|
1
[स] ततः संशप्तका राजन समे थेशे वयवस्दिताः वयूह्यानीकं रदैर एव चन्थ्रार्धाख्यं मुथान्विताः 2 ते किरीटिनम आयान्तं थृष्ट्वा हर्षेण मारिष उथक्रॊशन नरव्याघ्राः शब्थेन महता तथा 3 स शब्थः परथिशः सर्वा थिशः खंच समावृणॊत आवृतत्वाच च लॊकस्य नासीत तत्र परतिस्वनः 4 अतीव संप्रहृष्टांस तान उपलभ्य धनंजयः किं चिथ अभ्युत्स्मयन कृष्णम इथं वचनम अब्रवीत 5 पश्यैतान थेवकी मातुर मुमूर्षून अथ्य संयुगे भरातॄंस तरैगर्तकान एवं रॊथितव्ये परहर्षितान 6 अद वा हर्षकालॊ ऽयं तरैगर्तानाम असंशयम कुनरैर थुरवापान हि लॊकान पराप्स्यन्त्य अनुत्तमान 7 एवम उक्त्वा महाबाहुर हृषीकेशं ततॊ ऽरजुनः आससाथ रणे वयूढां तरैगर्तानाम अनीकिनीम 8 स थेवथत्तम आथाय शङ्खं हेमपरिष्कृतम थध्मौ वेगेन महता फल्गुनः पूरयन थिशः 9 तेन शब्थेन वित्रस्ता संशप्तकवरूदिनी निश्चेष्टावस्दिता संक्ये अश्मसारमयी यदा 10 वाहास तेषां विवृत्ताक्षाः सतब्धकर्ण शिरॊधराः विष्टब्ध चरणा मूत्रं रुधिरं च परसुस्रुवुः 11 उपलभ्य च ते संज्ञाम अवस्दाप्य च वाहिनीम युगपत पाण्डुपुत्राय चिक्षिपुः कङ्कपत्रिणः 12 तान्य अर्जुनः सहस्राणि थश पञ्चैव चाशुगैः अनागतान्य एव शरैश चिच्छेथाशु पराक्रमः 13 ततॊ ऽरजुनं शितैर बाणैर थशभिर थशभिः पुनः परत्यविध्यंस ततः पार्दस तान अविध्यत तरिभिस तरिभिः 14 एकैकस तु ततः पार्दं राजन विव्याध पञ्चभिः स च तान परतिविव्याध थवाभ्यां थवाभ्यां पराक्रमी 15 भूय एव तु संरब्धास ते ऽरजुनं सह केशवम आपूरयञ शरैस तीक्ष्णैस तटाकम इव वृष्टिभिः 16 ततः शरसहस्राणि परापतन्न अर्जुनं परति भरमराणाम इव वराताः फुल्लथ्रुमगणे वने 17 ततः सुबाहुस तरिंशथ्भिर अथ्रिसारमयैर थृढैः अविध्यथ इषुभिर गाढं किरीटे सव्यसाचिनम 18 तैः किरीटी किरीटस्दैर हेमपुङ्खैर अजिह्मगैः शातकुम्भमयापीडॊ बभौ यूप इवॊच्छ्रितः 19 हस्तावापं सुबाहॊस तु भल्लेन युधि पाण्डवः चिच्छेथ तं चैव पुनः शरवर्षैर अवाकिरत 20 ततः सुशर्मा थशभिः सुरदश च किरीटिनम सुधर्मा सुधनुश चैव सुबाहुश च समर्पयन 21 तांस तु सर्वान पृदग बाणैर वानरप्रवर धवजः परत्यविध्यथ धवजांश चैषां भल्लैश चिच्छेथ काञ्चनान 22 सुधन्वनॊ धनुश छित्त्वा हयान वै नयवधीच छरैः अत्रास्य सशिरस्त्राणं शिरः कायाथ अपाहरत 23 तस्मिंस तु पतिते वीरे तरस्तास तस्य पथानुगाः वयथ्रवन्त भयाथ भीता येन थौर्यॊधनं बलम 24 ततॊ जघान संक्रुथ्धॊ वासविस तां महाचमूम शरजालैर अविच्छिन्नैस तमः सूर्य इवांशुभिः 25 ततॊ भग्ने बले तस्मिन विप्रयाते समन्ततः सव्यसाचिनि संक्रुथ्धे तरैगर्तान भयम आविशत 26 ते वध्यमानाः पार्देन शरैः संनतपर्वभिः अमुह्यंस तत्र तत्रैव तरस्ता मृगगणा इव 27 ततस तरिगर्तराट करुथ्धस तान उवाच महारदान अलं थरुतेन वः शूरा न भयंकर्तुम अर्हद 28 शप्त्वा तु शपदान घॊरान सर्वसैन्यस्य पश्यतः गत्वा थौर्यॊघनं सैन्यं किं वा वक्ष्यद मुख्यगाः 29 नावहास्याः कदं लॊके कर्मणानेन संयुगे भवेम सहिताः सर्वे निवर्तध्वं यदाबलम 30 एवम उक्तास तु ते राजन्न उथक्रॊशन मुहुर मुहुः शङ्खांश च थध्मिरे वीरा हर्षयन्तः परस्परम 31 ततस ते संन्यवर्तन्त संशप्तकगणाः पुनः नारायणाश च गॊपालाः कृत्वा मृत्युं निवर्तनम |
1
