanavantam ugram 58 patākinaṃ vajranipāta nisvanaṃ; sitāśvayuktaṃ śubhatūṇa śobhitam imaṃ samāsthāya rathaṃ ratharṣabhaṃ; raṇe haniṣyāmy aham arjunaṃ balāt 59 taṃ cen mṛtyuḥ sarvaharo 'bhirakṣate; sadā pramattaḥ samare pāṇḍuputram taṃ vā haniṣyāmi sametya yuddhe; yāsyāmi vā bhīṣma mukho yamāya 60 yama varuṇa kubera vāsavā vā; yadi yugapat sagaṇā mahāhave jugupiṣava ihaitya pāṇḍavaṃ; kim u bahunā saha tair jayāmi tam 61 iti raṇarabhasasya katthatas; tad upaniśamya vacaḥ sa madrarāṭ avahasad avamanya vīryavān; pratiṣiṣidhe ca jāgāda cottaram 62 virama virama karṇa katthanād; atirabhaso 'syati cāpy ayuktavāk kva ca hi naravaro dhanaṃjayaḥ; kva punar iha tvam upāramābudha 63 yadusadanam upendra pālitaṃ; tridivam ivāmara rājarakṣitam prasabham iha vilokya ko haret; puruṣavarāvarajām ṛte 'rjunāt 64 tribhuvana sṛjam īśvareśvaraṃ; ka iha pumān bhavam āhvayed yudhi mṛgavadha kalahe ṛte 'rjunāt; surapativīryasamaprabhāvataḥ 65 asurasuramahoragān narān; garuḍa piśāca sayakṣarākṣasān iṣubhir ajayad agnigauravāt; svabhilaṣitaṃ ca havir dadau jayaḥ 66 smarasi nanu yadā parair hṛtaḥ; sa ca dhṛtarāṣṭra suto vimokṣitaḥ dinakaraja narottamair yadā; maruṣu bahūn vinihatya tān arīn 67 prathamam api palāyite tvayi; priya kalahā dhṛtarāṣṭra sūnavaḥ smarasi nanu yadā pramocitāḥ; khacara gaṇān avajitya pāṇḍavaiḥ 68 samudita balavāhanāḥ punaḥ; puruṣavareṇa jitāḥ stha gograhe saguru guru sutāḥ sabhīṣmakāḥ; kim u na jitaḥ sa tadā tvayārjunaḥ 69 idam aparam upasthitaṃ punas; tava nidhanāya suyuddham adya vai yadi na ripubhayāt palāyase; samaragato 'dya hato 'si sūtaja 70 [s] iti bahu paruṣaṃ prabhāṣati; pramanasi madrapatau ripustavam bhṛśam atiruṣitaḥ paraṃ vṛṣaḥ; kuru pṛtanā patir āha madrapam 71 bhavatu bhavatu kiṃ vikatthase; nanu mama tasya ca yuddham udyatam yadi sa jayati māṃ mahāhave; tata idam astu sukatthitaṃ tava 72 evam astv iti madreśa uktvā nottaram uktavān yāhi madreśa cāpy enaṃ karṇaḥ prāha yuyutsayā 73 sa rathaḥ prayayau śatrūñ śvetāśvaḥ śalya sārathiḥ nighnann amitrān samare tamo ghnan savitā yathā 74 tataḥ prāyāt prītimān vai rathena; vaiyāghreṇa śvetayujātha karṇaḥ sa cālokya dhvajinīṃ pāṇḍavānāṃ; dhanaṃjayaṃ tvarayā paryapṛcchat |