|
1
[स] परकाशिते तदा लॊके रजसा च तमॊवृते समाजग्मुर अदॊ वीराः परस्परवधैषिणः 2 ते समेत्य रणे राजञ शस्त्रप्रासासि धारिणः परस्परम उथक्षन्त परस्परकृतागसः 3 परथीपानां सहस्रैश च थीप्यमानैः समन्ततः विरराज तथा भूमिर थयौर गरहैर इव भारत 4 उल्का शतैः परज्वलितै रणभूणिर वयराजत थह्यमानेव लॊकानाम अभावे वै वसुंधरा 5 परथीप्यन्त थिशः सर्वाः परथीपैस तैः समन्ततः वर्षा परथॊषे खथ्यॊतैर वृता वृक्षा इवाबभुः 6 असज्जन्त ततॊ वीरा वीरेष्व एव पृदक पृदक नागा नागैः समाजग्मुस तुरगाः सह वाजिभिः 7 रदा रदवरैर एव समाजग्मुर मुथान्विताः तस्मिन रात्रिमुखे घॊरे पुत्रस्य तव शासनात 8 ततॊ ऽरजुनॊ महाराज कौरवाणाम अनीकिनीम वयधमत तवरया युक्तः कषपयन सर्वपार्दिवान 9 [धृ] तस्मिन परविष्टे संरब्धे मम पुत्रस्य वाहिनीम अमृष्यमाणे थुर्धर्षे किं व आसीन मनस तथा 10 किम अमन्यन्त सैन्यानि परविष्टे शत्रुतापने थुर्यॊधनश च किं कृत्यं पराप्तकालम अमन्यत 11 के चैनं समरे वीरं परत्युथ्ययुर अरिंथमम के ऽरक्षन थक्षिणं चक्रं के च थरॊणस्य सव्यतः 12 के पृष्ठतॊ ऽसय हय अभवन वीरा वीरस्य युध्यतः के पुरस्ताथ अगच्छन्त निघ्नतः शात्रवान रणे 13 यत पराविशन महेष्वासः पाञ्चालान अपराजितः नृत्यन्न इव नरव्याघ्रॊ रदमार्गेषु वीर्यवान 14 थथाह च शरैर थरॊणः पाञ्चालानां रदव्रजान धूमकेतुर इव करुथ्धः स कदं मृत्युम ईयिवान 15 अव्यग्रान एव हि परान अक्दयस्य अपराजितान हतांश चैव विषण्णांश च विप्रकीर्णांश च शंससि रदिनॊ विरदांश चैव कृतान युथ्धेषु मामकान 16 [धृ] थरॊणस्य मतम आज्ञाय यॊथ्धुकामस्य तां निशाम थुयॊधनॊ महाराज वश्यान भरातॄन अभाषत 17 विकर्णं चित्रसेनं च महाबाहुं च कौरवम थुर्धर्षं थीर्घबाहुं च ये च तेषां पथानुगाः 18 थरॊणं यत्ताः पराक्रान्ताः सर्वे रक्षत पृष्ठतः हार्थिक्यॊ थक्षिणं चक्रं शल्यश चैवॊत्तरं तदा 19 तरिगर्तानां च ये शूरा हतशिष्टा महारदाः तांश चैव सर्वान पुत्रस ते समचॊथयथ अग्रतः 20 आचार्यॊ हि सुसंयत्तॊ भृशं यत्ताश च पाण्डवाः तं रक्षत सुसंयत्ता निघ्नन्तं शात्रवान रणे 21 थरॊणॊ हि बलवान युथ्धे कषिप्रहस्तः पराक्रमी निर्जयेत तरिथशान युथ्धे किम उ पार्दान स सॊमकान 22 ते यूयं सहिताः सर्वे भृशं यत्ता महारदाः थरॊणं रक्षत पाञ्चाल्याथ धृष्टथ्युम्नान महारदात 23 पाण्डवेयेषु सैन्येषु यॊधं पश्याम्य अहं न तम यॊ जयेत रणे थरॊणं धृष्टथ्युम्नाथ ऋते नृपाः 24 तस्य सर्वात्मना मन्ये भारथ्वाजस्य