[s] tataḥ saṃśaptakā rājan same deśe vyavasthitāḥ vyūhyānīkaṃ rathair eva candrārdhākhyaṃ mudānvitāḥ 2 te kirīṭinam āyāntaṃ dṛṣṭvā harṣeṇa māriṣa udakrośan naravyāghrāḥ śabdena mahatā tadā 3 sa śabdaḥ pradiśaḥ sarvā diśaḥ khaṃca samāvṛṇot āvṛtatvāc ca lokasya nāsīt tatra pratisvanaḥ 4 atīva saṃprahṛṣṭāṃs tān upalabhya dhanaṃjayaḥ kiṃ cid abhyutsmayan kṛṣṇam idaṃ vacanam abravīt 5 paśyaitān devakī mātur mumūrṣūn adya saṃyuge bhrātṝṃs traigartakān evaṃ roditavye praharṣitān 6 atha vā harṣakālo 'yaṃ traigartānām asaṃśayam kunarair duravāpān hi lokān prāpsyanty anuttamān 7 evam uktvā mahābāhur hṛṣīkeśaṃ tato 'rjunaḥ āsasāda raṇe vyūḍhāṃ traigartānām anīkinīm 8 sa devadattam ādāya śaṅkhaṃ hemapariṣkṛtam dadhmau vegena mahatā phalgunaḥ pūrayan diśaḥ 9 tena śabdena vitrastā saṃśaptakavarūthinī niśceṣṭāvasthitā saṃkye aśmasāramayī yathā 10 vāhās teṣāṃ vivṛttākṣāḥ stabdhakarṇa śirodharāḥ viṣṭabdha caraṇā mūtraṃ rudhiraṃ ca prasusruvuḥ 11 upalabhya ca te saṃjñām avasthāpya ca vāhinīm yugapat pāṇḍuputrāya cikṣipuḥ kaṅkapatriṇaḥ 12 tāny arjunaḥ sahasrāṇi daśa pañcaiva cāśugaiḥ anāgatāny eva śaraiś cicchedāśu parākramaḥ 13 tato 'rjunaṃ śitair bāṇair daśabhir daśabhiḥ punaḥ pratyavidhyaṃs tataḥ pārthas tān avidhyat tribhis tribhiḥ 14 ekaikas tu tataḥ pārthaṃ rājan vivyādha pañcabhiḥ sa ca tān prativivyādha dvābhyāṃ dvābhyāṃ parākramī 15 bhūya eva tu saṃrabdhās te 'rjunaṃ saha keśavam āpūrayañ śarais tīkṣṇais taṭākam iva vṛṣṭibhiḥ 16 tataḥ śarasahasrāṇi prāpatann arjunaṃ prati bhramarāṇām iva vrātāḥ phulladrumagaṇe vane 17 tataḥ subāhus triṃśadbhir adrisāramayair dṛḍhaiḥ avidhyad iṣubhir gāḍhaṃ kirīṭe savyasācinam 18 taiḥ kirīṭī kirīṭasthair hemapuṅkhair ajihmagaiḥ śātakumbhamayāpīḍo babhau yūpa ivocchritaḥ 19 hastāvāpaṃ subāhos tu bhallena yudhi pāṇḍavaḥ ciccheda taṃ caiva punaḥ śaravarṣair avākirat 20 tataḥ suśarmā daśabhiḥ surathaś ca kirīṭinam sudharmā sudhanuś caiva subāhuś ca samarpayan 21 tāṃs tu sarvān pṛthag bāṇair vānarapravara dhvajaḥ pratyavidhyad dhvajāṃś caiṣāṃ bhallaiś ciccheda kāñcanān 22 sudhanvano dhanuś chittvā hayān vai nyavadhīc charaiḥ atrāsya saśirastrāṇaṃ śiraḥ kāyād apāharat 23 tasmiṃs tu patite vīre trastās tasya padānugāḥ vyadravanta bhayād bhītā yena dauryodhanaṃ balam 24 tato jaghāna saṃkruddho vāsavis tāṃ mahācamūm śarajālair avicchinnais tamaḥ sūrya ivāṃśubhiḥ 25 tato bhagne bale tasmin viprayāte samantataḥ savyasācini saṃkruddhe traigartān bhayam āviśat 26 te vadhyamānāḥ pārthena śaraiḥ saṃnataparvabhiḥ amuhyaṃs tatra tatraiva trastā mṛgagaṇā iva 27 tatas trigartarāṭ kruddhas tān uvāca mahārathān alaṃ drutena vaḥ śūrā na bhayaṃkartum arhatha 28 śaptvā tu śapathān ghorān sarvasainyasya paśyataḥ gatvā dauryoghanaṃ sainyaṃ kiṃ vā vakṣyatha mukhyagāḥ 29 nāvahāsyāḥ kathaṃ loke karmaṇānena saṃyuge bhavema sahitāḥ sarve nivartadhvaṃ yathābalam 30 evam uktās tu te rājann udakrośan muhur muhuḥ śaṅkhāṃś ca dadhmire vīrā harṣayantaḥ parasparam 31 tatas te saṃnyavartanta saṃśaptakagaṇāḥ punaḥ nārāyaṇāś ca gopālāḥ kṛtvā mṛtyuṃ nivartanam |