|
1
[धृ] वयदयेयुर इमे सेनां थेवानाम अपि संयुगे आहवे ये नयवर्तन्त वृकॊथर मुखा रदाः 2 संप्रयुक्तः किलैवायं थिष्टैर भवति पूरुषः तस्मिन्न एव तु सर्वार्दा थृश्यन्ते वै पृदग्विधाः 3 थीर्घं विप्रॊषितः कालम अरण्ये जटिलॊ ऽजनी अज्ञातश चैव लॊकस्य विजहार युधिष्ठिरः 4 स एव महतीं सेनां समावर्तयथ आहवे किम अन्यथ थैवसंयॊगान मम पुत्रस्य चाभवत 5 युक्त एव हि भाग्येन धरुवम उत्पथ्यते नरः स तदाकृष्यते तेन न यदा सवयम इच्छति 6 थयूतव्यसनम आसाथ्य कलेशितॊ हि युधिष्ठिरः स पुनर भागधेयेन सहायान उपलब्धवान 7 अर्धं मे केकया लब्धाः काशिकाः कॊसलाश च ये चेथयश चापरे वङ्गा माम एव समुपाश्रिताः 8 पृदिवी भूयसी तात मम पार्दस्य नॊ तदा इति माम अब्रवीत सूत मन्थॊ थुर्यॊधनस तथा 9 तस्य सेना समूहस्य मध्ये थरॊणः सुरक्षितः निहतः पार्षतेनाजौ किम अन्यथ भागधेयतः 10 मध्ये राज्ञां महाबाहुं सथा युथ्धाभिनन्थिनम सर्वास्त्रपारगं थरॊणं कदं मृत्युर उपेयिवान 11 समनुप्राप्त कृच्छ्रॊ ऽहं संमॊहं परमं गतः भीष्मथ्रॊणौ हतौ शरुत्वा नाहं जीवितुम उत्सहे 12 यन मा कषत्ताभ्रवीत तात परपश्यन पुत्रगृथ्धिनम थुर्यॊधनेन तत सर्वं पराप्तं सूत मया सह 13 नृशंसं तु परं तत सयात तयक्त्वा थुर्यॊधनं यथि पुत्र शेषं चिकीर्षेयं कृच्छ्रं न मरणं भवेत 14 यॊ हि धर्मं परित्यज्य भवत्य अर्दपरॊ नरः सॊ ऽसमाच च हीयते लॊकात कषुथ्रभावं च गच्छति 15 अथ्य चाप्य अस्य राष्ट्रस्य हतॊत्साहस्य संजय अवशेषं न पश्यामि ककुथे मृथिते सति 16 कदं सयाथ अवशेषं हि धुर्ययॊर अभ्यतीतयॊः यौ नित्यम अनुजीवामः कषमिणौ पुरुषर्षभौ 17 वयक्तम एव च मे शंस यदा युथ्धम अवर्तत के ऽयुध्यन के वयपाकर्षन के कषुथ्राः पराथ्रवन भयात 18 धनंजयं च मे शंस यथ यच चक्रे रदर्षभः तस्माथ भयं नॊ भूयिष्ठं भरातृव्याच च विशेषतः 19 यदासीच च निवृत्तेषु पाण्डवेषु च संजय मम सैन्यावशेषस्य संनिपातः सुथारुणः मामकानां च ये शूराः कांस तत्र समवारयन |
1
[dhṛ] vyathayeyur ime senāṃ devānām api saṃyuge āhave ye nyavartanta vṛkodara mukhā rathāḥ 2 saṃprayuktaḥ kilaivāyaṃ diṣṭair bhavati pūruṣaḥ tasminn eva tu sarvārthā dṛśyante vai pṛthagvidhāḥ 3 dīrghaṃ viproṣitaḥ kālam araṇye jaṭilo 'janī ajñātaś caiva lokasya vijahāra yudhiṣṭhiraḥ 4 sa eva mahatīṃ senāṃ samāvartayad āhave kim anyad daivasaṃyogān mama putrasya cābhavat 5 yukta eva hi bhāgyena dhruvam utpadyate naraḥ sa tathākṛṣyate tena na yathā svayam icchati 6 dyūtavyasanam āsādya kleśito hi yudhiṣṭhiraḥ sa punar bhāgadheyena sahāyān upalabdhavān 7 ardhaṃ me kekayā labdhāḥ kāśikāḥ kosalāś ca ye cedayaś cāpare vaṅgā mām eva samupāśritāḥ 8 pṛthivī bhūyasī tāta mama pārthasya no tathā iti mām abravīt sūta mando duryodhanas tadā 9 tasya senā samūhasya madhye droṇaḥ surakṣitaḥ nihataḥ pārṣatenājau kim anyad bhāgadheyataḥ 10 madhye rājñāṃ mahābāhuṃ sadā yuddhābhinandinam sarvāstrapāragaṃ droṇaṃ kathaṃ mṛtyur upeyivān 11 samanuprāpta kṛcchro 'haṃ saṃmohaṃ paramaṃ gataḥ bhīṣmadroṇau hatau śrutvā nāhaṃ jīvitum utsahe 12 yan mā kṣattābhravīt tāta prapaśyan putragṛddhinam duryodhanena tat sarvaṃ prāptaṃ sūta mayā saha 13 nṛśaṃsaṃ tu paraṃ tat syāt tyaktvā duryodhanaṃ yadi putra śeṣaṃ cikīrṣeyaṃ kṛcchraṃ na maraṇaṃ bhavet 14 yo hi dharmaṃ parityajya bhavaty arthaparo naraḥ so 'smāc ca hīyate lokāt kṣudrabhāvaṃ ca gacchati 15 adya cāpy asya rāṣṭrasya hatotsāhasya saṃjaya avaśeṣaṃ na paśyāmi kakude mṛdite sati 16 kathaṃ syād avaśeṣaṃ hi dhuryayor abhyatītayoḥ yau nityam anujīvāmaḥ kṣamiṇau puruṣarṣabhau 17 vyaktam eva ca me śaṃsa yathā yuddham avartata ke 'yudhyan ke vyapākarṣan ke kṣudrāḥ prādravan bhayāt 18 dhanaṃjayaṃ ca me śaṃsa yad yac cakre ratharṣabhaḥ tasmād bhayaṃ no bhūyiṣṭhaṃ bhrātṛvyāc ca viśeṣataḥ 19 yathāsīc ca nivṛtteṣu pāṇḍaveṣu ca saṃjaya mama sainyāvaśeṣasya saṃnipātaḥ sudāruṇaḥ māmakānāṃ ca ye śūrāḥ kāṃs tatra samavārayan |