रक्षणम स गुप्तः सॊमकान हन्यात सृञ्जयांश च सराजकान 25 सृञ्जयेष्व अद सर्वेषु निहतेषु चमूमुखे धृष्टथ्युम्नं रणे थरौणिर नाशयिष्यत्य असंशयम 26 तदार्जुनं रणे कर्णॊ विजेष्यति महारदः भीमसेनम अहं चापि युथ्धे जेष्यामि थंशितः 27 सॊ ऽयं मम जयॊ वयक्तं थीर्घकालं भविष्यति तस्माथ रक्षत संग्रामे थरॊणम एव महारदाः 28 इत्य उक्त्वा भरतश्रेष्ठ पुत्रॊ थुर्यॊधनस तव वयाथिथेश ततः सैन्यं तस्मिंस तमसि थारुणे 29 ततः परववृते युथ्धं रात्रौ तथ भरतर्षभ उभयॊः सेनयॊर घॊरं विजयं परति काङ्क्षिणॊः 30 अर्जुनः कौरवं सैन्यम अर्जुनं चापि कौरवाः नानाशस्त्रसमावापैर अन्यॊन्यं पर्यपीडयन 31 थरौणिः पाञ्चालराजानं भारथ्वाजश च सृञ्जयान धाथयाम आसतुः संख्ये शरैः संनतपर्वभिः 32 पाण्डुपाञ्चाल सेनानां कौरवाणां च मारिष आसीन निष्टानकॊ घॊरॊ निघ्नताम इतरेतरम 33 नैवास्माभिर न पूर्वैर नॊ थृष्टं पूर्वं तदाविधम युथ्धं याथृशम एवासीत तां रात्रिं सुमहाभयम |
1
[s] prakāśite tathā loke rajasā ca tamovṛte samājagmur atho vīrāḥ parasparavadhaiṣiṇaḥ 2 te sametya raṇe rājañ śastraprāsāsi dhāriṇaḥ parasparam udakṣanta parasparakṛtāgasaḥ 3 pradīpānāṃ sahasraiś ca dīpyamānaiḥ samantataḥ virarāja tadā bhūmir dyaur grahair iva bhārata 4 ulkā śataiḥ prajvalitai raṇabhūṇir vyarājata dahyamāneva lokānām abhāve vai vasuṃdharā 5 pradīpyanta diśaḥ sarvāḥ pradīpais taiḥ samantataḥ varṣā pradoṣe khadyotair vṛtā vṛkṣā ivābabhuḥ 6 asajjanta tato vīrā vīreṣv eva pṛthak pṛthak nāgā nāgaiḥ samājagmus turagāḥ saha vājibhiḥ 7 rathā rathavarair eva samājagmur mudānvitāḥ tasmin rātrimukhe ghore putrasya tava śāsanāt 8 tato 'rjuno mahārāja kauravāṇām anīkinīm vyadhamat tvarayā yuktaḥ kṣapayan sarvapārthivān 9 [dhṛ] tasmin praviṣṭe saṃrabdhe mama putrasya vāhinīm amṛṣyamāṇe durdharṣe kiṃ va āsīn manas tadā 10 kim amanyanta sainyāni praviṣṭe śatrutāpane duryodhanaś ca kiṃ kṛtyaṃ prāptakālam amanyata 11 ke cainaṃ samare vīraṃ pratyudyayur ariṃdamam ke 'rakṣan dakṣiṇaṃ cakraṃ ke ca droṇasya savyataḥ 12 ke pṛṣṭhato 'sya hy abhavan vīrā vīrasya yudhyataḥ ke purastād agacchanta nighnataḥ śātravān raṇe 13 yat prāviśan maheṣvāsaḥ pāñcālān aparājitaḥ nṛtyann iva naravyāghro