|
1
[भीम] यदा यदैव शान्तिः सयात कुरूणां मधुसूथन तदा तदैव भाषेदा मा सम युथ्धेन भीषयेः 2 अमर्षी नित्यसंरब्धः शरेयॊ थवेषी महामनाः नॊग्रं थुर्यॊधनॊ वाच्यः साम्नैवैनं समाचरेः 3 परकृत्या पापसत्त्वश च तुल्यचेताश च थस्युभिः ऐश्वर्यमथमत्तश च कृतवैरश च पाण्डवैः 4 अथीर्घथर्शी निष्ठूरी कषेप्ता करूरपराक्रमः थीर्घमन्युर अनेयश च पापात्मा निकृतिप्रियः 5 मरियेतापि न भज्येत नैव जह्यात सवकं मतम ताथृशेन शमं कृष्ण मये परमथुष्करम 6 सुहृथाम अप्य अवाचीनस तयक्तधर्मः परियानृतः परतिहन्त्य एव सुहृथां वाचश चैव मनांसि च 7 स मन्युवशम आपन्नः सवभावं थुष्टम आस्दितः सवभावात पापम अन्वेति तृणैस तुन्न इवॊरगः 8 थुर्यॊधनॊ हि यत सेनः सर्वदा विथितस तव यच छीलॊ यत सवभावश च यथ बलॊ यत पराक्रमः 9 पुरा परसन्नाः कुरवः सह पुत्रास तदा वयम इन्थ्र जयेष्ठा इवाभूम मॊथमानाः स बान्धवाः 10 थुर्यॊधनस्य करॊधेन भारता मधुसूथन धक्ष्यन्ते शिशिरापाये वनानीव हुताशनैः 11 अष्टाथशेमे राजानः परख्याता मधुसूथन ये समुच्चिच्छिथुर जञातीन सुहृथश च स बान्धवान 12 असुराणां समृथ्धानां जवलताम इव तेजसा पर्याय काले धर्मस्य पराप्ते बलिर अजायत 13 हैहयानाम उथावर्तॊ नीपानां जनमेजयः बहुलस तालजङ्घानां कृमीणाम उथ्धतॊ वसुः 14 अज बिन्थुः सुवीराणां सुराष्ट्राणां कुशर्थ्धिकः अर्कजश च बलीहानां चीनानां धौतमूलकः 15 हयग्रीवॊ विथेहानां वरप्रश च महौजसाम बाहुः सुन्थर वेगानां थीप्ताक्षाणां पुरूरवाः 16 सहजश चेथिमत्स्यानां परचेतानां बृहथ्बलः धारणश चेन्थ्र वत्सानां मुकुटानां विगाहनः 17 शमश च नन्थिवेगानाम इत्य एते कुलपांसनाः युगान्ते कृष्ण संभूताः कुलेषु पुरुषाधमाः 18 अप्य अयं नः कुरूणां सयाथ युगान्ते कालसंभृतः थुर्यॊधनः कुलाङ्गारॊ जघन्यः पापपूरुषः 19 तस्मान मृथु शनैर एनं बरूया धर्मार्दसंहितम कामानुबन्ध बहुलं नॊग्रम उग्रपराक्रमम 20 अपि थुर्यॊधनं कृष्ण सर्वे वयम अधश चराः नीचैर भूत्वानुयास्यामॊ मा सम नॊ भरता नशन 21 अप्य उथासीनवृत्तिः सयाथ यदा नः कुरुभिः सह वासुथेव तदा कार्यं न कुरून अनयः सपृशेत 22 वाच्यः पितामहॊ वृथ्धॊ ये च कृष्ण सभासथः भरातॄणाम अस्तु सौभ्रात्रं धार्तराष्ट्रः परशाम्यताम 23 अहम एतथ बरवीम्य एवं राजा चैव परशंसति अर्जुनॊ नैव युथ्धार्दी भूयसी हि थयार्जुने |
1
