|
1
pratiprayāte kākutsthe mahendraḥ pākaśāsanaḥ abravīt paramaprīto rāghavaṃ prāñjaliṃ sthitam 2 amoghaṃ darśanaṃ rāma tavāsmākaṃ paraṃtapa prītiyukto 'smi tena tvaṃ brūhi yan manasecchasi 3 evam uktas tu kākutsthaḥ pratyuvāca kṛtāñjaliḥ lakṣmaṇena saha bhrātrā sītayā cāpi bhāryayā 4 yadi prītiḥ samutpannā mayi sarvasureśvara vakṣyāmi kuru me satyaṃ vacanaṃ vadatāṃ vara 5 mama hetoḥ parākrāntā ye gatā yamasādanam te sarve jīvitaṃ prāpya samuttiṣṭhantu vānarāḥ 6 matpriyeṣv abhiraktāś ca na mṛtyuṃ gaṇayanti ca tvatprasādāt sameyus te varam etad ahaṃ vṛṇe 7 nīrujān nirvraṇāṃś caiva saṃpannabalapauruṣān golāṅgūlāṃs tathaivarkṣān draṣṭum icchāmi mānada 8 akāle cāpi mukhyāni mūlāni ca phalāni ca nadyaś ca vimalās tatra tiṣṭheyur yatra vānarāḥ 9 śrutvā tu vacanaṃ tasya rāghavasya mahātmanaḥ mahendraḥ pratyuvācedaṃ vacanaṃ prītilakṣaṇam 10 mahān ayaṃ varas tāta tvayokto raghunandana samutthāsyanti harayaḥ suptā nidrākṣaye yathā 11 suhṛdbhir bāndhavaiś caiva jñātibhiḥ svajanena ca sarva eva sameṣyanti saṃyuktāḥ parayā mudā 12 akāle puṣpaśabalāḥ phalavantaś ca pādapāḥ bhaviṣyanti maheṣvāsa nadyaś ca salilāyutāḥ 13 savraṇaiḥ prathamaṃ gātraiḥ saṃvṛtair nivraṇaiḥ punaḥ babhūvur vānarāḥ sarve kim etad iti vismitaḥ 14 kākutsthaṃ paripūrṇārthaṃ dṛṣṭvā sarve surottamāḥ ūcus te prathamaṃ stutvā stavārhaṃ sahalakṣmaṇam 15 gacchāyodhyām ito vīra visarjaya ca vānarān maithilīṃ sāntvayasvainām anuraktāṃ tapasvinīm 16 bhrātaraṃ paśya bharataṃ tvacchokād vratacāriṇam abhiṣecaya cātmānaṃ paurān gatvā praharṣaya 17 evam uktvā tam āmantrya rāmaṃ saumitriṇā saha vimānaiḥ sūryasaṃkāśair hṛṣṭā jagmuḥ surā divam 18 abhivādya ca kākutsthaḥ sarvāṃs tāṃs tridaśottamān lakṣmaṇena saha bhrātrā vāsam ājñāpayat tadā 19 tatas tu sā lakṣmaṇarāmapālitā; mahācamūr hṛṣṭajanā yaśasvinī śriyā jvalantī virarāja sarvato; niśāpraṇīteva hi śītaraśminā |
1
परतिप्रयाते काकुत्स्दे महेन्थ्रः पाकशासनः अब्रवीत परमप्रीतॊ राघवं पराञ्जलिं सदितम 2 अमॊघं थर्शनं राम तवास्माकं परंतप परीतियुक्तॊ ऽसमि तेन तवं बरूहि यन मनसेच्छसि 3 एवम उक्तस तु काकुत्स्दः परत्युवाच कृताञ्जलिः लक्ष्मणेन सह भरात्रा सीतया चापि भार्यया 4 यथि परीतिः समुत्पन्ना मयि सर्वसुरेश्वर वक्ष्यामि कुरु मे सत्यं वचनं वथतां वर 5 मम हेतॊः पराक्रान्ता ये गता यमसाथनम ते सर्वे जीवितं पराप्य समुत्तिष्ठन्तु वानराः 6 मत्प्रियेष्व अभिरक्ताश च न मृत्युं गणयन्ति च तवत्प्रसाथात समेयुस ते वरम एतथ अहं वृणे 7 नीरुजान निर्व्रणांश चैव संपन्नबलपौरुषान गॊलाङ्गूलांस तदैवर्क्षान थरष्टुम इच्छामि मानथ 8 अकाले चापि मुख्यानि मूलानि च फलानि च नथ्यश च विमलास तत्र तिष्ठेयुर यत्र वानराः 9 शरुत्वा तु वचनं तस्य राघवस्य महात्मनः महेन्थ्रः परत्युवाचेथं वचनं परीतिलक्षणम 10 महान अयं वरस तात तवयॊक्तॊ रघुनन्थन समुत्दास्यन्ति हरयः सुप्ता निथ्राक्षये यदा 11 सुहृथ्भिर बान्धवैश चैव जञातिभिः सवजनेन च सर्व एव समेष्यन्ति संयुक्ताः परया मुथा 12 अकाले पुष्पशबलाः फलवन्तश च पाथपाः भविष्यन्ति महेष्वास नथ्यश च सलिलायुताः 13 सव्रणैः परदमं गात्रैः संवृतैर निव्रणैः पुनः बभूवुर वानराः सर्वे किम एतथ इति विस्मितः 14 काकुत्स्दं परिपूर्णार्दं थृष्ट्वा सर्वे सुरॊत्तमाः ऊचुस ते परदमं सतुत्वा सतवार्हं सहलक्ष्मणम 15 गच्छायॊध्याम इतॊ वीर विसर्जय च वानरान मैदिलीं सान्त्वयस्वैनाम अनुरक्तां तपस्विनीम 16 भरातरं पश्य भरतं तवच्छॊकाथ वरतचारिणम अभिषेचय चात्मानं पौरान गत्वा परहर्षय 17 एवम उक्त्वा तम आमन्त्र्य रामं सौमित्रिणा सह विमानैः सूर्यसंकाशैर हृष्टा जग्मुः सुरा थिवम 18 अभिवाथ्य च काकुत्स्दः सर्वांस तांस तरिथशॊत्तमान लक्ष्मणेन सह भरात्रा वासम आज्ञापयत तथा 19 ततस तु सा लक्ष्मणरामपालिता; महाचमूर हृष्टजना यशस्विनी शरिया जवलन्ती विरराज सर्वतॊ; निशाप्रणीतेव हि शीतरश्मिना |