|
1
[व] तान समीपगताञ शरुत्वा पाण्डवाञ शत्रुकर्शनः वासुथेवः सहामात्यः परत्युथ्यातॊ थिथृक्षया 2 ते समेत्य यदान्यायं पाण्डवा वृष्णिभिः सह विविशुः सहिता राजन पुरं वारणसाह्वयम 3 महतस तस्य सैन्यस्य खुरनेमिस्वनेन च थयावापृदिव्यौ खं चैव शब्थेनासीत समावृतम 4 ते कॊशम अग्रतः कृत्वा विविशुः सवपुरं तथा पाण्डवाः परीतमनसः सामात्याः ससुहृथ गणाः 5 ते समेत्य यदान्यायं धृतराष्ट्रं जनाधिपम कीर्तयन्तः सवनामानि तस्य पाथौ ववन्थिरे 6 धृतराष्ट्राथ अनु च ते गान्धारीं सुबलात्मजाम कुन्तीं च राजशार्थूल तथा भरतसत्तमाः 7 विथुरं पूजयित्वा च वैश्यापुत्रं समेत्य च पूज्यमानाः सम ते वीरा वयराजन्त विशां पते 8 ततस तत्परमाश्चर्यं विचित्रं महथ अथ्भुतम शुश्रुवुस ते तथा वीराः पितुस ते जन्म भारत 9 तथ उपश्रुत्य ते कर्म वासुथेवस्य धीमतः पूजार्हं पूजयाम आसुः कृष्णं थेवकिनन्थनम 10 ततः कति पयाहस्य वयासः सत्यवती सुतः आजगाम महातेजा नगरं नागसाह्वयम 11 तस्य सर्वे यदान्यायं पूजां चक्रुः कुरूथ्वहाः सह वृष्ण्यन्धकव्याघ्रैर उपासां चक्रिरे तथा 12 तत्र नानाविधाकाराः कदाः समनुकीर्त्य वै युधिष्ठिरॊ धर्मसुतॊ वयासं वचनम अब्रवीत 13 भवत्प्रसाथाथ भगवन यथ इथं रत्नम आहृतम उपयॊक्तुं तथ इच्छामि वाजिमेधे महाक्रतौ 14 तथनुज्ञातुम इच्छामि भवता मुनिसत्तम तवथधीना वयं सर्वे कृष्णस्य च महात्मनः 15 [व] अनुजानामि राजंस तवां करियतां यथ अनन्तरम यजस्व वाजिमेधेन विधिवथ थक्षिणावता 16 अश्वमेधॊ हि राजेन्थ्र पावनः सर्वपाप्मनाम तेनेष्ट्वा तवं विपाप्मा वै भविता नात्र संशयः 17 [व] इत्य उक्तः स तु धर्मात्मा कुरुराजॊ युधिष्ठिरः अश्वमेधस्य कौरव्य चकाराहरणे मतिम 18 समनुज्ञाप्य तु स तं कृष्णथ्वैपायनं नृपः वासुथेवम अदामन्त्र्य वाग्मी वचनम अब्रवीत 19 थेवकी सुप्रजा थेवी तवया पुरुषसत्तम यथ बरूयां तवां महाबाहॊ तत कृदास तवम इहाच्युत 20 तवत परभावार्जितान भॊगान अश्नीम यथुनन्थन पराक्रमेण बुथ्ध्या च तवयेयं निर्जिता मही 21 थीक्षयस्व तवम आत्मानं तवं नः परमकॊ गुरुः तवयीष्टवति धर्मज्ञ विपाप्मा सयाम अहं विभॊ तवं हि यज्ञॊ ऽकषरः सर्वस तवं धर्मस तवं परजापतिः 22 [व] तवम एवैतन महाभाहॊ वक्तुम अर्हस्य अरिंथम तवं गतिः सर्वभूतानाम इति मे निश्चिता मतिः 23 तवं चाथ्य कुरुवीराणां धर्मेणाभिविराजसे गुणभूताः सम ते राजंस तवं नॊ राजन मतॊ गुरुः 24 यजस्व मथ अनुज्ञातः पराप्त एव करतुर मया युनक्तु नॊ भवान कार्ये यत्र वाञ्छसि भारत सत्यं ते परतिजानामि सर्वं कर्तास्मि ते ऽनघ 25 भीमसेनार्जुनौ चैव तदा माथ्रवतीसुतौ इष्टवन्तॊ भविष्यन्ति तवयीष्टवति भारत |
1