rathamārgeṣu vīryavān 14 dadāha ca śarair droṇaḥ pāñcālānāṃ rathavrajān dhūmaketur iva kruddhaḥ sa kathaṃ mṛtyum īyivān 15 avyagrān eva hi parān akthayasy aparājitān hatāṃś caiva viṣaṇṇāṃś ca viprakīrṇāṃś ca śaṃsasi rathino virathāṃś caiva kṛtān yuddheṣu māmakān 16 [dhṛ] droṇasya matam ājñāya yoddhukāmasya tāṃ niśām duyodhano mahārāja vaśyān bhrātṝn abhāṣata 17 vikarṇaṃ citrasenaṃ ca mahābāhuṃ ca kauravam durdharṣaṃ dīrghabāhuṃ ca ye ca teṣāṃ padānugāḥ 18 droṇaṃ yattāḥ parākrāntāḥ sarve rakṣata pṛṣṭhataḥ hārdikyo dakṣiṇaṃ cakraṃ śalyaś caivottaraṃ tathā 19 trigartānāṃ ca ye śūrā hataśiṣṭā mahārathāḥ tāṃś caiva sarvān putras te samacodayad agrataḥ 20 ācāryo hi susaṃyatto bhṛśaṃ yattāś ca pāṇḍavāḥ taṃ rakṣata susaṃyattā nighnantaṃ śātravān raṇe 21 droṇo hi balavān yuddhe kṣiprahastaḥ parākramī nirjayet tridaśān yuddhe kim u pārthān sa somakān 22 te yūyaṃ sahitāḥ sarve bhṛśaṃ yattā mahārathāḥ droṇaṃ rakṣata pāñcālyād dhṛṣṭadyumnān mahārathāt 23 pāṇḍaveyeṣu sainyeṣu yodhaṃ paśyāmy ahaṃ na tam yo jayeta raṇe droṇaṃ dhṛṣṭadyumnād ṛte nṛpāḥ 24 tasya sarvātmanā manye bhāradvājasya rakṣaṇam sa guptaḥ somakān hanyāt sṛñjayāṃś ca sarājakān 25 sṛñjayeṣv atha sarveṣu nihateṣu camūmukhe dhṛṣṭadyumnaṃ raṇe drauṇir nāśayiṣyaty asaṃśayam 26 tathārjunaṃ raṇe karṇo vijeṣyati mahārathaḥ bhīmasenam ahaṃ cāpi yuddhe jeṣyāmi daṃśitaḥ 27 so 'yaṃ mama jayo vyaktaṃ dīrghakālaṃ bhaviṣyati tasmād rakṣata saṃgrāme droṇam eva mahārathāḥ 28 ity uktvā bharataśreṣṭha putro duryodhanas tava vyādideśa tataḥ sainyaṃ tasmiṃs tamasi dāruṇe 29 tataḥ pravavṛte yuddhaṃ rātrau tad bharatarṣabha ubhayoḥ senayor ghoraṃ vijayaṃ prati kāṅkṣiṇoḥ 30 arjunaḥ kauravaṃ sainyam arjunaṃ cāpi kauravāḥ nānāśastrasamāvāpair anyonyaṃ paryapīḍayan 31 drauṇiḥ pāñcālarājānaṃ bhāradvājaś ca sṛñjayān dhādayām āsatuḥ saṃkhye śaraiḥ saṃnataparvabhiḥ 32 pāṇḍupāñcāla senānāṃ kauravāṇāṃ ca māriṣa āsīn niṣṭānako ghoro nighnatām itaretaram 33 naivāsmābhir na pūrvair no dṛṣṭaṃ pūrvaṃ tathāvidham yuddhaṃ yādṛśam evāsīt tāṃ rātriṃ sumahābhayam |