[bhīma] yathā yathaiva śāntiḥ syāt kurūṇāṃ madhusūdana tathā tathaiva bhāṣethā mā sma yuddhena bhīṣayeḥ 2 amarṣī nityasaṃrabdhaḥ śreyo dveṣī mahāmanāḥ nograṃ duryodhano vācyaḥ sāmnaivainaṃ samācareḥ 3 prakṛtyā pāpasattvaś ca tulyacetāś ca dasyubhiḥ aiśvaryamadamattaś ca kṛtavairaś ca pāṇḍavaiḥ 4 adīrghadarśī niṣṭhūrī kṣeptā krūraparākramaḥ dīrghamanyur aneyaś ca pāpātmā nikṛtipriyaḥ 5 mriyetāpi na bhajyeta naiva jahyāt svakaṃ matam tādṛśena śamaṃ kṛṣṇa maye paramaduṣkaram 6 suhṛdām apy avācīnas tyaktadharmaḥ priyānṛtaḥ pratihanty eva suhṛdāṃ vācaś caiva manāṃsi ca 7 sa manyuvaśam āpannaḥ svabhāvaṃ duṣṭam āsthitaḥ svabhāvāt pāpam anveti tṛṇais tunna ivoragaḥ 8 duryodhano hi yat senaḥ sarvathā viditas tava yac chīlo yat svabhāvaś ca yad balo yat parākramaḥ 9 purā prasannāḥ kuravaḥ saha putrās tathā vayam indra jyeṣṭhā ivābhūma modamānāḥ sa bāndhavāḥ 10 duryodhanasya krodhena bhāratā madhusūdana dhakṣyante śiśirāpāye vanānīva hutāśanaiḥ 11 aṣṭādaśeme rājānaḥ prakhyātā madhusūdana ye samuccicchidur jñātīn suhṛdaś ca sa bāndhavān 12 asurāṇāṃ samṛddhānāṃ jvalatām iva tejasā paryāya kāle dharmasya prāpte balir ajāyata 13 haihayānām udāvarto nīpānāṃ janamejayaḥ bahulas tālajaṅghānāṃ kṛmīṇām uddhato vasuḥ 14 aja binduḥ suvīrāṇāṃ surāṣṭrāṇāṃ kuśarddhikaḥ arkajaś ca balīhānāṃ cīnānāṃ dhautamūlakaḥ 15 hayagrīvo videhānāṃ varapraś ca mahaujasām bāhuḥ sundara vegānāṃ dīptākṣāṇāṃ purūravāḥ 16 sahajaś cedimatsyānāṃ pracetānāṃ bṛhadbalaḥ dhāraṇaś cendra vatsānāṃ mukuṭānāṃ vigāhanaḥ 17 śamaś ca nandivegānām ity ete kulapāṃsanāḥ yugānte kṛṣṇa saṃbhūtāḥ kuleṣu puruṣādhamāḥ 18 apy ayaṃ naḥ kurūṇāṃ syād yugānte kālasaṃbhṛtaḥ duryodhanaḥ kulāṅgāro jaghanyaḥ pāpapūruṣaḥ 19 tasmān mṛdu śanair enaṃ brūyā dharmārthasaṃhitam kāmānubandha bahulaṃ nogram ugraparākramam 20 api duryodhanaṃ kṛṣṇa sarve vayam adhaś carāḥ nīcair bhūtvānuyāsyāmo mā sma no bharatā naśan 21 apy udāsīnavṛttiḥ syād yathā naḥ kurubhiḥ saha vāsudeva tathā kāryaṃ na kurūn anayaḥ spṛśet 22 vācyaḥ pitāmaho vṛddho ye ca kṛṣṇa sabhāsadaḥ bhrātṝṇām astu saubhrātraṃ dhārtarāṣṭraḥ praśāmyatām 23 aham etad bravīmy evaṃ rājā caiva praśaṃsati arjuno naiva yuddhārthī bhūyasī hi dayārjune |