[v] tān samīpagatāñ śrutvā pāṇḍavāñ śatrukarśanaḥ vāsudevaḥ sahāmātyaḥ pratyudyāto didṛkṣayā 2 te sametya yathānyāyaṃ pāṇḍavā vṛṣṇibhiḥ saha viviśuḥ sahitā rājan puraṃ vāraṇasāhvayam 3 mahatas tasya sainyasya khuranemisvanena ca dyāvāpṛthivyau khaṃ caiva śabdenāsīt samāvṛtam 4 te kośam agrataḥ kṛtvā viviśuḥ svapuraṃ tadā pāṇḍavāḥ prītamanasaḥ sāmātyāḥ sasuhṛd gaṇāḥ 5 te sametya yathānyāyaṃ dhṛtarāṣṭraṃ janādhipam kīrtayantaḥ svanāmāni tasya pādau vavandire 6 dhṛtarāṣṭrād anu ca te gāndhārīṃ subalātmajām kuntīṃ ca rājaśārdūla tadā bharatasattamāḥ 7 viduraṃ pūjayitvā ca vaiśyāputraṃ sametya ca pūjyamānāḥ sma te vīrā vyarājanta viśāṃ pate 8 tatas tatparamāścaryaṃ vicitraṃ mahad adbhutam śuśruvus te tadā vīrāḥ pitus te janma bhārata 9 tad upaśrutya te karma vāsudevasya dhīmataḥ pūjārhaṃ pūjayām āsuḥ kṛṣṇaṃ devakinandanam 10 tataḥ kati payāhasya vyāsaḥ satyavatī sutaḥ ājagāma mahātejā nagaraṃ nāgasāhvayam 11 tasya sarve yathānyāyaṃ pūjāṃ cakruḥ kurūdvahāḥ saha vṛṣṇyandhakavyāghrair upāsāṃ cakrire tadā 12 tatra nānāvidhākārāḥ kathāḥ samanukīrtya vai yudhiṣṭhiro dharmasuto vyāsaṃ vacanam abravīt 13 bhavatprasādād bhagavan yad idaṃ ratnam āhṛtam upayoktuṃ tad icchāmi vājimedhe mahākratau 14 tadanujñātum icchāmi bhavatā munisattama tvadadhīnā vayaṃ sarve kṛṣṇasya ca mahātmanaḥ 15 [v] anujānāmi rājaṃs tvāṃ kriyatāṃ yad anantaram yajasva vājimedhena vidhivad dakṣiṇāvatā 16 aśvamedho hi rājendra pāvanaḥ sarvapāpmanām teneṣṭvā tvaṃ vipāpmā vai bhavitā nātra saṃśayaḥ 17 [v] ity uktaḥ sa tu dharmātmā kururājo yudhiṣṭhiraḥ aśvamedhasya kauravya cakārāharaṇe matim 18 samanujñāpya tu sa taṃ kṛṣṇadvaipāyanaṃ nṛpaḥ vāsudevam athāmantrya vāgmī vacanam abravīt 19 devakī suprajā devī tvayā puruṣasattama yad brūyāṃ tvāṃ mahābāho tat kṛthās tvam ihācyuta 20 tvat prabhāvārjitān bhogān aśnīma yadunandana parākrameṇa buddhyā ca tvayeyaṃ nirjitā mahī 21 dīkṣayasva tvam ātmānaṃ tvaṃ naḥ paramako guruḥ tvayīṣṭavati dharmajña vipāpmā syām ahaṃ vibho tvaṃ hi yajño 'kṣaraḥ sarvas tvaṃ dharmas tvaṃ prajāpatiḥ 22 [v] tvam evaitan mahābhāho vaktum arhasy ariṃdama tvaṃ gatiḥ sarvabhūtānām iti me niścitā matiḥ 23 tvaṃ cādya kuruvīrāṇāṃ dharmeṇābhivirājase guṇabhūtāḥ sma te rājaṃs tvaṃ no rājan mato guruḥ 24 yajasva mad anujñātaḥ prāpta eva kratur mayā yunaktu no bhavān kārye yatra vāñchasi bhārata satyaṃ te pratijānāmi sarvaṃ kartāsmi te 'nagha 25 bhīmasenārjunau caiva tathā mādravatīsutau iṣṭavanto bhaviṣyanti tvayīṣṭavati bhārata |